Stresi i punës dhe shqetësimet për paratë mund të rrisin rrezikun për të pasur një goditje në tru ose atak në zemër deri në 30 për qind, paralajmëron një studim i ri.
Studiuesit në Suedi kanë lidhur rrezikun e sëmundjeve kardiovaskulare me nivelet e larta të stresit.
Ekspertët nuk mund të shpjegojnë përfundimisht lidhjen që kanë gjetur, apo edhe nëse nivelet e larta të stresit janë shkaku i sëmundjeve kardiovaskulare.
Megjithatë, studimet e mëparshme tashmë sugjerojnë se nivelet e larta të kortizolit nga stresi afatgjatë mund të rrisin kolesterolin në gjak, trigliceridet, sheqerin në gjak dhe presionin e gjakut.
Sëmundja kardiovaskulare është termi për të gjitha llojet e sëmundjeve që prekin zemrën ose enët e gjakut, duke përfshirë sëmundjen koronare të zemrës (arteriet e bllokuara), të cilat mund të shkaktojnë sulme në zemër, goditje në tru dhe më shumë.
Sëmundjet kardiovaskulare janë shkaku numër një i vdekjeve në nivel global, duke marrë rreth 17.9 milionë jetë çdo vit.
Ky hulumtim i ri u bazua në të dhënat e mbledhura midis janarit 2003 dhe marsit 2021, të marra nga studimi i Epidemiologjisë Rurale Urbane Prospektive (PURE).
PURE ka më shumë se 200,000 pjesëmarrës, por hulumtimi i ri u fokusua në 118,706 individë pa ndonjë histori të sëmundjeve kardiovaskulare.
Individët ishin në 21 vende – katër vende me të ardhura të larta, (përfshirë Kanadanë, Suedinë dhe Emiratet e Bashkuara Arabe), 12 vende me të ardhura mesatare (përfshirë Brazilin, Poloninë, Afrikën e Jugut) dhe pesë vende me të ardhura të ulëta (përfshirë Indinë, Pakistanin, Zimbabve).
Në mënyrë të dukshme mungonin në mesin e kampionit ishin kombet e mëdha perëndimore, duke përfshirë Britaninë e Madhe dhe SHBA-në, dhe vendet me shumë popullsi, duke përfshirë Kinën, Rusinë dhe Japoninë.
Pjesëmarrësit, burra dhe gra, ishin të moshës 35 deri në 70 vjeç, megjithëse 50 vjet ishte mesatarja kur filloi studimi.
Fillimisht, atyre iu bënë pyetje rreth stresit të perceptuar në vitin e kaluar, të vlerësuara në një shkallë nga zero (pa stres) në tre (stres i rëndë).
‘Stresi’ përkufizohej si ndjenja nervore, ose ankthioze për shkak të faktorëve në punë ose në shtëpi, të qenit në vështirësi financiare ose të përjetonin ngjarje të vështira dhe periudha sfiduese në jetën e tyre. Ngjarje dhe kohë të tilla përfshinin divorcin, papunësinë, humbjen ose sëmundjen e rëndë të një anëtari të familjes.
Ata që ishin nën stres të rëndë ishin pak më të rinj, më shpesh të karakterizuar nga faktorë rreziku si duhani ose obeziteti abdominal dhe më shpesh në vendet me të ardhura të larta.
Individët u ndoqën deri në mars 2021, që do të thoshte se periudha mesatare e ndjekjes ishte 10 vjet. Gjatë kësaj kohe u regjistruan 5934 ngjarje kardiovaskulare në formën e infarktit të miokardit, goditjes në tru ose dështimit të zemrës.
Për pjesëmarrësit me stres të lartë, rreziku i ndonjë forme të ngjarjeve kardiovaskulare u rrit me 22 përqind, ataku në zemër me 24 përqind dhe goditjet në tru 30 përqind.
Këto rreziqe të ngritura u gjetën pas rregullimeve për ndryshimet në faktorët e rrezikut midis atyre me stres të lartë dhe të ulët.
Një dallim kryesor i këtij punimi të ri, i botuar në revistën JAMA Netëork Open , është se nivelet e stresit janë klasifikuar përpara ngjarjeve kardiovaskulare, sipas ekipit.
Studimet e mëparshme kërkuan të përcaktonin nivelet e stresit te njerëzit që kishin pësuar tashmë një atak në zemër ose goditje në tru, gjë që mund të ketë ndikuar në përgjigjet.
Megjithatë, studimi nuk mund të përgjigjet nëse stresi ka një efekt më akut apo kronik, apo nëse efekti i tij ndryshon, midis kategorive të të ardhurave të vendit. Kufizime të tjera përfshijnë pyetjet e thjeshta dhe ‘pjesërisht subjektive’ të bëra nga pjesëmarrësit dhe faktin që shumë vende në mbarë botën nuk janë të përfshira në varfëri.
Disa studime kanë shqyrtuar tashmë lidhjen midis stresit dhe çështjeve kardiovaskulare – një studim i publikuar në fillim të këtij viti zbuloi se një nivel i ngritur i hormoneve të stresit lidhet me rrezikun më të lartë të presionit të lartë të gjakut dhe ngjarjeve kardiovaskulare.
Ky studim, i botuar në shtator në revistën Hypertension, ndoqi 400 amerikanë për më shumë se një dekadë.
“Hormonet e stresit, norepinefrina, epinefrina, dopamina dhe kortizoli mund të rriten me stresin nga ngjarjet e jetës, puna, marrëdhëniet, financat dhe më shumë”, tha autori kryesor Kosuke Inoue në Universitetin e Kiotos në Kioto, Japoni.
Shkencëtarët në Shkollën Mjekësore të Harvardit pretenduan se lidhin drejtpërdrejt ankthin dhe stresin me sëmundjet kardiovaskulare për herë të parë në vitin 2017./ A.E-CNA.al
