Pyetja:
Cili është qëndrimi islam rreth gruas, në lidhje me blerjen dhe shitjen gjatë namazit të xhumasë?
***
Përgjigjja:
Falënderimi i takon Allahut.
Gruaja i lejohet të blejë dhe të shesë gjatë namazit të xhumasë, sepse ajo nuk është e obliguar të marrë pjesë në namaz. Kjo me kusht që ai që blen prej saj ose i shet asaj është dikush që gjithashtu nuk është i obliguar të marrë pjesë në namazin e xhumasë, si një grua, një i mitur ose një udhëtar.
Ibn Kudameh (Allahu e mëshiroftë) ka thënë:
“Është e ndaluar blerja dhe shitja, dhe është obligim frekuentimi i namazit për ata që janë të detyruar të falin namazin e xhumasë. Në rastin e të tjerëve, si gratë, të miturit dhe udhëtarët, ata nuk i nënshtrohen këtij ndalimi, sepse Allahu i Lartësuar ua ndaloi vetëm blerjen dhe shitjen e atyre që i urdhëroi të shkojnë në namazin e xhumasë. Ndalimi nuk zbatohet për ata që nuk janë të detyruar të marrin pjesë, dhe arsyeja e ndalimit është bërë e qartë; është për shkak të asaj që do të rezultonte nga blerja dhe shitja e të qenit i shpërqendruar dhe i penguar nga frekuentimi i namazit të xhumasë, dhe kjo nuk është e zbatueshme në rastin e tyre.
Nëse njëra nga palët në transaksion është e detyruar të marrë pjesë në xhuma dhe tjetra jo, atëherë është haram për atë që është i detyruar të marrë pjesë dhe është e papëlqyeshme (mekruh) për palën tjetër, për shkak të asaj që përfshin si ndihmës në mëkat.
Madje mund të jetë haram sepse Allahu thotë: “…mos bashkëpunoni në gjynahe dhe armiqësi” (Maide 5:2) [1]
Ajo që ka thënë Ibn Kudameh (Allahu e mëshiroftë) për mundësinë e haramit nëse ka një transaksion ndërmjet dy njerëzve, njëri prej të cilëve është i detyruar të marrë pjesë në xhuma dhe tjetri nuk është i detyruar, është një pikëpamje e fortë se ka peshë, për shkak të kuptimit të dukshëm të vargut që ai citoi. Ky është mendimi i shumë dijetarëve (Allahu i mëshiroftë).
Xhelal ed-Din el-Mehalli (Allahu e mëshiroftë) ka thënë:
“Nëse dy persona bëjnë një transaksion, njëri prej të cilëve është i obliguar të marrë pjesë në xhuma dhe tjetri jo, edhe tjetri është mëkatar, sepse po ndihmon në diçka që është haram”. [2]
Nëse xhumaja është e detyrueshme për njërin prej tyre dhe jo për tjetrën, atëherë mendimi i shumicës së Hanefive dhe Shafaive është se ata të dy janë duke bërë mëkate, sepse i pari, i cili ishte i obliguar të marrë pjesë në xhuma, ka kryer diçka që është e ndaluar dhe në këtë e ka ndihmuar tjetri që nuk është i obliguar të marrë pjesë. [3]
Dhe Allahu e di më së miri.
islamqa.info
—————-
[1] el-Mugni (2/73)
[2] Sherh el-Muhalli ‘ala Minhaj et-Talibin (1/335)
[3] el-Mawsuah el-Fikhijah (9/228)