Pyetja:
Kam pasur një problem me gjyshen kur ajo ishte e sëmurë. Ajo më tha: “Ky është amaneti im për ty” para tezes sime dhe vajzave të saj. Amaneti tha: “Nuk dua të të shoh kur të jem gjallë e as kur të kem vdekur, as kur të më lajnë trupin, as kur të më varrosin dhe kur njerëzit mblidhen për t’i ngushëlluar familjes. Unë ju refuzoj deri në Ditën e Gjykimit. Do të doja që ti të kishe vdekur me nënën tënde dhe të mos të të shikoja kurrë.” Cili është gjykimi i këtij amaneti?
***
Përgjigjja:
Falënderimi i takon Allahut.
Së pari:
Nëse keni qenë të pafajshëm për këtë akuzë dhe nuk keni prekur asgjë nga pasuria e saj, atëherë nuk keni asgjë për t’u shqetësuar dhe pretendimet e saj nuk do t’ju dëmtojnë. Duhet të bëni durim dhe të kërkoni shpërblimin tek Allahu, sepse Allahu u ka premtuar durimtarëve, siç thotë Ai i Lartësuar: “Prandaj, përgëzoji të duruarit, të cilët, kur i godet ndonjë fatkeqësi thonë: “Të Allahut jemi dhe vetëm tek Ai do të kthehemi!” Ata do të shpërblehen me bekim dhe mëshirë nga Zoti i tyre; ata janë në rrugën e drejtë!” (Bekare: 155-157)
Së dyti:
Një amanet që jep udhëzime për të penguar dikë që të vizitojë një person kur ai është gjallë ose të marrë pjesë në mbledhjen e varrimit dhe ngushëllimit të tij nëse ai vdes, është një lloj amaneti haram, për shkak të asaj që përfshin thirrja për shkëputjen e lidhjeve farefisnore. Prandaj nuk ka pse të kryhet.
Nuk është e detyrueshme të kryhet ndonjë amanet, përveç atij që i udhëzon njerëzit të bëjnë vepra të mira.
Ibn Rushdi (Allahu e mëshiroftë) ka thënë: “Nuk ka obligim për kryerjen e një amaneti përveç atij që jep udhëzime për të bërë vepra të mira.” [1]
Khalili ka thënë në Mukhtesarin e tij: “Amaneti është i pavlefshëm nëse personi braktis ose jep udhëzime për të bërë mëkat.”
Thuhet në Minah el-Xhelil (9/512): “(Amanet) është i pavlefshëm nëse jep udhëzime për të bërë mëkat, si p.sh. nëse personi i lë trashëgim para atij që do t’i përdorë për të blerë verë dhe për ta pirë ose për të vrarë dikë jeta e të cilit është e mbrojtur me ligjin islam, ose të vajtojë për të.”
Juristët përcaktuan se udhëzimet e dhëna në amanet nuk duhet të përfshijnë mëkat, siç u transmetua më lart nga juristët.
Thuhet në el-Mawsuah el-Fikhijah (43/258), në temën e kushteve në lidhje me udhëzimet e dhëna në një amanet:
Udhëzimet nuk duhet të përfshijnë mëkat ose ndonjë gjë që është e ndaluar sipas mësimeve islame:
51. Qëllimi i dhënies së udhëzimeve para vdekjes (amanetin) është kompensimi i asaj që personi i ka humbur nga veprat e drejta gjatë jetës së tij, kështu që nuk lejohet që udhëzimet të përfshijnë ndonjë mëkat. .
Për më tepër, kur juristët flasin për amanetin, ata flasin për lënien në trashëgim të pasurisë që ka vlerë, ose çfarëdo që hyn në të njëjtin titull. Bazuar në këtë, kjo dhe pyetje të ngjashme nuk hyjnë fare nën titullin e amanetit. Qëllimi i citimit të fjalëve të juristëve këtu është të theksohet se fakti që ata deklaruan se është haram të jepet ndonjë udhëzim që përfshin mëkat, tregon se një sjellje e tillë nuk lejohet. Për më tepër, ky lloj udhëzimi nuk hyn fare nën titullin e amanetit që juristët zakonisht e diskutojnë, edhe nëse nuk ka mëkat. Pra, si thua nëse amaneti përfshin mëkat dhe një përpjekje për të vendosur kontrollin që nuk i shërben asnjë qëllimi për të ndjerin; në fakt ajo hyn nën titullin e ligësisë që do të çonte në më shumë armiqësi dhe mëri, dhe thirrje për mëkat dhe shkëputje të lidhjeve farefisnore, siç është fare e qartë?
Konkluzioni:
Këto udhëzime për të penguar dikë që të marrë pjesë në funeralin e të ndjerit ose të lutet për të, dhe të ngjashme, nuk hyjnë nën titullin e amanetit siç njihet në mësimet islame, të cilat duhet të kryhen. Përkundrazi, ato janë më të ngjashme me mëkatin dhe shkëputjen e lidhjeve farefisnore, siç mund të kuptohet nga pyetja. I ndjeri nuk ka të drejtë ta bëjë këtë dhe nuk ka asnjë interes për t’u shërbyer prej tij, përveç asaj që përfshin privimi i të ndjerit nga lutja për të dhe lutja për faljen e tij. E gjithë kjo është e ndaluar.
Dhe Allahu e di më së miri.
islamqa.info
