Pyetja:
Kush është i kualifikuar për të thirrur ezanin? Me fjalë të tjera, kush e mban përgjegjësinë për këtë detyrë? A ka ndonjë lloj personi të veçantë që duhet ta bëjë këtë?
***
Përgjigjja:
Falënderimi i takon Allahut.
Së pari:
Nuk është e përcaktuar që ezani (ezani) të jepet nga ndonjë person i caktuar, kështu që nëse një musliman e jep ezanin, detyrimi i përbashkët për të thirrur ezanin hiqet nga njerëzit e atij lokaliteti, sepse Profeti ﷺ ka thënë: “Kur të vijë koha e namazit, le ta thërrasë ezanin ndokush prej jush dhe le t’ju prijë në namaz më i vjetri nga mesi juaj.” [1]
Së dyti:
Dijetarët (Allahu i mëshiroftë) kanë përmendur disa kushte që duhet t’i plotësojnë mu’adhdinët dhe disa cilësi të dëshirueshme që duhet t’u kushtohen vëmendje.
Një prej atyre kushteve, pa të cilin ezani nuk është i vlefshëm, është që muezini të jetë një musliman mashkull me mendje të shëndoshë.
Ibn Kudameh (Allahu e mëshiroftë) ka thënë: “Ezani nuk është i vlefshëm nëse nuk jepet nga një musliman mashkull me mendje të shëndoshë. Sa i përket jobesimtarit apo atij që është i çmendur, nuk vlen nëse njëri prej tyre e jep atë, sepse ata nuk janë njerëz që janë të detyruar të bëjnë ibadete. Dhe ezani i dhënë nga një grua nuk llogaritet, sepse ajo nuk është nga ata për të cilët është urdhëruar dhënia e ezanit. … Dhe ne nuk dimë për ndonjë dallim të mendimit të dijetarëve në lidhje me këtë.” [2]
Sa i përket cilësive të dëshirueshme, është e dëshirueshme që muezini të ketë zë të bukur dhe të jetë i besueshëm, me karakter të mirë, i ditur për kohët e namazit dhe i rritur.
Ibn Kudameh (Allahu e mëshiroftë) ka thënë: Rekomandohet që muezini të jetë me karakter të mirë, i besueshëm dhe i rritur, sepse ai është në pozitë besimi dhe njerëzit i referohen atij për të ditur kohën e namazit. dhe kur të fillojë dhe të prishë agjërimin, kështu që ekziston mundësia që ai t’i mashtrojë ata, nëse nuk i ka këto karakteristika. Për më tepër, ezanin e jep nga një vend i lartë, kështu që ekziston mundësia që të shikojë në hapësira private. Përfundimi i citimit nga el-Mughni (1/249).
Një nga karakteristikat e dëshirueshme te muezini është se ai duhet të jetë me karakter të mirë, sepse atij i janë besuar kohët e namazit dhe i besohet që të mos shikojë në hapësira private. Ezani është i vlefshëm nëse jepet nga keqbërësi, edhe pse kjo është e papëlqyeshme (mekruh). Është e dëshirueshme që ai të ketë një zë të bukur, sepse Profeti ﷺ i tha Abdullah ibn Zejdit: “Çohu dhe shko me Bilalin dhe mësoji atë që ke parë (në ëndërr), sepse ai ka një zë më melodik se ju”, dhe është më i aftë që zëri i tij të arrijë te njerëzit.… Është e dëshirueshme që ai të jetë i ditur për kohët e namazit, në mënyrë që të jetë i kujdesshëm për të dhe thirrni kur të fillojë koha e namazit. Pra, ai që ka shikim është më i mirë se ai që është i verbër, sepse ai që është i verbër nuk e di se kur fillon koha e namazit.
Mirëpo, këtu duhet theksuar se nëse xhamia ka një muezin të rregullt, askush nuk duhet të konkurrojë me të në dhënien e ezanit, ose të shkelë kundër tij duke dhënë ezan në vend të tij, përveç me lejen e tij.
Dhe Allahu e di më së miri.
islamqa.info
—————
[1] Buhariu (628) dhe Muslimi (674)
[2] El-Mughni (1/249)
[3] El-Mughni (1/249)
