Marrëveshja që po shuan një vatër lufte edhe me interesa gjeopolitike
Armenia ka rënë dakord t’i kthejë disa fshatra Azerbajxhanit në atë që të dyja palët e përshkruan si një moment historik të rëndësishëm, ndërsa ata i afrohen një marrëveshjeje paqeje pas dy luftërave që nga rënia e Bashkimit Sovjetik.
Zëdhënësi i Ministrisë së Jashtme të Azerbajxhanit, Aykhan Hajizada njoftoi në X se Armenia do të kthejë katër fshatra pranë kufirit të përbashkët të vendeve që kanë qenë “nën okupim” që nga fillimi i viteve 1990, duke e përshkruar atë si një “ngjarje historike të shumëpritur”.
“Në këtë proces, Republika e Armenisë merr një reduktim të rreziqeve që lidhen me demarkacionin e kufirit dhe sigurinë,” citoi agjencia shtetërore e lajmeve të thoshte kryeministri armen.
“Dorëzimi në praktikë përfshinte vetëm dy fshatra e gjysmë sepse Azerbajxhani tashmë pjesërisht kontrollon vendbanimet e bashkangjitura, por përcaktimi i kufirit konsiderohet një ngjarje e rëndësishme,” shtoi ai.
Vendbanimet janë të braktisura, por ato janë të rëndësishme strategjikisht sepse janë afër autostradës kryesore armene në veri deri në kufirin me Gjeorgjinë, përmes së cilës zhvillohet pjesa më e madhe e tregtisë së saj, si dhe tubacionit përmes të cilit merr gaz nga Rusia. Marrëveshja u arrit në një takim në kufirin e dy vendeve.
Azerbajxhani kërkoi kthimin e fshatrave si parakusht për një marrëveshje paqeje pas më shumë se tre dekadash konflikti, kryesisht me qendër në Nagorno-Karabakh.
Forcat paqeruajtëse ruse janë stacionuar në Nagorno-Karabakh që nga viti 2020, por Rusia tha këtë javë se kishte filluar tërheqjen e tyre. Presidenti i Azerbajxhanit Ilham Aliyev do të takohet të hënën me presidentin rus Vladimir Putin. /tesheshi.com/