Mbi armiqësinë
Duke bashkuar si më lart Inkurajimin pa asnjë ekuivok të detyrimit të shqiptarëve për t’u përgatitur dhe për të gjetur gatishmërinë e brendshme për një luftë të pakërkuar prej tyre, (por të shndërruar në festë prej Serbisë), një luftë pikërisht me sebep popullatën serbe të katër komunave të Veriut, me tezën iniciale që në kushtet e obstruksionizmit, vijimësisë territoriale dhe një shteti amë kërcënues, ky territor të lejohet të shkëputet (e në rastin e posaçëm, të këmbehet medoemos me Luginën e Preshevës në Serbinë e sotme, të banuar nga shqiptarë, paçka se jo këta obstruktivë), duket se jemi në kurthin e një kontradikte të padyshimtë. Mirëpo jo, jemi të ruajtur nga kontradikta: ky këmbim territoresh është opsioni më i mirë në kushtet e obstruksionizmit, në të kundërt kur popullata e huaj në vijimësi territoriale me shtetin mbështetës nuk bën obstruksion, atëherë zgjidhja është trajtimi i tyre me drejtësi dhe mirëkuptim brenda shtetit ekzistues; ndaj në këtë kuptim, kjo gatishmëri për luftë është mundësia e vetme joutopike (e gjithsesi e përafërt) për të çaktivizuar obstruksionizmin. Sepse vetëm nëse një shtet është mjaftueshëm i qartë dhe i sigurtë dhe me çehre të pashantazhueshme , mund të dekurajojë obstruksionet potenciale të popullatave që e përbëjnë (me siguri çdo bashkësi politike është njëfarësoj e përbërë, sepse nuk ekzistojnë bashkësi homogjene).
Por ka edhe një arsye tjetër që spraps kontradiktën në ç’kemi thënë deri këtu.
Armiqësia mes shteteve apo kombeve, nuk është e njëjtë me armiqësinë mes individëve. Kjo e fundit mund të jetë një armiqësi, e cila pavarësisht nga shkaku, herët a vonë, llogarit si cak të saj mundësinë e zhdukjes, asgjësimit të tjetrit – armikut. Dhe kjo është esenca e armikut, ai të mundëson mbërritjen e lumturisë pa ndërmjetësimin e virtuteve: duke ia dalë ta asgjësosh atë (apo ai ty) ndjehet e njëjta plotësi si ai që mbërrin dashurinë e shpirtit binjak.
Mirëpo pragmatika e armiqësisë mes vendeve apo kombeve, është tjetër: është shumë e vështirë nëmos e pamundur, mundësia e zhdukjes së një kombi. Paradoksalisht madje, për këtë arsye, ndërsa midis individëve armiqësia mund të fillojë edhe për arsye të dobëta (sepse secila palë supozon frikën e tjetrit se një çfarëdo incident mund të jetë fatal), mes vendeve vetëm arsye të forta të rendit gjeopolitik si fuqia, dominimi, kontrolli, siguria, shërbejnë si shkaqe për armiqësi (dhe më pas luftë) (thënë ndryshe: ndërsa mes individëve mund të ekzistojë armiqësia pa luftë, mes kombeve mund të ekzistojë lufta pa armiqësi). Po ashtu, një arsye bazike që konfirmon këtë dallim, është fakti që mes individëve disnivelet e fuqisë sado të mëdha, lejojnë që secila palë të ketë mundësi ta zhdukë tjetrën, kurse mes kombeve disnivelet e fuqisë janë përcaktuese dhe vetëm në kushtet kur një vend është shumëfish më i madh e më i fuqishëm se një tjetër, mund të llogaritë si mundësi të fundit asgjësimin e armikut (kombit vocërrak që ka përballë). Prandaj historia e njerëzimit dëshmon si rregull realitete gjeopolitike perandorake ku popuj të shumtë kanë pranuar të jetojnë nën institucionet e atij me të cilin kanë bërë luftë (duke e pezulluar në mos anuluar armiqësinë) kurse vrasjet masive, masakrat apo gjenocidet janë të rralla dhe sporadike.
Ajo që bie në sy në deklaratat serbe të luftës është se edhe nëse nuk tregojnë medoemos luftë, tregojnë doemos armiqësi, që siç thamë është tipike për armiqësinë mes individëve dhe jo kombeve. Dhe kjo përmbysje e panatyrshme dhe e pagjasë është shtrirë në të gjithë regjistrat e mundshëm: edhe kur llogaritin si cak asgjësimin e kombit armik (dëbimi si komb i shqiptarëve prej Kosovës në vitin 1999), edhe kur në mënyrë skizofrenike sillen sikur janë shumëfish i kombeve armiq (shqiptarë, por edhe boshnjakë a kroatë); pra duke mos qenë dot dot një popull perandorak, shtiren si të tillë, duke imponuar administrimin e armiqësisë mes individëve si normale për administrimin e armiqësisë mes vendeve.
Kjo dhe është arsyeja bazë, se përse të bëhesh detyrimisht gati për luftë me Serbinë edhe pse në origjinë e përfytyron si zgjidhje të arsyeshme zhvendosjen e kufirit në veriun e skajshëm të Shqipërisë, nuk do të thotë kontradiktë: me një armik skizofrenik të shkëputur nga ligjësitë e realitetit gjeopolitik dhe logjikës së shëndoshë, duhet të llogaritësh t’i provosh sa herë që do të duhet, se fuqia e tij është përafërsisht e njëjtë me atë të armiqve (në këtë rast të shqiptarëve), e për pasojë çdo armiqësi duhet ta trajtojë si mes kombeve dhe jo individëve. Dhe po ashtu kjo gatishmëri për luftë bëhet e domosdoshme, sepse vetëm kështu mundësohet reciprociteti, pra këmbimi i katër komunave serbe me Luginën e Preshevës.
Dhe po ashtu, përsa që armiqësia është shpallur, ndërsa mes individëve armiqësia mund të mos çojë asnjëherë në luftë, mes kombeve shpallja dhe ripërtëritja e vazhdueshme e shpalljes së armiqësisë, nuk mundet të vazhdojë pa luftë, ajo do të ndodhë medoemos, vetëm në mos njëra prej palëve nuk reagon ndaj armiqësisë së shpallur, pra në këtë po të njëjtin rast: kur lufta humbet pa u bërë, pa u luftuar. Dhe kur lufta ndodh, armiqësia si formë e kësaj lufte, vërtet mund të përdoret për ta shndërruar luftën në hakmarrje e masakër, por po ashtu mund të përdoret për t’u zhvilluar dhe forcuar deri në atë pikë sa paradoksalisht të mos kesh nevojë për masakër, sepse hiperfuqia të lejon të kontrollosh pa luftë mllefin e armikut.
Të vihet re sesi kryeministri i Kosovës nuk ka arritur ta paraqesë këtë armiqësi të Serbisë si thelbin dhe shpjegimin e asaj që po ndodh: qëllimi i Serbisë për ta shndërruar armiqësinë ndaj Kosovës si pjesë të identitetit të vet, nëse nuk ekspozohet siç është shkak i mjaftueshëm lufte, bën që fuqitë e mëdha të shtiren se nuk e shohin dhe i armiqtuari ta pranojë si normale. Do mjaftonte mëshimi tek kjo ligjësi (pra që mes individëve armiqësia mund të mos prodhojë armiqësi, por mes vendeve gjithsesi e prodhon) që ligjërimi i kryeministrit të Kosovës të ishte i paqortueshëm dot nga fuqitë e mëdha.
Ndërkohë që kryeministri i i Shqipërisë me një mosempati të hapur nënkupton që kjo armiqësi duhet toleruar sepse nuk është e vërtetë. Supozimi i tij është që serbët nuk e dinë as vetë që në brendësi të tyre nuk e kanë këtë armiqësi (pra t’u japim kohë deri sa ta zbulojnë këtë, apo ndryshe “ t’ua hamë zemrën me të mirë”)- (përndryshe mund t’na ngelë pishman, nëse si pasojë e kësaj armiqësie të rreme, mundet gjithsesi të nisë një luftë).
(Kliko faqen vijuese për ta vazhduar temën)
