Shafrani është një erëz e çmuar, e cila përftohet nga bima me emër Crocus Sativus (nga latinishtja).
Përmendet për herë të parë në shkrimet e shenjta, në Papirusin egjiptian të Ebers-it (1500 p.l.k), si dhe në Testamentin e Vjetër. Cilësitë e shafranit njiheshin qysh në lashtësi (egjiptianët e lashtë ishin përdorues të mëdhenj të tij).
Ndër vetitë e shumta që ka përmendim ato antioksiduese, antitumorale, afrodiziake, antidepresive etj. Përdorimi i tij ka efekte terapeutike për shqetësime, si: kolla, ankthi, pagjumësia, për shqetësimet menstruale, gastrike, kardiovaskulare etj.
Ndër përbërësit e shafranit, mes rreth 150 përbërësve të avullueshëm, më të rëndësishmit janë krokina, pikrokocina dhe safranali. Janë gjithashtu të pranishme vitaminat A, B1 dhe B2. Shafrani gjen përdorim në fusha të ndryshme, që shkojnë nga farmaceutika tek kozmetika, por përdorimin kryesor e ka në kuzhinë, si përbërës kryesor i shumë gjellëve dhe pijeve.
Si ta përdorim shafranin në pistila
Një mënyrë e përdorimit të shafranit në pistil është ajo e vënies së pistilave (6-7 pistila për person) në një filxhan me pak lëng (që mund të jetë ujë, lëng mishi, qumësht etj) të vakët, për minimumi 3 orë ose maksimumi 5-6 orë. Pasi kjo kohë të ketë kaluar hedhim lëngun në enën ku po gatuajmë, pak minuta para se ta heqim nga zjarri.
Mënyra e dytë, që është më e shpejtë jep një rezultat më të theksuar në shije dhe ngjyrë. Mbledhim sasinë e nevojshme të pistilave me letër alumin të palosur në disa shtresa dhe e vendosim në një tigan të ngrohur paraprakisht.
E lemë vetëm pak sekonda, zakonisht jo më shumë se një minutë pasi rrezikojmë ta djegim dhe e heqim nga zjarri. Menjëherë e shtypim letrën në të gjithë sipërfaqen e saj me një lugë derisa të ndiejmë që shafrani është bërë pluhur.
Nëse është nevoja përsëritim procedurën. Pluhurin e përftuar e shtojmë në enën ku po gatuajmë vetëm pak minuta para se gatimi të ketë përfunduar. Këshillohet të mos abuzohet me sasinë e përdorur.
