Pyetje: Si të pendohet vjedhësi?
Përgjigje: Nëse sendi i vjedhur gjendet tek ai, e kthen te pronari i tij. E nëse është harxhuar, prishur apo ka mangësi në vlerën e tij gjatë përdorimit, duhet t’ua kompensojë, përveç nëse ia falin.
Pyetje: Ndiej vështërësi të madhe kur ballafaqohem me ata që u kam vjedhur. Nuk mund t’u tregoj e as t’u kërkoj falje. Si të veproj?
Përgjigje: Nuk është keq të kërkosh ndonjë rrugë me të cilën do ta zbusësh ngushtësinë tënde kur takohesh me ta. Shembull, përmes dërgimit të gjërave të tyre me ndonjë person tjetër duke kërkuar të mos përmendet emri yt, ose me anë të postës. Mund t’i lësh, gjithashtu, fshehurazi tek ata, ose të përdorësh ndonjë truk dhe t’u thuash se ky është haku i tyre që ka qenë te një person i cili nuk dëshiron t’i përmendet emri. Me rëndësi është t’u kthehet pronarëve haku i tyre.
Pyetje: Kam pas vjedhur më parë nga babai fshehurazi. Tani dëshiroj të pendohem, por nuk e di se sa kam vjedhur saktësisht, dhe më vjen vështirë t’i dal karshi.
Përgjigje: Duhet ta vlerësosh përafërsisht pasurinë e vjedhur dhe po atë vlerë të hollash lejohet t’ia kthesh babait tënd fshehurazi, ashtu siç ia ke marrë.
Pyetje: Kam vjedhur prej njerëzve pasuri të ndryshme, e tashmë jam penduar tek Allahu, por unë nuk i di adresat e tyre.
Përgjigje: Duhet t’i kërkosh sa të mundesh dhe të kesh kohë. Nëse i gjen, kthejua dhe falëndero Allahun. Por nëse ka vdekur pronari i pasurisë, t’ua kthesh trashigimtarëve të tij. E nëse nuk i gjen, përkundër përpjekjes tënde të mad-he, atëherë jepe atë sadaka në zëvendësim të tyre dhe bëje nijet për ta, edhe nëse janë jomuslimanë, sepse Allahu, nëse nuk u jep në ahiret, i shpërblen në dynja.
Kjo çështje është shumë e afërt me rastin që e cek Ibni Kajjimi në librin e tij “Medarixhus-salikin” (Gradacionet e besimtarëve), se një njeri ka vjedhur në armatën e muslimanëve. Pas një kohe ai pendohet dhe e sjell atë që ka vjedhur para gjeneralit të ushtrisë, por, ai nuk e pranoi. Ai i tha: “Si ta pranoj kur nuk di se si t’ua shpërndaj ushtarëve haqet e tyre pasi që ata janë kthyer?! I penduari shkon te një dijetar i quajtur Haxh-xhaxh bin Shair dhe kërkon fetva prej tij.” Ai u përgjigj: “O njeri, Allahu i njeh ushtarët dhe i di emrat e tyre. Një të pestën e pasurisë ndaje për buxhetin ushtarak, kurse tjetrën jepe sadaka në emër të tyre, se Allahu do t’i shpërblejë për të.” Ai ashtu veproi. Kur dëgjoi Muaviu tha: “Sikur ta jepja unë këtë përgjigje, do të më ishte më e dashur se gjysma e pasurisë sime.”
Pyetje: Ua kam grabitur pasurinë disa jetimëve, pastaj kam bërë tregti dhe kam fituar prej tyre. Kjo pasuri është shtuar disa herë. Pastaj iu frikova Allahut dhe u pendova për atë që kam bërë. Si më pranohet teubeja?
Përgjigje: Dijetarët islamë kanë mendime të ndryshme rreth kësaj çështjeje. Mendoj se mendim më i afërt është ai i cili thotë se pyetësi e ka për detyrë tua kthejë kapitalin jetimëve dhe t’ua shtojë gjysmën e fitimit.
Atëherë do të konsiderohet ortak i tyre në fitim, kurse kapitali u mbetet atyre.
LIBRI “Dëshiroj të pendohem, por …”
Muhamed Salih El Munexhid
