Kishat e rikthyera në xhami, tema më e nxehtë e pritshme mes dy lidërve
Presidenti turk Rexhep Tajip Erdogan do të presë kryeministrin grek Kyriakos Mitsotakis të hënën në Ankara. Të dy krerët thanë se presin negociatat për vazhdimin e përmirësimit të marrëdhënieve midis vendeve të tyre, fqinjëve dhe anëtarëve të NATO-s nga takimi.
Pas dekadash tensioni midis Athinës dhe Ankarasë, të shënuara nga periudha të shkurtra pozitive, kjo vizitë, e cila do të pasojë vizitën e Erdoganit në Greqi në dhjetor, është pjesë e një faze të “zgjidhjes së problemeve”, tha Erdogan për gazetën greke Kathimerini.
“Na takon ne të qetësojmë marrëdhëniet midis dy vendeve (…) në mënyrë që të garantojmë që paqja dhe qetësia të mbretërojnë përgjithmonë në të dy anët e detit Egje“, shtoi ai, duke thënë se do të dëshironte “të ngrejë niveli i marrëdhënieve dypalëshe në një nivel të paprecedentë”.
“Ne nuk jemi armiq, ne jemi fqinj,” tha Mitsotakis në një intervistë të botuar të dielën në gazetën turke Milliyet, duke shtuar se ai dëshiron “të ecë përpara në një mënyrë konstruktive”.
“Nuk është një rrugë e lehtë,” pranoi ai, duke shtuar se ai beson se është e nevojshme të bëhet kjo përpjekje për të përballuar “sfidat e përbashkëta”, siç janë flukset e migracionit në detin Egje.
Në dhjetor, të dy liderët, rivalë në Mesdheun Lindor dhe njëkohësisht me qëndrime të ndryshme për çështjen e Qipros, nënshkruan një deklaratë për “marrëdhëniet e fqinjësisë së mirë”.
Por pavarësisht asaj faze qetësie, e cila pasoi tërmetin katastrofik që vrau më shumë se 50,000 njerëz në Turqinë juglindore në fillim të vitit 2023, rihapja e fundit për besimtarët myslimanë e Hora-s, një ish kishë ortodokse dhe një nga ndërtesat më të famshme bizantine në Stamboll, ka trazuar autoritetet greke.
Është rikthimi i dytë i tillë i madh i një kishe nën Presidentin Erdogan, një mishërim i myslimanëve të devotshëm dhe udhëheqës i një partie me rrënjë islami, i cili gjithashtu e ktheu Hagia Sophia-n e Stambollit me famë botërore nga një muze në një xhami në vitin 2020.
Javën e kaluar, Mitsotakis shprehu “pakënaqësinë e tij të fortë” sepse ai beson se “nuk ka mungesë të xhamive” në qytet dhe se “kjo nuk është mënyra për të trajtuar trashëgiminë kulturore”.
Kryeministri grek tha të shtunën se do t’i kërkojë presidentit Erdogan të “shfuqizojë vendimin” për të rikonvertuar Kishën Ortodokse Hora, ose Kishën e Krishtit Shpëtimtar në terren, në një xhami.
“Vizita ime do të jetë një mundësi për të vlerësuar përparimin që kemi bërë në muajt e fundit,” tha të dielën udhëheqësi grek.
Pavarësisht mosmarrëveshjeve të ndërsjella, të dy vendet synojnë të vazhdojnë promovimin e tregtisë për ta rritur atë nga gati gjashtë miliardë dollarët e tanishëm në dhjetë miliardë. /tesheshi.com/
