Cilat janë ndër vendet më të shënjestruarar nga kërcënimet hibride?
Gazeta amerikane The New York Times raportoi se raportet në javët e fundit të tufave të dronëve që fluturonin mbi bregun lindor të Shteteve të Bashkuara të Amerikës kanë tërhequr vëmendjen e gjerë dhe kanë ngritur frikën për shpërthimin e një lufte hibride.
Gazeta raportoi nga zyrtarët amerikanë, emrat e të cilëve nuk janë bërë të ditur, se 100 drone, nga gjithsej 5000 që shiheshin në zonë, kërkonin ekzaminim dhe verifikim të mëtejshëm dhe se asnjëri prej tyre nuk besohej ende të ishte zbulim i huaj.
Megjithatë, NYT beson se rasti është ndryshe me dronin që u pa në nëntor dhe dhjetor të vitit të kaluar mbi bazat ushtarake të forcave amerikane në Angli dhe Gjermani.
Sipas një zyrtari të informuar amerikan, i cili foli me NYT në kushte anonimiteti, analistët ushtarakë arritën në përfundimin se dronët mund të kenë qenë në një mision zbulimi të sponsorizuar nga shteti. Gazeta amerikane raportoi në raportin e saj se zyrtarët ushtarakë britanikë dhe gjermanë refuzuan të diskutonin këtë temë.
Sulmi hibrid
Ekspertët besojnë se fluturimi i këtyre dronëve është një tregues i një të ashtuquajturi sulmi hibrid ose sulmi i “zonës gri” kundër Perëndimit, i cili përdor një kombinim të taktikave ushtarake, elektronike dhe madje psikologjike për të sulmuar ose destabilizuar fshehurazi armikun.
Zona gri është hapësira e paqartë midis konfliktit të drejtpërdrejtë dhe paqes, sipas përshkrimit ligjor të marrëdhënieve ndërkombëtare.
Gazeta tregoi se zyrtarët ushtarakë në vendet perëndimore përballen me një sfidë serioze në një kohë kur Rusia, Irani dhe vendet e tjera armiqësore ndaj Perëndimit janë gjithnjë e më të guximshme në kryerjen e sulmeve hibride, të tilla si hakerimi i sistemeve kompjuterike të ndjeshme dhe komplotet e supozuara të vrasjeve.
Ata ngritën pyetje se si vendet perëndimore mund të pengojnë lëvizje të tilla pa provokuar një konflikt më të gjerë, i cili mund të jetë vdekjeprurës, dhe se si faji mund t’i transferohet sulmuesit nëse sulmi është planifikuar me kujdes në një mënyrë që i lejon atij të shmangë përgjegjësinë.
Ata deklaruan se sulmet hibride nuk janë diçka e re, por janë bërë më të shpeshta vitet e fundit. Ndoshta më e qarta dhe më vdekjeprurëse prej tyre ndodhi në korrik të vitit të kaluar, kur shpërthyen një seri dërgesash në Evropë.
Dërgesat
Pakot, të cilat ishin vulosur nga Lituania, përmbanin masazhues elektrikë që përmbanin magnez, një material shumë i ndezshëm. Dy shpërthyen në magazinat e kompanisë DHL në Britaninë e Madhe dhe Gjermani, ndërsa i treti shpërtheu në selinë e një kompanie korrierësh polake.
Zyrtarët amerikanë – sipas gazetës NYT – shprehën besimin e tyre se dërgesat ishin një provë e inteligjencës ushtarake ruse për të vendosur eksplozivë në aeroplanët e ngarkesave të destinuara për në Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe Kanadasë.
Shembuj të taktikave hibride janë sulmet kibernetike ndaj të cilave Shqipëria u ekspozua në vitet e fundit, për të cilat hetimi i Microsoft arriti në përfundimin se ishin sponsorizuar nga Irani, pastaj përpjekja e dështuar e Rusisë për të përdorur dezinformimin për të ndikuar në zgjedhjet presidenciale në Moldavi në tetor dhe nëntor të vitit të kaluar, sipas zyrtarëve moldavë dhe evropianë.
Raporti i NYT tha se vendet evropiane po hetojnë gjithashtu nëse anijet kanë prerë qëllimisht kabllot e komunikimit nënujor gjatë muajve të fundit, duke e konsideruar atë një tentativë sulmi.
Megjithëse Kina, Irani dhe Koreja e Veriut kanë treguar interes në rritje për sulmet hibride, zyrtarët perëndimorë në veçanti kanë akuzuar Rusinë për përdorimin e taktikave të tilla në operacionet e fshehta të sabotimit kundër vendeve anëtare të NATO-s pas pushtimit të plotë të Ukrainës nga Kremlini në vitin 2022, sipas NYT.
Kërcënimet
Zyrtarët perëndimorë, të cilët NYT nuk i përmendi, thanë se Britania, Gjermania, Shtetet e Bashkuara, vendet baltike dhe nordike pranë kufirit rus janë ndër vendet më të shënjestruara nga kërcënimet hibride, mu për arsye se mbështesin qartë Ukrainën.
Për shkak se lufta hibride është krijuar për të shmangur përgjegjësinë, sipas gazetës, zyrtarët perëndimorë hezitojnë të përgjigjen me forcë pa prova përfundimtare të identitetit të sulmuesve, gjë që ata thonë se ka inkurajuar Rusinë dhe Kinën të kalojnë vijën.
Gazeta raportoi atë që shkroi eksperti britanik i strategjisë dhe inteligjencës Charlie Edwards në nëntor: “Derisa vendet anëtare të NATO-s dhe BE-së të bien dakord se si t’i përgjigjen më me forcë luftës hibride të Kremlinit, Evropa do të mbetet gjithashtu në rrezik dhe Kremlini do të ruajë një avantazh strategjik”. /tesheshi.com/
