“Heqja qafe” e qymyrit në prodhimin e energjisë
Termocentrali i fundit me qymyr në Mbretërinë e Bashkuar do të mbyllë zyrtarisht dyert e tij sot, duke i dhënë fund përdorimit të karburantit për të prodhuar energji elektrike, i pari për një anëtar të Grupit të Shtatë (G7) shtetet më të zhvilluara industriale.
Mbyllja e stacionit, i cili u hap në vitin 1967, është një moment historik simbolik në ambicien e Londrës për të dekarbonizuar plotësisht prodhimin e saj të energjisë elektrike deri në vitin 2030 dhe më pas për të arritur neutralitetin e karbonit deri në vitin 2050.
Kështu, Mbretëria e Bashkuar bëhet vendi i parë i G7 që përjashtohet nga ky karburant. Italia ka vendosur një afat për ta bërë këtë në vitin 2025, Franca në 2027, Kanadaja në 2030, Gjermania në 2038. Japonia dhe Shtetet e Bashkuara nuk kanë shpallur një datë të saktë.
Mbyllja “shënon fundin e një epoke”, por gjithashtu sjell “një shekull të ri” të vendeve të reja të punës në energji, premtoi në një deklaratë nga qeveria britanike, e cila nisi një plan këtë verë për veprime të gjelbra.
Termocentrali, i vendosur në Ratcliffe-on-Shore, midis Derby dhe Nottingham, në zemër të Anglisë, do të çmontohet plotësisht “deri në fund të dekadës”, sipas kompanisë gjermane të energjisë Uniper, e cila është pronare e saj, më parë në të njëjtin vend u krijua një “pol i teknologjisë dhe energjisë pa karbon”.
Qymyri kontribuoi shumë në rritjen ekonomike të Mbretërisë së Bashkuar nga shekulli i 19-të deri në vitet 1990.
Kjo energji shumë ndotëse prodhonte ende në vitet 1980 pothuajse 70% të energjisë elektrike të vendit. Pastaj kjo përqindje ra në mënyrë dramatike: 38% në 2013, 5% në 2018 dhe 1% vitin e kaluar.
Për të hequr qafe qymyrin, britanikët e zëvendësuan atë me gaz natyror, një lëndë djegëse fosile që duket të jetë më pak ndotëse dhe që u përdor në vitin 2023 për të prodhuar një të tretën e energjisë elektrike. Një e katërta gjenerohet nga energjia e erës, një përqindje e jashtëzakonshme. Energjia bërthamore përbën rreth 13%.
“Vendi i qymyrit është tani në librat e historisë,” thotë Tony Bosworth i organizatës joqeveritare Friends of the Earth. “Prioriteti tani është largimi nga gazi duke zhvilluar sa më shpejt potencialin e madh të MB në energjinë e rinovueshme.”
“Britania ka dhënë një shembull që pjesa tjetër e botës duhet të ndjekë”, theksoi Doug Parr nga Greenpeace UK. /tesheshi.com/
