Parlamenti Evropian nesër pritet të votojë përbërjen e re të Komisionit Evropian, pas zgjedhjeve në Bashkimin Evropian, të cilat janë mbajtur në qershor të këtij viti.
Në partinë në pushtet, Lëvizjen Vetëvendosje, partitë opozitare por edhe njohës të integrimeve evropiane pritjet janë që përbërja e re e Komisionit Evropian të ketë qasje më pro-aktive dhe mbështetëse ndaj Kosovës.
Përbërjen e re të KE-së para euro-deputetëve do ta prezantojë presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von Der Lyen.
Në krye të politikës së jashtme dhe të sigurisë së BE-së do të jetë ish-kryeministrja e Estonisë, Kaja Kllas, ndërkaq komisionerja për zgjerim do të jetë, Marta Kos nga Sllovenia.
Të dyja zyrtaret e larta evropiane vijnë nga vende njohëse të pavarësisë së Kosovës. Ky fakt për shefen e grupit parlamentar të Lëvizjes Vetëvendosje, Mimoza Kusari-Lila, është pozitive për vendin, duke krahasuar me shefin aktual të politikës së jashtme dhe të sigurisë së BE-së, Josep Borrell.
Ajo thotë për KosovaPress, se në bazë të dëgjimeve publike që dy zyrtaret kanë pasur në komisione të Parlamentit Evropian, qëndrimet e tyre janë në përputhje të plot edhe me qëndrimin e Kosovës.
Shefja e deputetëve të LVV-së, është optimiste se tashmë Komisioni Evropian do të lëviz përpara në drejtim të largimit të masave ndaj Kosovës. Sipas saj, është e domosdoshme që BE-ja, mos të ketë qasje të njëanshme në dialog dhe të mos ketë politika të pandëshkueshmërisë ndaj Serbisë.
Po ashtu, ajo potencon nevojën që në kuadër të kësaj përbërje të Komisionit Evropian të shqyrtohet edhe aplikimi i Kosovës për marrjen e statusit vend-kandidat për anëtarësim në BE.
“Pashmangshëm do të jetë një politikë paska më ndryshe në raport me bartësit e dikastereve në kuadër të Komisionit Evropian. Për Republikën e Kosovës dhe Ballkanin Perëndimor në veçanti janë të rëndësishëm dy dikaster. Komsionerja për zgjerim Marta Kos dhe përfaqësuesja e lartë për politikë të jashtme dhe siguri, Kaja Kallas. Në të dy rastet pozicionet e deklaruara, dëgjimeve që kanë qenë në kuadër të komisioneve në Parlamentin Evropian kanë qenë qëndrime në përputhje të plot edhe me qëndrimin e Kosovës. Në raport edhe me qoftë mosndryshimin e kufijve në Ballkan, ku komisionerja Kos ka qenë e prerë se në Ballkan s’do të ketë ndryshim të kufijve…. Kjo politikë e pandëshkueshmërisë (e Borrell dhe Lajçak) apo njëfarë forme e nxjerrjes së Serbisë në një pozicion të barabartë me Kosovën do të ndryshojë ose të paktën do të ketë tendencë për të ndryshuar”, thekson Kusari-Lila.
Në anën tjetër, deputetja e LDK-së, njëherësh kryetarja e Komisionit parlamentar për integrime evropiane, Rrezarta Krasniqi, thotë se pret që shumë shpejtë pas votimit të Komisionit të ri Evropian të miratohet plani i zgjerimit të BE-së për gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor.
Sipas saj, përbërja e re e Komisionit Evropian duhet të insistojë për largimin e masave ndëshkuese ndaj Kosovës, mirëpo shton se edhe institucionet e Kosovës duhet të bëjnë punën e tyre drejt zbatimit të kërkesave të BE-së.
“Konstituimi i komisionit të ri evropian ka një rëndësi të veçantë për Bashkimin Evropian por edhe për Kosovën. Tashmë pritet të bëhet zgjerimi i planit të BE-së, gjithashtu pritet të hiqen edhe masat e BE-së. Mirëpo më shumë varet edhe nga institucionet tona që të zbatojnë kërkesat e BE-së, të cilat janë të parealizueshme deri tani. Për herë të parë Kosova ka masa nga Bashkimi Evropian, mirëpo presim që me konstituimin e komisionit të ri evropian të merren hapa të rinj dhe Kosovës t’i hiqen masat, por puna kryesore i mbetet qeverisë”, deklaron Krasniqi.
Optimist se Komisioni i ri Evropian do të ketë qasje pro-aktive ndaj Kosovës është edhe profesori i integrimeve evropiane, Avni Mazrreku.
Ai thotë për KosovaPress, se është lajm pozitiv për Kosovën së në krye të politikës së jashtme të BE-së, është ish-kryeministrja e Estonisë, Kaja Kallas.
Sipas tij, kjo e vendosë Kosovën apriori në pozitë më të favorshme, krahasuar me mandatin paraprak, ku në krye të këtij dikasteri ka qenë Josep Borrell.
“Roli i individit ka jashtëzakonisht shumë rëndësi. Në mandatin e kaluar, në strukturat të deritanishme të politikës së jashtme të Bashkimit Evropian kemi pas kryesisht personalitete të cilat vijnë nga ministritë e jashtme të shteteve që kanë qenë dhe vazhdojnë të jenë mjaft rezistente sa i përket njohjes së sovranitetit të Kosovës. Në këtë rast lajmi pozitiv është se zyrtarja në fjalë për organin respektiv të Bashkimit Evropian vjen nga një shtet i cili është ndër shtetet e para njohës të Pavarësisë së Kosovës. Apriori kjo e vendosë Kosovën në pozitë më të favorshme, krahasuar me mandatin paraprak”, deklaron ai.
Komisioni i ri evropian do të ketë mandat pesëvjeçar. Institucionet kosovare, jo rrallë herë kanë adresuar kritika për Josep Borrell, mirëpo edhe komisionerin aktual për zgjerim, Oliver Verhelyi për qasje jo të drejt ndaj Kosovës.
