Kush është e para arabe e një “revolucioni fetar” në hapësirë
Ashtu si paraardhësit e saj, astronautja e Emirateve të Bashkuara Arabe Nora Al Matrusi ka kaluar pjesën më të madhe të jetës së saj duke parë yjet dhe duke ëndërruar të shkojë në Hënë.
Këtë javë ajo u bë gruaja e parë me origjinë arabe që përfundoi programin e trajnimit të NASA-s dhe tani është gati për të pushtuar hapësirën.
Al Matrusi, 30 vjeçe, kujton një mësim për hapësirën kur ishte në shkollën fillore, në të cilën mësuesja simuloi një mision në sipërfaqen e Hënës, me kostume hapësinore të bëra nga vepra artizanale dhe një tendë për fëmijë në formën e një rakete.
“Ne dolëm nga çadra dhe pamë që (mësuesja) kishte fikur dritat në klasë. Ajo kishte mbuluar gjithçka me leckë gri dhe po na thoshte se ne ishim në sipërfaqen e Hënës”, tha Al Matrusi për AFP.
“Ajo ditë më preku, pati një ndikim të madh tek unë. Dhe mbaj mend që mendova ‘kjo është e mahnitshme. Kjo është ajo që unë me të vërtetë dua të bëj, dua shumë të shkoj në sipërfaqen e Hënës. Dhe aty filloi gjithçka”, kujton Al Matrusi, e veshur me kostumin e saj blu të hapësirës me emrin e saj mbi të dhe flamurin e Emirateve të Bashkuara Arabe të qepur.
Al Matrousi, një inxhiniere mekanike që ka punuar në industrinë e naftës, ishte një nga dy kandidatet femra astronaute të përzgjedhura në vitin 2021 nga Agjencia Hapësinore e Emirateve (UAESA) për të marrë pjesë në një program trajnimi të NASA-s.
Sot, pas dy vitesh punë të palodhur, duke përfshirë praktikimin e shëtitjeve në hapësirë, Al Matrusi, bashkatdhetari i saj Mohammed Al Mullah dhe dhjetë të tjerë nga i njëjti program trajnimi janë astronautë plotësisht të certifikuar.
Ekipi i tyre tani mund të marrë pjesë në misionet e NASA-s në Stacionin Ndërkombëtar të Hapësirës (ISS), programin Artemis (një program fluturimi hapësinor i drejtuar nga NASA për të eksploruar Hënën) dhe, nëse gjithçka shkon mirë, ata madje mund të arrijnë në Mars.
“Dua t’i jap një shtysë të mëtejshme njerëzimit. Unë dua që njerëzimi të shkojë në hënë dhe më gjerë. Dhe unë dua të jem pjesë e këtij udhëtimi”, thotë Al Matrusi.
Edhe pse ajo është e diplomuara e parë arabe e NASA-s, gra të tjera tashmë kanë marrë pjesë në misione private hapësinore, duke përfshirë studiuesen biomjekësore të Arabisë Saudite Rayana Barnawi, e cila vitin e kaluar hipi në Stacionin Ndërkombëtar Hapësinor në Axiom Space dhe inxhinieren egjiptio-libaneze Sara Sambri nga ekuipazhi i Fluturimi 2022 me Blue Origin të miliarderit amerikan Jeff Bezos.
Hixhabi i hapësirës
Al Matrusi, e cila si muslimane mban hixhab, shpjegon se NASA zhvilloi një strategji për ta lejuar atë të mbante flokët e mbuluar ndërsa mbante ende kostumin e bardhë hapësinor dhe helmetën, të njohur si EMU (Lëvizshmëria Ekstravehikulare).
“Kur mbani EMU, mbani një kufje komunikimi, të pajisur me mikrofona dhe altoparlantë, të cilat … mbulojnë flokët”, thotë ajo.
Problemi lind nga momenti kur Al Matrusi duhet të heqë hixhabin për të vendosur kufjet. Dhe është më e komplikuar nga fakti se vetëm disa materiale të miratuara mund të vishen përmes EMU.
“Inxhinierët e kostumeve përfunduan duke qepur një hixhab të veçantë për mua, të cilin mund ta vesh nga brenda, pastaj ta vesh kostumin, pastaj kufjet dhe kur i heq flokët mbulohen. E vlerësoj shumë atë që kanë bërë për mua”, thekson ajo.
Me kostumin e saj të bërë me porosi, Al Matrusi do të jetë gati të shkojë në hapësirë me kolegët e saj astronautë.
NASA po planifikon misionin e parë amerikan për të zbritur në Hënë, Artemis 3, në vitin 2026.
“Mendoj se është e vështirë të bëhesh astronaut, pavarësisht nga feja apo prejardhja jote. Por, duke qenë muslimane, kuptova kontributin e paraardhësve të mi, akademikëve dhe shkencëtarëve myslimanë që erdhën para meje dhe studiuan yjet. Fakti që u bëra astronaute është rrjedhojë e asaj që ata filluan mijëra e mijëra vjet më parë”, tha ajo për AFP. /tesheshi.com/