Kur dy shtete i bashkon izolimi ndërkombëtar
Me të dy regjimet gjithnjë e më të izoluar në skenën botërore, gjenerali më i lartë i Mianmarit ishte në Moskë ku u takua me zyrtarë të lartë të Ministrisë së Mbrojtjes Ruse, duke u zotuar për lidhje më të thella ushtarake dhe bashkëpunim në energjinë bërthamore.
“Ata shkëmbyen mendime mbi promovimin e mëtejshëm të marrëdhënieve ekzistuese miqësore dhe bashkëpunimit ushtarak-teknologjik,” njoftoi media shtetërore e Mianmarit, pas një takimi midis gjeneralit të lartë Min Aung Hlaing dhe ministrit rus të Mbrojtjes Sergei Shoigu.
Rusia është bërë një nga miqtë kryesorë të ushtrisë së Mianmarit, e cila mori pushtetin në një grusht shteti në shkurt 2021, pavarësisht fitores së Lidhjes Kombëtare për Demokraci të Aung San Suu Kyi në vitin 2020. Regjimi i ri nuk ka shumë legjitimitet ndërkombëtar dhe po lufton për të kontrolluar vendin që fillimisht organizoi protesta masive kundër sundimit të saj.
Edhe Rusia ka shmangur njohjen formale të ushtrisë si qeveria e Mianmarit, duke rënë dakord të lejojë një ambasador të emëruar nga qeveria e rrëzuar të mbajë postin e tij në OKB. Edhe pse Min Aung Hlaing ka udhëtuar në Rusi disa herë që nga grushti i shtetit, atij nuk i është dhënë pritja e dëshiruar nga Presidenti Vladimir Putin.
Megjithëse shumë vende perëndimore kanë vendosur sanksione ndaj ushtrisë, liderëve të saj dhe interesave të biznesit, Rusia dhe Kina kanë vazhduar të armatosin regjimin, edhe pse është zbuluar se ai po përdor armë kundër civilëve të vet, duke vrarë më shumë se 2000 njerëz në më pak se 18 muaj.
“Regjimi i Putinit ndihmon dhe nxit krimet e luftës dhe krimet kundër njerëzimit nga ushtria e Mianmarit, të cilat i kryen çdo ditë pa u ndëshkuar plotësisht,” tha Khin Ohmar, president i organizatës për të drejtat e njeriut Zëri Progresiv.
Një nga pjesët kryesore të mbështetjes është mbështetja për forcat ajrore të regjimit, komandanti i së cilës është pjesë e delegacionit në Rusi. Ushtria përballet me rezistencë të fortë nga grupet e sapoformuara kundër regjimit të njohura si Forcat e Mbrojtjes së Popullit (PDF), si dhe nga organizatat më të vjetra të armatosura etnike që kanë luftuar për autonomi politike për dekada.
Anthony Davis, një analist i sigurisë me bazë në Bangkok, thotë se “fushata aktuale kundër kryengritjes së ushtrisë mbështetet në avionët rusë dhe të epokës sovjetike” për sulmet, linjat e furnizimit, evakuimet dhe transportin e trupave.
“Pa një furnizim të besueshëm të pjesëve rezervë, municioneve ajrore jo-shtepiake dhe disa asistencë stërvitore, Forcat Ajrore së shpejti do të jenë në telashe serioze”, shtoi ai.
OKB thotë se rreth 700,000 njerëz janë dëbuar nga shtëpitë e tyre si rezultat i luftimeve që nga grushti i shtetit, me Min Aung Hlaing që u zotua të “shkatërrojë” kundërshtarët e ushtrisë.
Në fillim të këtij muaji, media lokale The Irrawaddy raportoi se dy nga gjashtë avionët luftarakë rusë Su-30 kishin mbërritur fshehurazi në Mianmar në mars.
Të enjten, Radio Free Asia raportoi se helikopterët ushtarakë hapën zjarr në qytetin Tabayin në rajonin Sagaing, një bastion i PDF-së, duke detyruar 4,000 civilë të largohen nga 15 fshatra.
Në një raport të fundit, Amnesty International tha se dokumentoi tetë sulme ajrore që synonin fshatra dhe kampe për personat e zhvendosur brenda vendit midis janarit dhe marsit të këtij viti në shtetet Kayah dhe Karen, ku veprojnë grupe të njohura etnike.
“Pothuajse në të gjitha sulmet e regjistruara, vetëm civilët duket se kanë qenë të pranishëm”, thuhet në raport.
Amnesty thotë se ushtria përdori avionë rusë MiG-29 dhe Yak-130, dhe F-7 dhe K-8 kinezë.
“Sulmet ajrore pa dallim janë një taktikë kyçe e juntës jolegjitime, e cila po kryen një fushatë terrori në të gjithë vendin. Junta përdor avionë luftarakë dhe helikopterë rusë për të sulmuar popullin e Mianmarit dhe për të shkatërruar komunitete të tëra”, tha Ohmar, duke akuzuar Rusinë për përfitime nga mizoritë, si në Siri.
Davis thotë se Rusia “kryesisht po përfiton” nga përpjekjet e ushtrisë për të shmangur mbështetjen e tepërt në Kinë “veçanërisht në aspektin e shitjeve të avionëve ushtarakë”. Ai thotë se ky model diversifikimi filloi më shumë se një dekadë më parë.
“Që nga grushti i shtetit, dyshimet e gjata për ambiciet në rritje kineze në Mianmar në nivelet më të larta të ushtrisë së re ndërluftuese kanë nënvizuar vetëm përfitimet, politike, ushtarake dhe ekonomike, të një marrëdhënieje më të ngushtë me Rusinë,” tha ai.
Ushtria e Mianmarit shkaktoi gjithashtu bujë duke pretenduar se Min Aung Hlaing diskutoi “përdorimin paqësor të energjisë bërthamore” në udhëtimin e tij me Rosatom, korporatën shtetërore të energjisë bërthamore të Rusisë, e cila gjithashtu mbikëqyr armët bërthamore. /tesheshi.com/
