Çfarë formash mund të marrë ofensiva ruse në Donbas? Cilat janë opsionet ushtarake të Rusisë dhe çfarë lloj rezistence janë në gjendje të ofrojnë ukrainasit?
Këto janë pyetjet që i bën gazeta franceze Le Monde studiuesit nga Fondacioni Francez për Kërkime Strategjike Vincent Tourret dhe historianit ushtarak Michel Goya.
Në parathënien e saj në fillim, gazeta deklaroi se Ukraina tani po jeton në pritje të një sulmi rus në lindje të vendit, duke vënë në dukje se një muaj e gjysmë pas luftës, Rusia u detyrua të rishikonte strategjinë e saj fillestare dhe të fokusohej në një qëllim specifik: rajoni i Donbasit, të cilin forcat ukrainase e kanë të përbashkët me armiqtë e tyre separatistë pro-rusë që nga viti 2014.
Ambicia fillestare e Moskës për të marrë dhe kontrolluar plotësisht Ukrainën mund të ketë mbetur e njëjtë. Megjithatë, dy faktorë po ndikojnë aktualisht në strategjinë e Moskës: arsyet politike të Kremlinit dhe aftësitë operacionale të ushtrisë ruse.
Forcat ruse janë rraskapitur, tha Le Monde, pas gati dy muajsh luftime. Disa njësi, si në Kherson ose afër Kharkivit, nuk mund të largohen më nga pozicionet e tyre, sepse mbajnë linjat që fituan në luftën kundër ukrainasve që vazhdojnë t’i kundërshtojnë, si rezultat i së cilës këto njësi kanë pësuar shumë humbje njerëzore dhe materiale.
Tourret e përmbledh situatën duke thënë: “Ata kanë humbur potencialin e tyre luftarak duke sulmuar shumë objektiva para për një muaj e gjysmë” dhe nuk kanë më rezerva, pasi kanë dërguar më shumë se 80 për qind të forcave të tyre në fushën e betejës, duke përfshirë njësitë e tyre më të mira. Por njësitë nuk funksionojnë më si më parë.
Edhe nëse disa nga këto njësi nuk janë shkatërruar plotësisht, humbja e një pjese të kapacitetit të tyre njerëzor ose përkeqësimi i një pjese të pajisjeve shkatërron përkohësisht aftësitë e tyre operacionale dhe i detyron ato të ristrukturohen përpara se të riangazhohen në luftime dhe rusët kanë një problem të veçantë me afatin kohor, shpjegon Goya.
Analistët besojnë se presidenti Putin, i cili po mbytet në rezistencën e ashpër të Ukrainës, dëshiron të ketë sukses përpara paradës ushtarake më 9 maj, e cila shënon fitoren sovjetike ndaj nazistëve në 1945.
Sipas Tourret, kjo datë mund të jetë vendimtare për Putinin, por “Kremlini ka një ndjenjë urgjence për arsye politike dhe po përpiqet të arrijë një fitore që do t’u paraqitet rusëve sa më shpejt të jetë e mundur. Më e rëndësishmja, ai dëshiron të justifikojë humbjet e pësuara nga ushtria e tij”. Sipas dy ekspertëve francezë, Putin ka një nga tre skenarët:
Skenari i parë: Rusia do të zbatojë planin e saj fillestar
Ekspertët bien dakord që rusët do të fillojnë zbatimin e një plani rrethimi për të pushtuar pjesën e rajonit të Donetskut që është ende nën kontrollin e Ukrainës. Nëse forcat e Moskës do të vazhdonin të kishin kapacitetet e tyre maksimale, sipas Michel Goya, ato mund të fillonin një sulm të dyfishtë dhe të kryenin një “rrethim të madh të Donbasit” duke pushtuar Kharkivin në veri dhe Zaporozhyejen në jug, dhe më pas rajonin e Dnieper. Megjithatë, Goya e kupton se kjo tani është “e pamundur, pasi ata nuk kanë më fonde”.
Sa i përket Tourret, ai shton se “Rusisë do t’i duhet të sulmojë me forca të dobëta dhe do të duhet të përdorë njësi që nuk mund t’i forcojë”. “Sa herë që shtohet rrethimi, do të jetë më i rrezikshëm, për të mos përmendur terrenin e vështirë në zonë”.
Skenari i dytë: sulm i drejtpërdrejtë
Nuk ka dyshim se Rusia tani po përgatitet për një ofensivë më të organizuar, beson Michel Goya. Rusia mund të nisë dy ofensiva, nga qyteti i Donetskut në jug të Donbasit, i cili tashmë është në duart e forcave pro-ruse, dhe nga rajoni Izjum në veri, “ku forcat ruse tani përqendrohen dhe përpjekjet kryesore ushtarak në rajon do të fokusohet në këtë”, parashikon ky ekspert që monitoron lëvizjen e forcave ruse në terren.
Nga Izjum, rusët mund të shkojnë drejtpërdrejt në Slavyansk dhe Kramatorsk, dy qytete të mëdha në rajonin e Donetskut, me një popullsi prej 111,000 dhe 157,000 përkatësisht, ose të shkojnë në perëndim përmes qyteteve Parvenkov dhe Pokrovsk për t’u bashkuar me frontin jugor dhe për të rrethuar rajonin.
Megjithatë, duke pasur parasysh tendencat aktuale, ende nuk është e qartë nëse rusët do të lëvizin në këtë apo atë drejtim, apo në të dy drejtimet në të njëjtën kohë, dhe ende nuk dihet se ku do të fillojë ofensiva e jugut.
Goya shpjegon se “Slavyansk dhe Kramatorsk janë dy zona të mëdha urbane dhe është e pamundur të pushtohen shpejt, dhe parashikon që rusët do të përballen me luftime të ashpra në qytete dhe se rrethimi i këtyre qyteteve do të jetë krijimi i një Mariupoli të ri.”
Skenari 3: Rrethimi gradual
Le Monde thekson se Slavyansk dhe Kramatorsk nuk janë Mariupol, ata janë të izoluar në zonën nën kontrollin rus dhe është e lehtë t’i rrethosh. Tourret beson se, “nëse rusët arrijnë të kryejnë rrethimin fillestar, do të ketë pasoja për të gjithë sistemin ukrainas në Donbas. Sa më shumë të prishen lidhjet në rajon, aq më të çorganizuara do të bëhen forcat ukrainase dhe rezistenca e tyre do të dobësohet”.
Megjithatë, dy ekspertët besojnë se fitorja për Moskën është e vështirë të arrihet dhe theksojnë se “gjendja e forcave ukrainase është një e panjohur e madhe, sepse ukrainasit nuk po flasin për humbjet e tyre”. Por ajo që dihet, sipas ekspertit Goya, është se këto forca preken po aq sa edhe rusët.
Forcat ukrainase janë në një pozicion mbrojtës dhe Tourret beson se këto forca nuk kanë kapacitet rezervë dhe nuk do të jenë në gjendje të kompensojnë humbjet e tyre edhe me kalimin e kohës. Sipas Le Monde, mbështetja ndërkombëtare për armët dhe inteligjencën mund të jetë vendimtare, të cilën Tourret e komenton duke thënë se “ukrainasit dinë më shumë për fushën e betejës sesa kundërshtarët e tyre”. Ofensiva e Rusisë në Donbas, cilado qoftë forma e saj, “do të jetë shumë e dhunshme, por mund të ndalet shpejt”, tha Goya.
Sa i përket Tourret, ai thotë se “rusët presin një mrekulli në Donbas, por nuk ka asnjë provë që kjo të ndodhë së shpejti. Në çdo rast, kundërshtimi është diçka që nuk mund të përjashtohet kur bëhet fjalë për Ukrainën”. /tesheshi.com/
