Ç’trashëgojnë dy vendet nga e djeshmja komuniste
Në mes të krizës më të madhe që nga Lufta e Ftohtë, ashtu si në kohën e Bllokut Lindor, kryeministri hungarez po udhëton me bindje për në Moskë. Si e shohin hungarezët këtë? Tanket ruse ishin shumë kohë më parë, sot po vjen fatura e gazit, shkruan kështu Deutche Welle.
Për javë të tëra, Rusia ka mbledhur njësi në kufirin me Ukrainën, Perëndimi po shqyrton sanksione të reja, Shtetet e Bashkuara po dërgojnë trupa në Evropën Lindore, Kina po shpall mbështetjen e saj për Rusinë … Një krizë kaq e rëndë nuk është parë që nga ajo kohë. fundi i Luftës së Ftohtë, pra kryeministri i një vendi që është anëtar i BE-së dhe NATO-s, fluturon për në Moskë dhe kalon pesë orë në “bisedë të hapur” me Vladimir Putin.
Në Moskë, Orban thotë gjithçka që Putini dëshiron të dëgjojë: ai ka ardhur në një mision paqeje dhe përcjell mesazhin e Bashkimit Evropian se nuk dëshiron të bëjë luftë. Ai gjithashtu këshillon anëtarët e tjerë të Unionit për një pozicion kaq pragmatik si Hungaria. Dhe kur bëhet fjalë për sanksionet ekonomike, mediat në Rusi kanë qenë shumë të lumtura për të përcjellë pikëpamjen e Orbanit se sanksionet i bëjnë më shumë dëm Bashkimit Evropian sesa Rusisë.
Hungaria dhe masakra, pasi tanket sovjetike mposhtën përpjekjet e kryengritësve hungarezë në 1956 për të dalë të paktën pak nga kontrolli i Moskës, ishin një nocion sfide dhe krenarie kombëtare në të gjithë botën, dhe veçanërisht në vendet e Bllokut Lindor. Por si e shohin hungarezët e sotëm rolin e kryeministrit të tyre? A janë ata krenarë që i ofrojnë Putinit një skenë për qëllimet e tyre? Apo, edhe nëse është kryeministër i Bashkimit Evropian, a e shohin atë vetëm si “varësen” e Putinit teksa ai ndjek qëllimet e tij gjeopolitike?
“Burrë shteti i madh” apo “varëse e Moskës”?
Të dy mendimet janë të përhapura, por kjo varet më pak nga Rusia sesa nga ndarja politike në vetë Hungari. Siç tregon një sondazh i Institutit Mediatik Mertek, së pari varet nëse votuesit e mbështesin apo jo e Orbanin. Nëse ata janë mbështetësit e tij, atëherë ata besojnë verbërisht gjithçka që u thotë qeveria e Orbanit.
Por ajo që hungarezët janë shumë më të interesuar është njoftimi i Putinit se Hungaria do të paguajë vetëm një të pestën e çmimit të gazit natyror aktualisht në tregun evropian sipas marrëveshjes, e cila është e vlefshme deri në vitin 2036. Natyrisht, Putin nuk u fut në shpjegimin se problemi është vetë çmimi i tregut, i cili është rritur deri në shtatë herë në vetëm një vit dhe se rritja e çmimit do të prekë edhe konsumatorët hungarezë, edhe pse vetëm disa muaj me vonesë.
Por për hungarezët më e rëndësishmja është fatura e gazit, e cila sapo ka ardhur dhe është shumë më e vogël se në Evropën Perëndimore. Mund të besojmë se Orban shkoi në Moskë për të gjetur një mënyrë për të kapërcyer këtë monment derisa çmimet e tregut të qetësoheshin, sepse hungarezët janë mësuar prej kohësh me gazin e lirë. Për vite me radhë, ka pasur një kufi të sipërm për familjet se sa mund t’u kushtojë energjia. Por pikërisht kjo është arsyeja pse kjo vizitë e Orbanit në Moskë nuk do të rrisë ndjeshëm simpatitë e hungarezëve ndaj Rusisë.
Hungarezët tashmë kanë harruar tanket ruse
Nga ana tjetër, opozita hungareze sulmon vazhdimisht Orbanin për lëpirjen ndaj Putinit. E quajnë “Qembushku i Putinit”, “Agjenti i Moskës” apo “Kali i Trojës në BE” dhe kësaj radhe i kanë ndezur “këmbët e Putinit” të Orbanit në mes të krizës me Ukrainën.
Por tashmë është treguar se asnjë përfitim i madh politik nuk mund të nxirret nga kritika të tilla për marrëdhëniet e ngushta të Hungarisë me Rusinë. Në vitin 2018, politikani hungarez i të Gjelbërve, Benedek Javor kundërshtoi synimin për të zgjeruar centralin bërthamor hungarez Paks, dhe në letër, në të vërtetë, 41% e hungarezëve kundërshtuan ndërtimin e dy blloqeve të reja të tipit rus, dhe 31% ishin në favor. Megjithatë, çështja nuk u bë e rëndësishme në zgjedhjet e asaj kohe; partitë opozitare gjithashtu kishin pikëpamje shumë të ndryshme për përfitimet dhe disavantazhet e projektit, dhe zgjerimi i termocentralit bërthamor u vendos në parlament në vitin 2010, përpara se Orban të bëhej kryeministër.
Dhe kur opozita kritikon kaq shumë lëpirjet ndaj Putinit, shpesh nuk tingëllon e besueshme. Kjo është veçanërisht e vërtetë për ish-kryeministrin dhe socialdemokratin Ferenc Gyurcsány, i cili vazhdimisht kritikon ashpër Orbanin për një qëndrim të tillë, por në fakt ai vetë kishte marrëdhënie të shkëlqyera me Putinin. Por kur u përball me faktin, Gyurcsány thotë se Putin “ishte një njeri tjetër” në atë kohë.
Siç thotë Orban, kështu qoftë
Marrëdhënia midis Hungarisë dhe Rusisë nuk është një temë e rëndësishme në betejën parazgjedhore dhe tingëllon pothuajse absurde se si vetë Viktor Orban filloi karrierën e tij politike kur në 1989 ai mbrojti tërheqjen e njësive sovjetike nga Hungaria. Ndjekësit e tij nuk e shohin më as “duke kërcyer në gojën e tij”, ashtu siç Orban nuk mund të dëgjojë më asnjë fjalë për kryengritjen hungareze të vitit 1956 dhe tanket ruse që e mbytën përgjakshëm. Megjithatë, kjo është në kujtesën e thellë të shumë hungarezëve të moshuar dhe duke pasur parasysh afërsinë e Orbanit me Moskën sot, është paradoksale që atij i pëlqen të shajë politikanët e opozitës si “komunistë të vjetër”. /tesheshi.com/
