Ihsan Fekih
Përcaktues për të kuptuar projektin Iranian para se të lidhen miqësitë edhe të projektohen aleancat
Një: konteksti historik në të cilin është themeluar shteti Safevit
- Konteksti armiqësor ndaj konceptit Umeti Islam.
- Dekomponues i referencave të Hilafetit të përgjithshëm të muslimanëve.
- Ekspanzionist në llogari të tokave muslimane.
Dy: Konteksti akaidologjik.
Shteti safevit e përçau tërësin e umetit islam në referencat e tyre fetare dhe politike dhe në kënvështrimin e tyre ndaj armikut, duke prodhuar një besim të fshehtë (ezoterik) dhe shpiku një medhheb i cili në burimet e veta legjislative mbështetet në burime tjera nga ato të Umetit Islam.
Tre: konteksti ushtarak dhe historik.
- Ushtria safevite zgjërohej në tokat islame e jo në tokat e kufrit.
- Ushtria safevite zgjërohej në territoret e çliruara nga ushtritë islame dhe i pushtonte ato apo ua kthente përsëri kryqtarëve.
- Në shumë raste ushtritë safevite ishin pjesë e fushatave të kryqzatave kurse asnjëherë skan qenë pjesë e çlirimeve islame.
Në kohën moderne
- Irani si shtet u themelua në sajë të ndarjeve që i bënë kolonijalistët tokave islame, si pjesëmarrës në ndarjen e umetit islam e jo si pjesë mbrojtëse apo rezistuese e ushtrive kolonijalizatore.
- Roli i tyre ishte vendimtarë në mposhtjen e perandorisë osmane edhe ndarjen e saj.
- Irani si shtet u themelua në sajë të pajtimit të forcave ngadhnjyese të kryqzatave përballë detyrave që i merr nga ato forca edhe atë:
– Ndarjen gjeografike mes lindjes dhe perëndimit islam. (Shif hartën e Iranit modern edhe pozitën që e ka si murr ndarës mes lindjes dhe perëndimit islam).
– Detyrën e shfrytëzimit të elementit shiit për të luftuar përballë elementit sunit revolucionar dhe rezistues karshi llojeve të ndryshme të okupimeve edhe diktatorive.
Irani pas revolucionit të Homeinit
- E dobësoi Irakun, mburojën lindore të Umetit Islam në luftën e gjatë tetë vjeqare, pas së cilës luftë ishte shumë lehtë të okupohet.
- Pjesmarrja në okupimin e Irakut edhe detyrimi i sunitëve të braktisin vatrat e tyre.
- Zgjërimi në katër rajone sunite edhe pushtimi i katër kryeqyteteve arabe në Irak, në Siri, në Liban dhe në Jemen.
- Përkrahje totale e aleancës ndërkombëtare në luftën në Afganistan.
- Përkrahje totale për dështimin e revolucioneve arabe dhe lufta e ashpër në anën e sio-kryqzatave në Siri dhe Jemen që nga viti 2011 e deri më tani.
- Përkrahja e Armenis orthodokse kundër Azerbejxhanit shiit në vijën e ruajtës së pengesës gjeografike ndarëse mes muslimanëve të Azis (Afgan, Turkmen, Pakistan, Indi, Indonezi edhe Filipinë) dhe muslimanëve të perëndimit (turq, kurd, arab edhe afrikanë). Shife hartën e Iranit.
- Zbulimi i tyre i madh para Tufanit të Aksas.
Në aspektin Gjeostrategjik
- Irani është projekt ekspanzionist të cilin e ushqen lakmia për dominim edhe ndikim siç kishte perandoria e vjetër persiane.
- Irani është boshti ku gërshetohen projektet më të mëdha që rrezikojnë Umetin Islam edhe atë në këtë renditje:
- Projekti sionisto-kryqtarë.
- Projekti kryqtar rus (EuroRus).
- Projektoi kinez (rrypi dhe rruga).
Për të gjitha këto projekte irani është shumë i rëndësishëm.
Këndvështrimi strategjik i Iranit në dokumentin e fundit të sigurisë kombëtare
- Forcë atomike e cila i garanton mundësi mbi rajonale. (Në kuptim që të konkuron për të qenë polic i lindjes së mesme).
- Duke u thirrë në të drejtën historike për të dominuar në zonat ku ka sunduar perandoria persiane.
- Irani të jetë vendkalimi ekonomik më i sigurti për tregtinë e projekteve të mëdha, siç është “rruga e mëndafshit” kinez, “shtegu eurorus” i Putinit dhe “shtegu i Bajdenit” amerikan.
- Të mbetet Irani partneri aktiv edhe më i miri në luftën kundër terrorizmit sunit. (Domethënë shkatërrimi i çdo tendence për çlirim nga hegjemonia).
Vërejtje të rëndësishme
- Nuk ekziston Kudsi (Jerusalemi) në dokumentin e sigurisë kombëtare të Iranit.
- Kudsi (Jerusalemi) nuk është tokë e shenjtë sipas besimit (ideologjisë) iraniane dhe se Palestina nuk është prioritet strategjik e as hapësira vitale e saj.
- Askund në këtë dokument strategjik nuk përmendet shteti sionist si kërcënim apo si armik.