I paralajmëruar si një zbulim që do të thyejë varësinë e industrisë së gjelbër nga Kina, një depozitë e sapo zbuluar e metaleve të tokës së rrallë në Turqi thuhet se është e dyta më e madhe e këtij lloji në botë.
Një grup metalesh jetike për ruajtjen e energjisë alternative dhe potencialisht një burim i ri i madh shprese për industrinë e makinave elektrike është gjetur pranë qytetit të Eskisehirit në fushën qendrore të Anadollit. Për fat të mirë për Perëndimin, ai territor shtrihet fort brenda territorit të NATO-s, shkruan The Times.
Ministria turke e Energjisë dhe Burimeve Natyrore pretendon se 694 milionë tonë depozitat përmbajnë mjaft metale të rralla për të furnizuar botën për një mijë vitet e ardhshme.
Sapo ky objekt të arrijë kapacitetin e plotë, turqit pretendojnë se janë gati të përpunojnë 570,000 tonë xehe në vit. Kjo me siguri do të zgjidhte problemet që e pengojnë botën të bëjë tranzicionin e gjelbër dhe të vazhdojë të prodhojë sasi të mëdha të gazeve serrë, shkruan The Times.
Skeptikët theksojnë se sasia e metaleve të rralla të tokës së prodhuar varet kryesisht nga pastërtia e xehes. Të dhënat e sakta për xehet turke mbeten ende të fshehura nga publiku.
Por Kina nuk është aspak e shqetësuar. “Përparësia teknologjike dhe industriale e Kinës në industrinë globale të tokës së rrallë do të vazhdojë edhe në të ardhmen,” shkroi Global Times, një gazetë popullore e drejtuar nga Partia Komuniste, duke cituar burime të brendshme të industrisë.
“Zbulimi i rezervave të metaleve të rralla në Turqi nuk do të ketë ndikim në pozicionin global të Kinës”, vazhdoi gazeta kineze. Vitin e kaluar Komisioni Evropian publikoi të dhënat se 98 për qind e metaleve të rralla në BE importoheshin nga Kina, ndërsa për SHBA-në kjo shifër është 80 për qind.
Pikërisht për këtë, zbulimi turk të paktën duhet të ofrojë njëfarë shprese për Perëndimin, i cili, kur bëhet fjalë për disponueshmërinë e metaleve të rralla të tokës, është mjaft i dëshpëruar.
“Unë nuk do të thosha se ky zbulim do të shpëtojë tregjet evropiane, por sigurisht që është një lajm i mirëpritur. Kërkesa po rritet aq shpejt sa ne kemi nevojë për shumë vende të tjera,” tha Ryan Castilloux, drejtor i konsulencës Adamas Intelligence.
Shpresa më e mirë për reduktimin e emetimeve të gazrave serrë është zëvendësimi i motorëve me djegie të brendshme me makina elektrike me bateri. Britania dhe Amerika janë zotuar të ndalojnë shitjen e automjeteve të reja me benzinë dhe naftë deri në vitin 2045. Por prodhimi i baterive kërkon një sërë përbërësish, duke përfshirë 17 të ashtuquajturat metale të rralla të tokës, prodhimi i të cilave natyrisht udhëhiqet nga Kina, territori i të cilit prodhon 80 deri në 90 për qind të furnizimeve globale.
Castilloux tha se vlerësimet sugjeronin se pastërtia e tokave të rralla në depozitën e Turqisë ishte rreth 2 përqind, gjë që do të siguronte mineral të mjaftueshëm të përpunuar për të kënaqur tregun botëror për 40 deri në 50 vjet – por vetëm nëse kërkesa mbetet në nivelet aktuale. Por me rritjen e popullsisë, rritet edhe kërkesa. Kërkesa aktuale do të rritet në mënyrë drastike./mejdani/
