Ish-kryeministri ultranacionalist Nikolas Gruevski, i Maqedonisë gjatë mandatit të tij emëroi aeroportin, autostradat dhe stadiumet me emrin e Aleksandrit të Madh.
Një gjë e tillë nuk u prit mirë nga Athina zyrtare, duke apeluar pasi ata pretendojnë se Aleksandri i Madh është heroi i tyre. Kështu, një lajm i gëzueshëm ishte për Greqinë ku Gruevski humbi zgjedhjet maqedonase në qershorin e kaluar dhe kryeministri i ri u zgjodh, Zoran Zaev, i cili duket se ka marrë një vijë shumë ndryshme.
“Unë heq dorë nga pohimi se Maqedonia është trashëgimtari i vetëm i Aleksandrit,” tha Zaev në një intervistë televizive muajin e kaluar. “Historia nuk është vetëm për ne, por për Greqinë dhe shumë vende të tjera”. Ai ka denoncuar qetësimin e mëparshëm të nacionalistëve të qeverisë dhe madje sugjeroi që ai do të çmontojë statujat që ofendojnë grekët.
Kështu në takimin e parë të drejtpërdrejtë me kryeministrin grek rezultoi me iniciativa të drejtpërdrejta për përmirësimin e klimës në marrëdhëniet dhe forcimin e besimit para negociatave për zgjidhje përfundimtare të kontestit shumë vjeçar rreth emrit. Përveç ngritjes së nivelit të procesit negociator do të komunikojnë shefat e diplomacive, dy kryeministrat vendosën që të ndërmarrin hapa, me të cilët do të tregojnë vullnetin e mirë për zgjidhjen e kontestit.
“Me qëllim që të tregojmë konkretisht se jemi të përkushtuar në procesin e gjetjes së zgjidhjes, paralajmëroj se Qeveria do ta ndërrojë emrin e aeroportit dhe të autostradës. Autostrada do të quhet “Miqësi”. Kjo është dëshmi për faktin se nuk kemi aspirata territoriale ndaj fqinjit tonë” deklaroi Kryeministri maqedonas Zoran Zaev.
Si kundërpërgjigje, qeveria e Greqisë, siç paralajmëroi Ciprasi, menjëherë do të mbështesë anëtarësimin e Maqedonisë në Iniciativën e Adriatikut dhe Jonit, ndërsa Parlamenti grek do të japë dritë jeshile për kalimin në fazën e dytë nga Marrëveshja për Asocim-Stabilizim, e cila është e bllokuar që nga viti 2009. Ciprasi theksoi se ekziston vullnet për zgjidhjen e emrit edhe atë në mënyrë pragmatike, me ndjenjë të përgjegjësisë duke mposhtur iredentizmin në të gjitha format e tij.
“Duhet doemos të gjejmë zgjidhje për të gjitha çështjet e hapura, me qëllim që të realizohet ajo që e dëshiron fqinji jonë, asocim në BE dhe anëtarësim në NATO. Prandaj, duhet doemos të gjejmë zgjidhje të përbashkët të pranueshme erga omnes. Prandaj, vendosëm të intensifikojmë procesin negociator i cili është duke u zhvilluar nën patronazhin e OKB-së dhe të gjejmë zgjidhje për emrin”, tha Kryeministri grek, shkruan Alsat-m.
Dy kryeministrat konsiderojnë se ka ardhur koha të hapet një kapitull i ri në marrëdhënies jo vetëm mes Greqisë dhe Maqedonisë dhe në fokus të jetë agjenda e miqësisë dhe bashkëpunimit, duke u dhënë fund tensioneve dhe nacionalizmave që e rëndonin rajonin në të kaluarën.
Greqia, siç paralajmëroi kryeministri grek dëshiron të jetë lider rajonal, që do të ndihmojë stabilizimin, sigurinë, prosperitetin dhe integrimin e Ballkanit Perëndimor në Bashkimin Evropian. Ndryshe, tashmë është paralajmëruar se deri në fund të muajit në Shkup dhe në Athinë vjen ndërmjetësi Nimic, i cili do të duhej t’i konsolidojë perceptimet fillestare të pakos së ideve që i propozoi në takimin e fundit në Nju-Jork.
