Shumë argumente sheriatike kanë ardhur për të na treguar pozitën, vlerën dhe rëndësinë e devotshmërisë në Islam.
1. Porosia e Allahut, për të gjithë, nga të parët deri tek të fundit është për devotshmëri:
Allahu, -xhele sha’nuhu!-, thotë:
وَلَقَدْ وَصَّيْنَا الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ مِن قَبْلِكُمْ وَإِيَّاكُمْ أَنِ اتَّقُوا اللَّـهَ
“…Na u kemi rekomanduar (porositur) atyre, të cilëve u është shpallur Libri para jush dhe juve: “Druajuni Perëndisë!”.[1]
Imam Sheukani, -Allahu e mëshiroftë!-, në tefsirin e pjesës së ajetit: “Druajuni Perëndisë!”, thotë: “Urdhri për devotshmëri ishte për të parët, por edhe për ne “.[2]
Shejh El-Kasimij, nw tefsirin e fjalës: “para jush”, thotë: “Dhe ju kemi porositur të gjithëve juve dhe atyre para jush për devotshmëri. Që do të thotë që kjo porosi është e vjetër, e që nuk është vetëm për këtë kohë, sikurse nuk jemi vetëm ne të veçuar me këtë këshillë e mësim madhështor nga ana e Allahut, -xhele sha’nuhu!- ; Sigurisht se do të lumturohen ata që e zotërojnë devotshmërinë e kërkuar nga ana e Allahut, -subhanehu ve te’ala!-‘’[3]
2. Allahu i urdhëroi të dërguarit e Tij për devotshmëri:
Njashtu, ajo e cila e ngritë kaq lartë pozitën e devotshmërisë është fakti se Allahu, -azze ue xhele!-, i urdhëroi edhe të dërguarit e Tij, -paqja dhe shpëtimi i Allahut qofshin mbi ta!-, për devotshmëri.
Allahu, -azze ue xhele!-, thotë;
يَا أَيُّهَا الرُّسُلُ كُلُوا مِنَ الطَّيِّبَاتِ وَاعْمَلُوا صَالِحًا ? إِنِّي بِمَا تَعْمَلُونَ عَلِيمٌ وَإِنَّ هَـذِهِ أُمَّتُكُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَأَنَا رَبُّكُمْ فَاتَّقُونِ
“O Pejgamberë! Hani nga të mirat dhe punoni vepra të mira! Unë me të vërtetë, e di mirë çka punoni ju! Dhe, me të vërtetë, ky besim juaji – është i vetmi besim (unik); e, Unë jam Zoti juaj, andaj druani prej Meje (mos bëni keq)!”[4]
Dhe ajo çka mësojmë ne nga këto dy ajete Kuranore është se, Allahu, – subhanehu ue te’ala!-, i ka obliguar të dërguarit e Tij me tre gjëra, e ato janë:
1. Ngrënia e gjërave hallall dhe të mira.
2. Kryerja e veprave të mira.
3. Pajisja me devotshmëri.
Dhe, është e padiskutueshme që gjithë çfarë që i është shpallur të dërguarve, ne jemi të obliguar që ta pasojmë, e si rrjedhojë t’i ndjekim ata e të arrijmë lumturinë në këtë botë, e në tjetrën.
Ibn Hajjani, në tefsirin e tij, thotë: ”Thirrja dhe porositë që Allahu ia drejtoi pejgamberëve, janë edhe për çdonjërin prej nesh, pa marrë parasysh epokën në të cilën jetojmë, a bëhet fjalë për të kaluarën apo të tashmen. Në thirrjen Kur’anore ka ardhur porosia në formën gjithëpërfshirëse që ta vetëdijsojë dëgjuesin që kjo porosi është e vlefshme edhe për të, e që përfundimi i mirë i kurorëzuar me lumturi, është vetëm për ata të devotshmit që i morën porositë!”[5]
3. Pejgamberët i thirrën popujt e tyre që të pajisen me devotshmëri;
Dhe ja edhe një argument tjetër i rëndësishëm që bën fjalë për pajisjen me devotshmëri. Në vijim do të shohim disa thirrje të pejgamberëve për devotshmëri drejtuar popullit të tyre:
· Thirrja e Nuhit, -alejhis-selam!-, drejtuar popullit te tij.
Allahu, -azze ue xhele!-, thotë:
كَذَّبَتْ قَوْمُ نُوحٍ الْمُرْسَلِينَ إِذْ قَالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ نُوحٌ أَلَا تَتَّقُونَ إِنِّي لَكُمْ رَسُولٌ أَمِينٌ فَاتَّقُوا اللَّـهَ وَأَطِيعُونِ وَمَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَى رَبِّ الْعَالَمِينَ فَاتَّقُوا اللَّـهَ وَأَطِيعُونِ
“Populli i Nuhut, i konsideronte gënjeshtarë pejgamberët. Kur vëllai i tyre – Nuhu u tha: “Vallë, a nuk i druani ju Perëndisë? Me të vërtetë, unë jam pejgamber i besuar për ju,andaj, druani Perëndisë dhe bëhuni të dëgjueshëm ndaj meje!Për këtë, unë nuk kërkoj nga ju kurrfarë shpërblimi, mua do të më shpërblejë vetëm Zoti i gjithësisë, andaj, druani Perëndisë dhe bëhuni të dëgjueshëm ndaj meje!”[6]
· Thirrja e Hudit, -alejhis-selam!-, drejtuar popullit te tij.
Allahu, -azze ue xhele!- thotë:
كَذَّبَتْ عَادٌ الْمُرْسَلِينَ إِذْ قَالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ هُودٌ أَلَا تَتَّقُونَ إِنِّي لَكُمْ رَسُولٌ أَمِينٌ فَاتَّقُوا اللَّـهَ وَأَطِيعُونِ وَمَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَى رَبِّ الْعَالَمِينَ أَتَبْنُونَ بِكُلِّ رِيعٍ آيَةً تَعْبَثُونَ وَتَتَّخِذُونَ مَصَانِعَ لَعَلَّكُمْ تَخْلُدُونَ وَإِذَا بَطَشْتُم بَطَشْتُمْ جَبَّارِينَ فَاتَّقُوا اللَّـهَ وَأَطِيعُونِ وَاتَّقُوا الَّذِي أَمَدَّكُم بِمَا تَعْلَمُونَ
“Adi i konsideronte gënjeshtarë pejgamberët. Kur vëllai i tyre – Hudi, u tha: “Vallë, a nuk i druani ju Perëndisë? Me të vërtetë, unë jam pejgamber i besuar për ju, për këtë, unë nuk kërkoj nga ju kurrfarë shpërblimi, mua do të më shpërblejë vetëm Zoti i gjithësisë. A mos vallë në çdo kodrinë po ngritni ju godinë (përmendore), për t’u tallë (me kalimtarët), dhe ngritni pallate (luksoze), thua se do të jetoni gjithmonë, e kur dënoni, dënoni si absolut? Andaj, druani Perëndisë dhe bëhuni të dëgjueshëm ndaj meje! Dhe, druani Atij, i cili u ka dhuruar juve ato që i dini”.[7]
· Thirrja e Salihut, -alejhis-selam!, drejtuar popullit te tij.
Allahu, -azze ue xhele!-, thotë:
كَذَّبَتْ ثَمُودُ الْمُرْسَلِينَ إِذْ قَالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ صَالِحٌ أَلَا تَتَّقُونَ إِنِّي لَكُمْ رَسُولٌ أَمِينٌ فَاتَّقُوا اللَّـهَ وَأَطِيعُونِ وَمَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَى رَبِّ الْعَالَمِينَ أَتُتْرَكُونَ فِي مَا هَاهُنَا آمِنِينَ فِي جَنَّاتٍ وَعُيُونٍ وَزُرُوعٍ وَنَخْلٍ طَلْعُهَا هَضِيمٌ وَتَنْحِتُونَ مِنَ الْجِبَالِ بُيُوتًا فَارِهِينَ فَاتَّقُوا اللَّـهَ وَأَطِيعُونِ
“Dhe Themudi i konsideronte gënjeshtarë pejgamberët. Kur vëllai i tyre – Salihu, u tha: “Vallë, a nuk i druani ju Perëndisë? Me të vërtetë, unë jam pejgamber i besuar për ju, andaj, druani Perëndisë dh bëhuni të dëgjueshëm ndaj meje! Për këtë, unë nuk kërkoj nga ju kurrfarë shpërblimi, mua do të më shpërblejë vetëm Zoti i gjithësisë. Vallë, a mendoni ju – se do të liheni këtu të sigurt, në kopshte dhe pranë burimeve, në të lashta dhe palme hurmash, me frute të shijshme? E, ju po gdhendni shtëpitë në male me mjeshtri të shkathët, andaj, druani Perëndisë dhe bëhuni të dëgjueshëm ndaj meje”.[8]
· Thirrja e Ibrahimit, -alejhis-selam!, drejtuar popullit te tij.
Allahu, -azze ue xhele!-, thotë;
وَإِبْرَاهِيمَ إِذْ قَالَ لِقَوْمِهِ اعْبُدُوا اللَّـهَ وَاتَّقُوهُ ذَلِكُمْ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ
“Dhe (kujtoje) Ibrahimin kur i pat thënë popullit të vet: “Adhuroni Perëndinë dhe druajuni Atij. Kjo është më së miri për ju, nëse e dini”.[9]
· Thirrja e Lutit, -alejhis-selam!, drejtuar popullit te tij.
Allahu, -azze ue xhele!, thotë:
كَذَّبَتْ قَوْمُ لُوطٍ الْمُرْسَلِينَ إِذْ قَالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ لُوطٌ أَلَا تَتَّقُونَ إِنِّي لَكُمْ رَسُولٌ أَمِينٌ فَاتَّقُوا اللَّـهَ وَأَطِيعُونِ وَمَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَى رَبِّ الْعَالَمِينَ
“Populli i Lutit i konsideronte gënjeshtarë pejgamberët. Kur vëllai i tyre – Luti, u tha: “Vallë, a nuk i druani ju Perëndisë? Me të vërtetë, unë jam pejgamber i besuar për ju, andaj, druani Perëndisë dhe bëhuni të dëgjueshëm ndaj meje! Për këtë, unë nuk kërkoj nga ju kurrfarë shpërblimi, mua do të më shpërblejë vetëm Zoti i gjithësisë”.[10]
· Thirrja e Lutit, -alejhis-selam!, drejtuar popullit te tij.
Allahu, -azze ue xhele!-. thotë:
كَذَّبَ أَصْحَابُ الْأَيْكَةِ الْمُرْسَلِينَ إِذْ قَالَ لَهُمْ شُعَيْبٌ أَلَا تَتَّقُونَ إِنِّي لَكُمْ رَسُولٌ أَمِينٌ فَاتَّقُوا اللَّـهَ وَأَطِيعُونِ وَمَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَى رَبِّ الْعَالَمِينَ أَوْفُوا الْكَيْلَ وَلَا تَكُونُوا مِنَ الْمُخْسِرِينَ وَزِنُوا بِالْقِسْطَاسِ الْمُسْتَقِيمِ وَلَا تَبْخَسُوا النَّاسَ أَشْيَاءَهُمْ وَلَا تَعْثَوْا فِي الْأَرْضِ مُفْسِدِينَ وَاتَّقُوا الَّذِي خَلَقَكُمْ وَالْجِبِلَّةَ الْأَوَّلِينَ
“(Edhe) banorët e Ejketit – i konsideronin gënjeshtarë pejgamberët. Kur Shuajbi, u tha atyre: “Vallë, a nuk i druani ju Perëndisë? Me të vërtetë, unë jam pejgamber i besuar për ju, andaj, druani Perëndisë dhe bëhuni të dëgjueshëm ndaj meje!Për këtë unë nuk kërkoj nga ju kurrfarë shpërblimi, mua do të më shpërblejë vetëm Zoti i gjithësisë. Plotësonie matjen dhe mos u bëni nga ata që mungojnë (në matje) dhe peshoni me terezi të drejtë, dhe mos ua pakësoni njerëzve gjërat e tyre, dhe mos bëni ngatërresa në Tokë, dhe druani Atij, që u ka krijuar juve dhe gjeneratat e mëparshme!”.[11]
· Thirrja e Iljasit, -alejhis-selam!, drejtuar popullit te tij.
Allahu, -azze ue xhele!-, thotë;
وَإِنَّ إِلْيَاسَ لَمِنَ الْمُرْسَلِينَ إِذْ قَالَ لِقَوْمِهِ أَلَا تَتَّقُونَ
“Dhe, me të vërtetë, Iljasi ka qenë (njëri) prej pejgamberëve. (Përkujtoje) kur i tha popullit të vet: “A nuk po i frikësoheni (Perëndisë)?”.[12]
· Thirrja e Isait, -alejhis-selam!, drejtuar popullit te tij.
Allahu, -azze ue xhele!-, thotë;
وَلَمَّا جَاءَ عِيسَى بِالْبَيِّنَاتِ قَالَ قَدْ جِئْتُكُم بِالْحِكْمَةِ وَلِأُبَيِّنَ لَكُم بَعْضَ الَّذِي تَخْتَلِفُونَ فِيهِ فَاتَّقُوا اللَّـهَ وَأَطِيعُونِ إِنَّ اللَّـهَ هُوَ رَبِّي وَرَبُّكُمْ فَاعْبُدُوهُ هَـذَا صِرَاطٌ مُّسْتَقِيمٌ
“E, kur Isai i solli argumentet e qarta, tha: “Ju kam sjellë dijeni të mrekullueshme dhe do të ju shpjegoj disa gjëra, me të cilat nuk po pajtoheni. Andaj, druajuni Perëndisë dhe bëhuni të dëgjueshëm ndaj meje! Me të vërtetë, Perëndia është Zoti im dhe Zoti juaj, andaj adhuronie Atë. Kjo është rrugë e drejtë!”.[13]
Çka përfiton muslimani nga këto ajete të cilat u cituan më lartë?!
1. Thirrja e Nuhit, -alejhis-selam!-, drejtuar popullit të tij për pajisjen me devotshmëri.
2. Thirrja e Lutit, -alejhis-selam!-, dy herë në një vend për devotshmëri.
3. Thirrja e Nuhit, Salihut dhe Shuajbit, -alejhimus-selam!, për devotshmëri tre herë rreshtazi në një vend.
4. Thirrja e Hudit, -alejhis-selam!, për devotshmëri katër herë në një vend.
Të gjitha këto vëllezër dhe motra, tregojnë pozitën dhe vlerën e devotshmërisë në fenë e pastër islame.
Allahu na bëftë prej të devotshmëve; Amin!
Nga Shejh Dr. Fadël Dhuhur El-Ilahiji
Përktheu: Suad Shabani
Medine En-Nebevije, 03.23.2013
[1] Kur’an: Nisa:131
[2] Shevkani, Fet’hul Kadir, vëll.1, f. 789
[3] Tefsir el-Kasimij, vëll.5, f.512
[4] Kur’an, El-Mu’minun: 21-22.
[5] Tefsiri: “Bahrul-muhit”, vell. 6, f. 377.
[6] Kur’an, Shuara: 105-110
[7] Kur’an, Shuara;123-132.
[8] Kur’an, Shuara: 141-150.
[9] Kur’an, Ankebut: 16.
[10] Kur’an, Shuara: 160-164.
[11] Kur’an: Shuara; 176-184.
[12] Kur’an, Saffat: 123-124.
[13] Kur’an, Zuhruf: 63-64.
