A keni hyrë ndonjëherë në punë me ndjenjën e frikës? Ndjeheni shumë të vetëdijshëm se jeni ndryshe; i vetëdijshëm se tingulli i emrit tuaj është i ndryshëm, ngjyra e lëkurës tuaj është e ndryshme dhe se ju keni një sërë rregullash dhe një sistem vlerash që nuk përputhet me bashkëmoshatarët tuaj në vendin e punës.
Nëse fokusohemi më shumë në këtë, a mund ta dijmë se çfarë mund t’i trazojë ndjenjat brenda një personi?
Mësuesen Aisha, kompleksi e bëri të ndihej sikur nuk i përkiste vendit të saj të punës. Ajo ishte një mësuese që punonte në një lagje të pasur e rrethuar nga një komunitet kryesisht i bardhë i klasës së lartë. Në vend që ta shihte veten si personin inteligjent dhe të aftë që ishte, ajo nënndërgjegjeshëm ndihej e dorës së dytë për kolegët e saj dhe prandaj ndihej gjithmonë inferiore. Ky kompleks inferioriteti rrënjosej në fjalët dhe sjelljen e saj; ajo do të synonte gjithmonë të ishte e këndshme edhe nëse do të kishte një mendim tjetër dhe do të ndjente nevojën për të provuar vetëvlerësimin e saj në gjithçka që bënte.
Anthony Trollope thotë: “Kurrë mos mendo se nuk je mjaftueshëm i mirë. Një njeri nuk duhet ta mendojë kurrë këtë. Njerëzit do t’ju llogarisin shumë sipas llogarisë tuaj.”
Siç sugjeron ky citat, ne i mësojmë njerëzit se si të na trajtojnë. Nëse e shohim veten si inferiorë, ka më shumë gjasa që të shihemi në këtë mënyrë edhe nga të tjerët.
Për më tepër, gjendja e besimtarit është të dijë se ka hajr (të mirë) në çdo situatë siç tregohet në hadithin vijues:
“E mahnitshme është çështja e besimtarit, me të vërtetë të gjitha punët e tij janë të mira dhe kjo nuk është për askënd përveç besimtarit. Nëse i ndodh diçka e mirë/lumturisë, ai është mirënjohës dhe kjo është mirë për të. Nëse e godet ndonjë e keqe, ai bën durim dhe kjo është e mirë për të.” (Muslimi)
Qëndrimi i ndërgjegjshëm për këtë na ndihmon të ngremë të menduarit tonë thjesht duke kërkuar hajrin në të gjitha situatat, duke krijuar ndërgjegjësim në zemër të bekimeve dhe mundësive të pranishme në këtë moment, në krahasim me qëndrimin në negativet dhe mënyrën se si perceptohemi.
Me këtë mendim, Aishja përpiqet të gjejë një perspektivë alternative; ndoshta Allahu i kishte dhënë asaj një mundësi për të qenë një model dhe për të hedhur poshtë mitet rreth stereotipit musliman, se ajo tregoi guxim të madh me faktin e qartë se ajo shkon në punë çdo ditë dhe mbështet vlerat e saj në lidhje me sjelljet dhe kodin e veshjes. Menjëherë, kjo perspektivë e freskët i jep asaj më shumë besim në identitetin e saj të vërtetë dhe e forcon lidhjen e saj me Allahun. Kritiku i brendshëm që e krahasonte vazhdimisht me të tjerët filloi të zbehej dhe ajo nuk ndjente më detyrimin për t’u përshtatur.
Kjo ndjenjë e mospërshtatjes është shumë e njohur për profesionistin musliman që punon në një mjedis kryesisht perëndimor. Termi “ngërç kulturor” përkufizohet si një kompleks inferioriteti i brendësuar që i bën njerëzit të hedhin poshtë kulturën e tyre si inferiore ndaj kulturave të vendeve të tjera. Pa dashje, ne mund të ndiejmë faktorin e “ngërçit kulturor” edhe me orientimin tonë fetar. Duke mos dashur të ndihet i tjetërsuar nga grupet shoqërore ose i penguar nga mundësitë e mundshme të punës, një person mund të heqë dorë nga disa nga praktikat e tij shpirtërore dhe të përpiqet të përshtatet me praktikat më të zakonshme të mjedisit të tij, në mënyrë që të përshtatet dhe të ndihet në të njëjtin nivel me kolegët e tij.
Mungesa e rregullt e namazeve, mos prezenca në Xhami në kohën e xhuma, ndjenja e sikletshme për mbajtjen e hixhabit ose rritjen e mjekrës, heqja e frenimeve dhe vendosja në mjedise të papërshtatshme mund të jenë disa nga viktimat e një ndjenje të tillë. Në realitet, kjo mund të krijojë një konflikt të brendshëm midis vlerave shpirtërore të dikujt dhe dëshirës për të qenë si të tjerët, duke rezultuar në ankth, stres dhe shqetësim të brendshëm. Ankthi social: frika për t’u refuzuar nga të tjerët, mund të jetë një nga shkaktarët më të mëdhenj të kompleksit të inferioritetit.
Me këto emocione që shpërthejnë brenda, kompleksi i inferioritetit mund të shfaqet përballë teje dhe në qendër. Ndjenja se pavarësisht se çfarë bëni, thjesht nuk mund të arrini në shenjë ose nuk do të shiheni si të denjë nga të tjerët. Edhe ata me arritje të larta mund të ndjehen si të dështuar dhe mashtrues. Supozimi i vazhdueshëm dhe ndjenjat e të qenit një punëtor i dorës së dytë pengojnë nivelet e performancës. Vetëbesimi zvogëlohet dhe kjo mund të degëzohet në dy mënyra.
1. Të largohesh nga mundësitë nga frika se mos të “kapen jashtë” dhe të mos flasësh me mendime autentike
2. Sjellje mbi-kompensuese si mburrja për të maskuar ndjenjat e pasigurisë.
Të dyja këto pozicione e ftojnë egon të udhëheqë rrugën dhe ne më pas mbetemi me sjellje të udhëhequr nga egoja.
I Dërguari i Allahut (salallahu alejhi ue selem) ka thënë: “Të fortët nuk janë ata që i mundin njerëzit. Përkundrazi, të fortët janë ata që mposhtin egon e tyre.”
Sharḥ Mushkil – Etheri 1645
Ndjenja e inferioritetit nuk është një gjë njohëse, është një ndjenjë emocionale që mbartet privatisht dhe me dhimbje. Emocionet që mund të lindin varen nga dëshpërimi dhe pafuqia deri te zemërimi, pakënaqësia, zilia dhe mbrojtja.
Një person mund të ndihet plotësisht i paaftë në punën e saj edhe pse objektivisht është i shkëlqyer në të, por kjo është natyra e bishës – nuk ka të menduar racional. Ju mund të jeni plotësisht të shkëputur nga perceptimet objektive që të tjerët mund të kenë për ju në masën që ekziston një refuzim i plotë për të parë ndonjë provë në kundërshtim me besimet tuaja, duke e vendosur një të tillë në mënyrë të drejtpërdrejtë në mentalitetin e viktimës./productivemuslim/
Shkrim nga: Hafsa Adham
Përktheu: EKONOMIA ISLAME
