SHQIP
Edhe dielli udhëton për në kufirin e vet (në cakun përfundimtar). Ai është (udhëtim) përcaktim i ngadhnjyesit, të dijshmit. (Sureja Ja Sin, 38)
Dielli është duke emetuar nxehtësi për rreth 5 miliardë vjet si rezultat I reaksioneve të vazhdueshme kimike që ndodhin në sipërfaqen e tij. Në një moment të përcaktuar nga Allahu në të ardhmen, këto reaksione do të përfundojnë dhe Dielli do të humb të gjithë energjinë e tij dhe do të fiket. Në këtë kontekt, ajeti I mësipërm mund të jetë referim për përfundimin e energjisë së Diellit një ditë. (Allahu e di më së miri).
Fjala Arabe “mustaqarrin” në ajet I referohet një vendi dhe kohe të caktuar. Fjala “tajree,” e përkthyer si “udhëton” mbart kuptime të tilla si “të lëvizë, të veprojë me shpejtësi, të rrjedh”. Nga kuptimi I fjalëve duket se Dielli do të vazhdoj shtegtimin e tij në kohë dhe hapësirë, por se kjo lëvizje do të vazhdoj deri në një kohë të veçantë të paracaktuar. Ajeti “Kur dielli të jetë mbështjellur (dhe errësohet)” (Sureja Tekëir, 1) e cila shfaqet në përshkrimet e Kiametit (përfundimit të botës) na tregon se një kohë e tillë do të vijë. Koha specifike është e njohur vetëm te Allahu.
Fjala Arabe “taqdeeru,” e përkthyer si “udhëtim, përcaktim” në ajet përfshin kuptime të tilla si “për të emëruar, përcaktuar fatin e diçkaje, matur”. Nga kjo shprehje në ajetin 38 të Sures Ja Sin na është bërë e ditur se periudha e jetës së Diellit është e kufizuar për një periudhë specifike të caktuar nga Allahu. Ajete tjera të Kur’anit në lidhje me këtë temë tregojnë:
All-llahu është Ai që ngriti qiejt pa ndonjë shtyllë. Ju i shihni ato. Ai mbizotëroi Arshin dhe nënshtroi diellin e hënën që çdo njëri udhëton deri në një afat të caktuar; Ai rregullon çështjen (e gjithësisë), sqaron argumentet, që të jeni të bindur për takimin (pas ringjalljes) me Zotin tuaj. (Sureja Rra‘d, 2)
Ai është që zgjat natën në pjesë të ditës dhe e zgjat ditën në pjesë të natës, i nënshtroi diellin dhe hënën që secili lëviz (udhëton) deri në afatin e caktuar. Ky është All-llahu, Zoti juaj, i tërë sundimin është i Tij, e ata që i lutni në vend të Tij, nuk posedojnë as sa një cipë (e hurmave, fije). (Sureja Fatir, 13)
Ai krijoi qiejt e tokën me qëllim të caktuar; Ai natën mbështjell (vendi të) ditës dhe ditën ia mbështjell natës; Ai nënshtroi diellin dhe hënën, që secili lëviz deri në një afat të caktuar, pra Ai është ngadhënjyesi, mëkatfalësi. (Sureja Zumer, 5)
Përdorimi I fjalës “musamman” në ajetin e mësipërm tregon se periudha e jetës së Diellit është e caktuar për një “kohë specifike”. Analiza shkencore lidhur me përfundimin e Diellit e përshkruan atë se çdo sekondë, 4 milion ton të materies shndërrohen në energji 1 dhe thotë se Dielli do të vdes kur kjo lëndë djegëse të shpenzohet 2.
Nxehtësia dhe drita e emetuar nga Dielli është energjia e liruar kur materia konsumohet ndërsa bërthama e hidrogjenit shndërrohet në helium në procesin e përzierjes nukleare. Energjia e Diellit, dhe si pasojë edhe jeta e tij, kështu do të vijë në një fund sapo kjo lëndë djegëse të shpenzohet (Allahu e di më së miri). Një raport I titulluar “Vdekja e Diellit” nga BBC Neës Science Department thotë:
… Dielli do të vdes gradualisht. Ndërsa bërthama e yllit përplaset nga brenda përfundimisht bëhet mjaft e nxehtë për të ndez edhe një nga atomet e saj përbërëse, heliumin. Atomet e heliumit ndezen së bashku për të formuar karbonin. Kur të përfundoj furnizimi me helium qendra përplaset përsëri dhe atmosfera fryhet. Dielli nuk është masiv sa duhet për të rindezur plotësisht bërthamën e tij për të tretën herë. Kështu që vazhdon me zgjerimin e atmosferës së tij në një seri shpërthimesh…Bërthama që po vdes formon një xhuxh të bardhë – një diamant sferik i madhësisë së Tokës, I përbërë nga karboni dhe oksigjeni. Nga kjo pikë e tutje Dielli gradualisht do të venitet, duke u bërë gjithmonë e më I zbehtë derisa drita e tij të shpenzohet në tërësi. 3
Një dokumentar I quajtur gjithashtu “Vdekja e Diellit”, emetuar nga National Geographic TV, jep përshkrimin vijues:
Ai (Dielli) prodhon nxehtësi dhe mbështet jetën në planetin tonë. Por sikurse njerëzit edhe Dielli ka një jetëgjatësi të kufizuar. Ndërsa ylli ynë moshohet do të bëhet më I nxehtë dhe do të zgjerohet, duke avulluar të gjitha oqeanet tona dhe shkatërruar të gjithë jetën në planetin Tokë…Ndërsa vjetrohet Dielli do të bëhet më I nxehtë dhe do të djeg lëndën djegëse më shpejt. Temperaturat do të rriten duke zhdukur ekzistencën e kafshëve, avulluar oqeanet tona dhe zhdukur gjithë jetën bimore…Dielli do të bymehet dhe bëhet një yll I kuq gjigant, duke gëlltitur planetet në afërsi. Tërheqja e tij gravitacionale do të dobësohet dhe ndoshta do të lejoj Tokën të largohet. Deri në fund do të tkurret në një yll të vogël duke emetuar një shkëlqim të dobët për qindra miliardë vjet. 4
Tek në kohët e fundit shkencëtarët kanë zgjidhur strukturën e Diellit dhe kanë zbuluar atë që ndodh brenda tij. Para kësaj, askush nuk e dinte se si Dielli fitonte energjinë e tij apo se si emetonte nxehtësinë dhe dritën. Mënyra se si një masë e tillë gjigante e energjisë do të shpenzoj të gjithë energjinë e tij një ditë dhe përfundoj ishte shpallur para 1400 vite në Kur’an tregon praninë e një diturie madhështore. Kjo dituri I takon Zotit tonë, dituria e të Cilit përfshin çdo gjë. Një ajet tjetër në Kur’an shpall:
“… Me dijen e Tij Zoti im ka përfshirë çdo send, a nuk e merrni me mend?” (Sureja En‘am, 80)
1 http://en.wikipedia.org/wiki/Sun
2 http://en.wikipedia.org/wiki/Sun
3 http://www.bbc.co.uk/science/space/stars/death/index.shtml
4 “Death of the Sun”, National Geographic Channel, 20 March 2006, director: Rabinder Minhas,part no. 25, season 3.
___________________________________________________________________
ENGLISH
And the sun runs to a fixed resting place. That is the decree of the Almighty, the All-Knowing. (Surah Ya Sin, 38)
The Sun has been emitting heat for around 5 billion years as a result of the constant chemical reactions taking place on its surface. At a moment determined by Allah in the future, these reactions will eventually come to an end, and the Sun will lose all its energy and finally go out. In that context, the above verse may be a reference to the Sun’s energy one day coming to an end. (Allah knows the truth.)
The Arabic word “mustaqarrin” in the verse refers to a particular place or time. The word “tajree,” translated as “runs,” bears such meanings as “to move, to act swiftly, to move about, to flow.” It appears from the meanings of the words that the Sun will continue in its course in time and space, but that this motion will continue until a specific, predetermined time. The verse ” When the Sun is compacted in blackness ” (Surat at-Takwir, 1) which appears in descriptions of Doomsday, tells us that such a time will be coming. The specific timing is known only to Allah.
The Arabic word “taqdeeru,” translated as “decree” in the verse, includes such meanings as “to appoint, to determine the destiny of something, to measure.” By this expression in verse 38 of Surah Ya Sin we are told that the life span of the Sun is limited to a specific period, one ordained by Allah. Other verses of the Qur’an on the subject read:
Allah is He Who raised up the heavens without any support – you can see that – and then established Himself firmly on the Throne. He made the Sun and Moon subservient, each running for a specified term. He directs the whole affair. He makes the Signs clear so that hopefully you will be certain about the meeting with your Lord. (Surat ar- Ra‘d, 2)
He makes night merge into day and day merge into night, and He has made the Sun and Moon subservient, each one running until a specified time. That is Allah, your Lord. The Kingdom is His. Those you call on besides Him have no power over even the smallest speck. (Surah Fatir, 13)
He created the heavens and the Earth with truth. He wraps the night around the day and wraps the day around the night, and has made the Sun and Moon subservient, each one running for a specified term. Is He not indeed the Almighty, the Endlessly Forgiving? (Surah az-Zumar, 5)
The use of the word “musamman” in the above verses shows that the life span of the Sun will run for a “specified term.” Scientific analysis regarding the end of the Sun describes it as each second, 4 million tons of matter are converted into energy 1 , and says that the Sun will die when that fuel has all been consumed. 2
The heat and light emitted from the Sun is the energy released as matter is consumed as hydrogen nuclei turn into helium in the nuclear fusion process. The Sun’s energy, and therefore its life, will thus come to an end once this fuel has been used up. (Allah knows the truth.) A report titled “The Death of the Sun” by the BBC News Science Department says:
…The Sun will gradually die. As a star’s core crashes inwards, it eventually becomes hot enough to ignite another of its constituent atoms, helium. Helium atoms fuse together to form carbon. When the helium supply runs out, the centre collapses again and the atmosphere inflates. The Sun isn’t massive enough to fully re-ignite its core for a third time. So it goes on expanding, shedding its atmosphere in a series of bursts… The dying core eventually forms a white dwarf – a spherical diamond the size of the Earth, made of carbon and oxygen. From this point on the Sun will gradually fade away, becoming dimmer and dimmer until its light is finally snuffed out. 3
A documentary, also called “The Death of the Sun,” broadcast by National Geographic TV, provides the following description:
It generates heat and sustains life on our planet. But like humans, the sun has a limited lifespan. As our star ages, it will become hotter and expand, evaporating all of our oceans and killing all life on planet Earth… The sun will get hotter as it ages and burns fuel faster. Temperatures will increase, eventually wiping out animal life, evaporating our oceans and killing all plant life… the sun will swell and become a red giant star, swallowing up the nearest planets. Its gravitational pull will lessen and perhaps allow Earth to escape. By the end, it will shrink into a white dwarf star, emitting a week glow… 4
Scientists have only recently unravelled the structure of the Sun and discovered what goes on inside it. Before that, nobody knew how the Sun obtained its energy or how it emitted heat and light. The way that such a giant mass of energy would one day consume all its energy and expire was revealed 1,400 years ago in the Qur’an shows the presence of a sublime knowledge. That knowledge belongs to our Lord, Whose knowledge enfolds all things. Another verse of the Qur’an reveals:
“… My Lord encompasses all things in His knowledge so will you not pay heed?” (Surat Al-An‘am, 80)
1 http://en.wikipedia.org/wiki/Sun
2 http://en.wikipedia.org/wiki/Sun
3 http://www.bbc.co.uk/science/space/stars/death/index.shtml
4 “Death of the Sun”, National Geographic Channel, 20 March 2006, director: Rabinder Minhas,part no. 25, season 3.
