E bllokuar nën rrënoja e tërmetit për gati dy ditë, u detyrua të zgjidhte mes jetës dhe gjymtyrëve
Me buzëqeshjen e saj të ndritshme si kurrë, 15-vjeçarja Rima Haj Hussein ecën me nervozizëm në Qendrën e Rehabilitimit dhe Protezave të Gjymtyrëve Ataa për viktimat e tërmetit dhe luftës në Azaz, një qytet në provincën veriore të Sirisë, Aleppo.
Së fundmi ajo ka festuar dhënien e provimeve përgatitore dhe krenaria e saj për suksesin, pasi humbi këmbën në tërmetet e fuqishme që goditën Turqinë jugore dhe Sirinë veriore gjashtë muaj më parë, është e dukshme.
“Kur u shpallën rezultatet e provimit, u gëzova veçanërisht që ia plotësova një pjesë të dëshirës së babait. Ai gjithmonë më ka inkurajuar që të vazhdoj shkollimin”, tha ajo.
Rima kaloi dy muaj në një spital pranë kufirit turk, duke pyetur familjen e saj të mbijetuar se ku ishte babai i saj.
“Vazhdova të pyesja pse nuk erdhi për të më vizituar në spital dhe ata iu shmangën pyetjes duke thënë se gjendja e tij shëndetësore e pengonte të vinte. Derisa dola nga spitali dhe më thanë. Tronditja e atij momenti nuk do të më lërë kurrë”, tha Rima pasi mësoi se babai i saj kishte vdekur nga tërmeti.
Ikje në zonën e tërmetit
Rima dhe familja e saj, me origjinë nga qyteti i Qalaat al-Madiq në Hama-n veriore, ikën në Jandaris të kontrolluar nga opozita në Aleppo-n rurale në vitin 2019, pasi forcat qeveritare siriane morën nën kontroll qytetin e tyre.
Pak më shumë se tre vjet më vonë, Jandaris ishte qyteti sirian më i prekur nga tërmetet, duke regjistruar numrin më të madh të viktimave në Siri me 513 të vdekur dhe 831 të plagosur, sipas Mbrojtjes Civile Siriane. Më shumë se 8,400 njerëz vdiqën në Siri dhe 50,000 të tjerë në Turqi.
Kur tërmeti goditi në orët e hershme të mëngjesit të 6 shkurtit, ajo dhe familja e saj nuk mundën të hapnin derën e banesës së tyre në kohë dhe e gjetën veten të varrosur nën rrënoja kur ndërtesa u shemb.
“Pas 30 orësh frike, të varrosur nën rrënojat e shtëpisë sonë, të rrethuar nga fqinjët që vdiqën, ekipet e shpëtimit dhe xhaxhallarët e mi arritën të gjenin një rrugë përmes rrënojave dhe të arrinin tek unë”, tha ajo.
Rima tregoi për Al Jazeera-n se si ekipet e shpëtimit dhe xhaxhallarët e saj u përpoqën në çdo mënyrë ta nxirrnin nga nën rrënoja, por ata dështuan sepse këmba e saj ishte bllokuar. Në fund, ekipit mjekësor iu desh t’i amputonin këmbën para se të lirohej.
“Kisha dy zgjedhje: ose të humbas jetën nën rrënoja ose të humbas këmbën. Zgjodha të humbas këmbën”, tha Rima.
Pasi më në fund mundi të dilte nga spitali dhe ende e tronditur nga lajmi i vdekjes së babait të saj, Rima duhej të kthehej për një operacion tjetër, këtë herë për të hequr fshikëzën e tëmthit.
Megjithatë, ajo arriti të mblidhte forcat dhe të studionte për provimet e saj, të cilat ishin vetëm 10 ditë larg, ndërsa ekipi në Qendrën Ataa punoi për të bërë një protezë të bërë me porosi për të.
“Qëndrueshmëria e Rima-s, si dhe vendosmëria e saj për të vazhduar studimet dhe për të kaluar provimin, ishte një burim i madh frymëzimi për të gjithë ne gjatë kësaj periudhe”, tha 54-vjeçari Khalid Haj Hussein, xhaxhai i Rima-s dhe profesor matematike.
Haj Hussein i tha Al Jazeera-s se Rima shpesh thoshte se donte të bëhej mjeke, veçanërisht kur ishte në spital, kështu që ai e mësoi atë në matematikë për provimin dhe u kërkoi kolegëve të saj ta ndihmonin me lëndë të tjera.
“Gëzimi dhe krenaria që ndjeva kur mbesa ime Rima ia doli ishte më e madhe se çdo gjë që kam përjetuar në 33 vitet e mia të mësimdhënies. Ajo arriti të pamundurën”, tha ai.
Ndiqni ëndrrën
Sytë e skuqur të Rima-s tregojnë një natë pa gjumë ankthi dhe pritjeje, por gëzimi i saj është i dukshëm teksa vendos këmbën protezë dhe e provon për herë të parë.
“Udhëtimi mbrapa për në Azaz nuk ishte i lehtë, por ne e bëmë atë në këtë moment sepse ajo mezi priste të ngrihej përsëri,” tha Haj Hussein.
“Gëzimi i saj është i jashtëzakonshëm dhe ajo vazhdon të më thotë se së shpejti ajo do të jetë si gjithë të tjerët dhe do të ndjekë ëndrrën e saj për t’u bërë mjeke, ashtu siç dëshironte babai i saj”.
Një nga personat që ka punuar në rastin e Rima-s është Ahmed Hashem, koordinator i projekteve sociale në Ataa. Megjithëse qendra vuan nga mungesa e fondeve dhe materialeve, tha ai, është e rëndësishme që ata të pajisin sa më shumë të amputuar sirianë me protezat që u nevojiten.
Hashem tha për Al Jazeera-n se qendra ishte në gjendje t’u vendoste proteza 30 viktimave nga tërmeti, të cilët u regjistruan përmes qendrës për ata që humbën gjymtyrët e sipërme ose të poshtme.
“Rritja e numrit të amputimeve në rajon pas tërmetit bëri një presion të madh në qendër, gjë që e bëri të vështirë sigurimin e protezave për të gjithë të lënduarit”, tha Hashem.
“Shpresojmë që me kohë të gjejmë atë që na nevojitet për të bërë proteza për të gjithë të lënduarit dhe të zgjerojmë punën tonë për të përshtatur protezat inteligjente dhe mekanike”, shtoi Hashem.
Para tërmeteve në Siri dhe Turqi, numri i të amputuarve sirianë u dokumentua në 86,000 në vitin 2017, sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë, raporti i së cilës thotë se tashmë kishte pritje të gjata për ndihmë. Përveç këtyre shifrave, ka sirianë që jetojnë me aftësi të kufizuara të përhershme, nga të cilët janë të paktën 1.5 milionë.
Por për një ditë ka gëzim në një familje, ndërsa Rima, me shkëlqim, del nga qendra Ataa pasi mbërriti në karrigen e saj me rrota, duke hedhur hapat e saj të parë në këmbën e saj krejt të re, duke ecur përpara për sfidën e saj të radhës. /tesheshi.com/
