Disa ditë më parë, mediat në rajon bënë një lajm të bujshëm duke deklaruar se princiti saudit, Princi Mohammad Bin Selman, pranoi se Arabia Saudite kishte “përhapur vehabizëm me kërkesën e Perëndimit gjatë Luftës së Ftohtë”. Ky lajm, ose pretendimi i cituar i vehabizmit, u shpik, princi Bin Selman nuk e tha këtë. Ky lajm i rremë bazohet në transmetimin e tekstit nga Washington Post në të cilin gazetarja e këtij dokumenti përcjell detajet e bisedës së saj jozyrtare me Princ Selmanin. Në tekstin kontradiktor askund Princi nuk përmend fjalën vehabizëm, as deklarata që Arabia Saudite “përhapi vehabizmin me kërkesën e Perëndimit gjatë Luftës së Ftohtë”. Për hir të së vërtetës, princi Selman tha se aleatët perëndimorë kishin ftuar Arabinë Saudite që të investonin në xhami jashtë vendit gjatë Luftës së Ftohtë, me qëllim që të parandalohej Bashkimin Sovjetik që të ndikonte në vendet muslimane.
Më poshtë është një pjesë e intervistës së princit Mohammad Bin Selman, të cilin ai i dha në revistën The Atlantic, dje, në të cilën ai shpjegoi në detaje atë që ai mendon për vehabizmin. Nëpërmjet kësaj interviste, princi donte të mohonte gënjeshtrat që u botuan në këtë temë në ditët e kaluara.
The Atlantic: Fragment nga intervista
Goldberg: A nuk është e vërtetë që pas vitit 1979, por edhe më parë, grupet më konservatore në Arabinë Saudite përdorën paratë nga nafta, për të përhapur versionin intolerant, ekstrem të Islamit, ideologjinë vehabiste, të cilën ata mund ta konsideronin si një lloj ideologjie vëllazërore të “vëllazërisë muslimane”?
Bin Selman: Pikë së pari, kjo vehabizëm – a mund ta përkufizoni atë për ne? Ne nuk jemi të njohur me këtë. Ne nuk dimë asgjë për këtë.
Goldberg: Si mendoni se nuk dini asgjë për këtë?
Bin Selman: Çfarë është vehabizmi?
Goldberg: Po ju jeni princi kurorë i Arabisë Saudite. Ju e dini se çfarë është vehabizmi.
Bin Selman: Askush nuk mund ta definojë këtë vehabizëm.
Goldberg: Kjo është një lëvizje e themeluar nga Ibn Abdulvehab në vitet 1700, e cila për natyrën e saj është një interpretim shumë fundamentalist dhe rigoroz Selefist.
Bin Selman: Askush nuk mund të përcaktojë vehabizmin. Vahabizmi nuk ekziston. Ne nuk besojmë që ne kemi vehabizëm. Në Arabinë Saudite, ne besojmë se kemi sunijë dhe shiitë. Ne gjithashtu besojmë se brenda islamit sunit kemi katër shkolla juridike, kemi Ulema dhe Këshillin e Fetvasë (dekorim ligjor). Po, është e qartë se Arabia Saudite ka ligje që vijnë nga Islami dhe Kur’ani, por kemi katër shkolla ligjore, Hanbeli, Hanafij, Shafij dhe Malikij, dhe ata diskutojnë interpretimin. Shteti i parë saudit, pse u themelua? Pas Profetit Muhamed, salallahu alejhi selam dhe katër halifatët e parë, njerëzit e Gadishullit Arabik u kthyen në betejat e tyre të ndërsjella, ashtu siç bënë mijëra vjet më parë. Por familja jonë u themelua nga Emirati Diriar 600 vjet më parë, dhe me këtë qytet të parë erdhi edhe shteti i parë saudit. Ajo është bërë pjesa më e fuqishme ekonomike e gadishullit. Ata ndihmuan në ndryshimin e realitetit. Shumica e qyteteve të tjera po rreshtonin tregtisë dhe mallrat po lëviznin. Por familja jonë u tha fiseve të tjera. “Në vend që të sulmojnë rrugët tregtare, pse nuk marrim me qira për të mbrojtur këtë zonë?” Kështu tregtia u ngjit dhe qyteti u rrit. Ishte një metod që edhe sot, pas 300 vjetësh, kjo është metoda jonë sot.
Ideja ishte gjithmonë se ne kemi nevojë për të gjitha mendjet e mëdha të gadishullit arab – gjeneralë, udhëheqës fisnorë, dijetarë, të cilët do të punonin me ne. Njëri prej tyre ishte edhe Muhamed ibn Abdulvehabi.
Por projekti ynë bazohet tek njerëzit, interesat ekonomike, jo në interesat ideologjike ekspansioniste. Natyrisht, ne jemi dakord me thelbin. Ne të gjithë jemi muslimanë, të gjithë flasim arabisht, të gjithë kemi të njëjtën kulturë dhe interesat e njëjta. Kur njerëzit flasin për vehabizmin, ata nuk e dinë saktësisht se për çka po flasin. Familja e Abdulvehabit, familja e Shejhut, tani është shumë e njohur, por ka edhe dhjetëra mijëra familje të tjera të rëndësishme në Arabinë Saudite. Ju do të gjeni Shiitë brenda kabinetit. Ju do të gjeni shiitë në qeveri. Universiteti më i rëndësishëm në Arabinë Saudite udhëhiqet nga një Shiit. Pra, ne besojmë se jemi një përzierje e shkollave dhe grupeve ligjore muslimane.
Goldberg: Po për financimin e ekstremeve?
Bin Selman: Nëse jeni duke folur për financim para vitit 1979, atëherë jeni duke folur për Luftën e Ftohtë. Ju keni pasur komunizëm që u përhap kudo, duke kërcënuar Shtetet e Bashkuara, Evropën dhe neve gjithashtu. Egjipti në atë kohë u kthye në një regjim të tillë shtetëror. Kemi punuar me të gjithë, të cilët mund ta përdorim për të zhdukur komunizmin. Dhe në mesin e tyre ishin “vëllezërit muslimanë”. Ne i financuam ato në Arabinë Saudite. SHBA gjithashtu i financuan ato.
Goldberg: Ishte një gabim?
Bin Selman: Po të ishim përsëri në atë kohë, do të bënim të njëjtën gjë. Ata do t’i përdorin përsëri këta njerëz. Për shkak se ata përballeshin me rrezik më të madh, ne ishim përballur me komunizmin. Më vonë shikuam se si të merremi me “Vëllazërinë Myslimane”. A ju kujtohet se një nga presidentët amerikanë i quajti ata luftëtarë të lirisë?! Ne u përpoqëm për të kontrolluar dhe menaxhuar lëvizjet e tyre. Por më pas ajo erdhi në vitin 1979 dhe gjithçka shpërtheu. Revolucioni iranian ka krijuar një regjim të bazuar në të keqen e pastër. Një regjim që nuk u ka shërbyer njerëzve, por ideologjisë. Dhe në vendet sunite, ekstremet u përpoqën të kopjojnë të njëjtën gjë. Kishte një sulm në Mekë (në Qabe). Ne ishim në ngjarjet që rrethonin revolucionin iranian dhe u përpoqën t’i kopjojnë ato në Mekë. Ne u përpoqëm të ngritëm gjithçka, për të parandaluar çdo gjë nga rënia. Ne ishim përballur me terrorizëm në Arabinë Saudite dhe Egjipt. Ne kemi shumë herët për arrestimin e Osama bin Ladenit ai nuk ishte në Arabinë Saudite. Ne ishim mjaft të fryrë në luftën kundër terrorizmit, derisa ndodhi 11 shtatori. /KohaIslame.com/