Një vëzhgim me 10 pika i asaj se ç’u arrit në Stamboll
Ditët e fundit ka pasur zhvillime të rëndësishme në drejtimin e mëtejshëm të luftës në Ukrainë. Treguesit politikë, ekonomikë dhe në terren tregojnë, siç përshkroi një zyrtar amerikan, ndryshime strategjike në planin e luftës të Rusisë.
Një raund i ri i bisedimeve ruso-ukrainase, i mbajtur në Stamboll, ka rritur optimizmin se agresioni rus, i cili filloi një muaj më parë, mund të përfundojë së shpejti. Rezistenca ukrainase ka treguar vendosmërinë e saj për të parandaluar që kryeqyteti, si shumica e qyteteve kryesore të vendit, të bjerë në duart e forcave ruse.
Edhe pse është shumë herët për të pohuar se luftës po i vjen fundi, qëndrimet dhe deklaratat e shumta tregojnë se ka një gjendje të paprecedentë afrimi mes palëve negociatore dhe sinjale të pagabueshme se përshkallëzimi në terren dhe në kuptimin politik po qetësohet. Një situatë e tillë mund të krijojë një atmosferë për marrëveshje mes dy palëve, duke i dhënë fund një lufte që po zgjat më shumë se një muaj.
Deklaratat dhe treguesit më të rëndësishëm përfshijnë si më poshtë:
-Ministri i Jashtëm turk Mevlut Çavusoglu foli për atë që ai e përshkroi si “përparimin më domethënës” në bisedimet e paqes Rusi-Ukrainë që nga shpërthimi i luftës.
“Ky është përparimi më domethënës që nga fillimi i negociatave”, tha ministri turk tre orë pas bisedimeve ndërmjet delegacioneve ruse dhe ukrainase.
-Në të njëjtën kohë, Rusia i cilësoi negociatat në Turqi si “të dobishme”. Delegacioni rus tha në bisedimet në Stamboll se Moska do të zvogëlojë “drastikisht” aktivitetet e saj ushtarake në Ukrainën veriore, duke përfshirë zonat afër Kievit, pas bisedimeve “të dobishme” me delegacionin ukrainas.
“Duke pasur parasysh se bisedimet për përgatitjen e marrëveshjes për statusin neutral të Ukrainës dhe denuklearizimin e saj kanë kaluar në fazën praktike, u mor një vendim për të reduktuar rrënjësisht aktivitetet ushtarake në Kiev dhe rajonin Chernihiv”, tha zëvendësministri rus i Mbrojtjes. Aleksandër Fomin.
-Duke komentuar sa më sipër, CNN citoi një zyrtar amerikan të thoshte se tërheqja e Rusisë pranë Kievit përfaqëson një ndryshim të madh në strategjinë e Moskës në planin e saj të luftës. Ai shtoi se tërheqja ruse pasoi, siç tha ai, një sërë operacionesh të dështuara dhe reflekton një rregullim afatgjatë të strategjisë.
-Moska foli edhe për projektin, konkretisht “propozimin për zgjidhje” pas negociatave në Stamboll, ndërsa shefi i delegacionit rus Vladimir Medinski tha se propozimi (i dorëzuar nga Ukraina) do t’i paraqitet presidentit rus Vladimir Putin.
“Pas bisedimeve të dobishme, ne ramë dakord të propozonim një zgjidhje që do të lejonte një takim midis presidentëve të dy vendeve, ndërsa ministrat e tyre të Jashtëm iniciojnë një marrëveshje paqeje”.
-Nga ana tjetër, kreu i delegacionit ukrainas tha se është bërë përparim i mjaftueshëm në bisedimet me delegacionin rus në Turqi në përpjekje për të zgjidhur konfliktin me Rusinë, gjë që do të mundësonte një takim të presidentëve të dy vendeve.
Negociatori ukrainas David Arahamia tha se “rezultatet e takimit ishin të mjaftueshme për të mbajtur një takim të dy presidentëve”, një takim që Rusia e refuzoi në fillim të javës, duke thënë se do të ishte “kundërproduktive”.
-Kreu i delegacionit rus, Vladimir Medinski, zbuloi kushtet e propozimeve të Ukrainës për nënshkrimin e një marrëveshjeje paqeje ndërmjet dy palëve. Ai theksoi gjithashtu se vendi i tij nuk e kundërshton anëtarësimin e Ukrainës në Bashkimin Evropian, gjë që është një tregues se ka filluar të gjendet një mënyrë për të zgjidhur disa çështje të diskutueshme mes dy palëve.
-Treguesit e progresit në negociata përfshijnë faktin se Medinski foli për atë që cilësohet si udhërrëfyes për marrëveshjen e pritur. Ai tha se në fillim është biseduar për përgatitjen e dokumentit për marrëveshjen, pastaj dy delegacione janë pajtuar për të dhe më pas është iniciuar nga ministrat e Jashtëm. Më pas presidentët e dy shteteve e diskutojnë për ta inicializuar. Ai theksoi se nuk është e lehtë të mbahet një takim i tillë, veçanërisht pasi ai mund të jetë shumëpalësh dhe me pjesëmarrjen e vendeve që janë garantues të paqes dhe sigurisë në Ukrainë, sipas tij.
-Deklarata e Shtëpisë së Bardhë duket se ka qenë në përputhje me rezultatet e bisedimeve të Stambollit. Thuhet se presidenti amerikan Joe Biden do të zhvillojë një bisedë telefonike me liderët e Francës, Gjermanisë, Italisë dhe Mbretërisë së Bashkuar për zhvillimet e fundit në luftën ruse kundër Ukrainës, ndërsa presidenti francez Emmanuel Macron do të ketë një bisedë telefonike me homologun rus Putin.
Njoftimi i bisedës së pritshme telefonike midis presidentëve perëndimorë që mbështesin Ukrainën erdhi pas një raundi të ri bisedimesh në të cilat Moska u zotua të reduktojë operacionet e saj ushtarake pranë qyteteve ukrainase të Kievit dhe Chernihiv-t, ndërsa Ukraina propozoi status neutral me garanci ndërkombëtare të sigurisë për ta mbrojtur atë në integritetin territorial.
-Tregjet ndërkombëtare iu përgjigjën shpejt pozitivisht, pasi çmimet e naftës ranë më shumë se pesë për qind të marten. Dhe kjo nga efekti i përparimit që duket se është bërë në bisedimet Moskë-Kiev.
-Tregjet evropiane të aksioneve janë rritur gjithashtu, falë progresit në negociatat e paqes. /tesheshi.com/
