Historiani britanik sjell shembull nga e djeshmja e fitoreve dhe disfatave
Sipas një historiani ushtarak britanik, dimri i ashpër, i cili gjithmonë ka favorizuar ushtritë ruse në luftëra gjatë historisë moderne, këtë herë do të jetë në anën e ukrainasve dhe aleatëve të tyre perëndimorë.
Anthony Beevor, në një artikull të botuar nga revista amerikane Foreign Affairs, kujtoi disa nga mësimet e nxjerra nga betejat ushtarake të zhvilluara në Evropë që kur forcat e perandorit rus Pjetri i Madh (1672-1725) mundën suedezët të udhëhequr nga Mbreti Charles XII në Betejën e Poltavas në Ukrainën e sotme. Forcat suedeze u mundën pasi u përballën me kushtet e motit jashtëzakonisht të ftohtë në atë kohë, të quajtur “Ngrica e Madhe” (1708-1709).
Sidoqoftë, fitoret më të famshme ruse në Evropë u zhvilluan në dimrin e vitit 1812, domethënë pak më shumë se 100 vjet pas betejës së Poltavas, kur ushtria e perandorit francez Napoleon Bonaparte, i cili kishte humbur një të tretën e forcave të tij gjatë verës për shkak të nxehtësisë së verës, sëmundjeve, urisë dhe rraskapitjes, pësoi një disfatë përfundimtare për shkak të të ftohtit gjatë dimrit të ashpër rus.
Megjithëse ushtria ruse humbi rreth 200,000 burra në fushën e betejës, udhëheqja e saj ushtarake nuk i kushtoi shumë vëmendje këtyre humbjeve, pasi oficerët rusë i trajtuan ushtarët e tyre fshatarë si skllevër ose pak më mirë, sipas historianit Beevor.
Sidoqoftë, qëndrimi i komandantëve rusë ndaj ushtarëve pothuajse nuk ndryshoi gjysmë shekulli pas luftës kundër ushtrisë së Napoleonit, veçanërisht gjatë Luftës së Parë Botërore. Jeta e ushtarëve rusë në llogoret përgjatë Frontit Lindor, që shtrihej nga Bjellorusia, Galicia (në Spanjën veriperëndimore) dhe Rumania nga 1915 deri në 1917, ishte një përvojë çnjerëzore, siç përshkruhet në artikull.
Shumë ushtarë rusë nuk u mërzitën për faktin që oficerët e tyre strehoheshin çdo natë në kasollet prej druri të fshatarëve për ngrohtësi dhe pushim.
Stalini dhe ngrica finlandeze
Megjithatë, gjërat filluan të ndryshojnë pas kësaj. Kushtet e dimrit në Euroazi përbënin një kërcënim në rritje jo vetëm për njerëzit dhe kuajt, por edhe për armët ushtarake, deri në shekullin e 20-të. Megjithë forcën e saj dhe shpërndarjen e madhe të municioneve në mënyrë disproporcionale në krahasim me armikun, ushtria sovjetike nuk arriti të thyente rezistencën finlandeze në Luftën e Dimrit (1939-1940).
Kur lideri sovjetik Joseph Stalin pushtoi Finlandën në atë kohë, finlandezët u treguan më të aftë se pushtuesit e tyre në metodat e luftës dimërore, pasi vazhduan të terrorizonin ushtarët e Ushtrisë së Kuqe ditë e natë duke bërë sulme të befasishme duke përdorur ski dhe uniforma të bardha kamuflazhi dhe më pas zhdukeshin si fantazmat, siç shkruan Beevor në artikullin e tij.
Duke pasur parasysh zgjuarsinë dhe guximin e finlandezëve, Stalini nuk kishte zgjidhje tjetër veçse të pranonte pavarësinë e Finlandës.
Midis Luftës së Parë dhe të Dytë Botërore, të cilat dëshmuan zhvillimin e shpejtë të pajisjeve ushtarake, Bashkimi Sovjetik krijoi forcën më të madhe të tankeve në botë. Ushtria e Kuqe mësoi se armët dhe motorët kishin nevojë për lubrifikantë të veçantë në kushte ekstreme, të cilat e ndihmuan Stalinin të zmbrapste ushtrinë e udhëheqësit nazist gjerman Adolf Hitler në periferi të Moskës në dhjetor 1941.
Historiani britanik më tej pretendon se dimri rus (siç e quanin ata) luajti gjithashtu një rol kyç në fitoren përfundimtare të Ushtrisë së Kuqe në 1945.
Fronti Lindor Gjerman në Poloni u përkul nën presionin e ofensivës së automjeteve të blinduara, falë aftësisë së tankeve sovjetike T-34 për të trajtuar akullin dhe borën shumë më mirë se çdo automjet i blinduar gjerman.
Pas vitit 1945, sukseset e arritura nga Ushtria e Kuqe në Luftën e Dimrit kontribuan në fitimin e një reputacioni “kërcënues” të saj në Perëndim. Vetëm pas pushtimit të keqplanifikuar nga Bashkimi Sovjetik i Çekosllovakisë në verën e vitit 1968, analistët perëndimorë filluan të dyshonin se kishin mbivlerësuar aftësitë luftarake të sovjetikëve, kur forcat e Traktatit të Varshavës ishin pa harta dhe pa ushqim dhe karburant.
Mësime nga Afganistani dhe Gjeorgjia
Më në fund, në vitet 1980, rënia e perandorisë sovjetike u shënua nga lufta e saj e dënuar për kontrollin e Afganistanit. Konfigurimi i terrenit në këtë vend e bëri luftën dimërore të vështirë për ushtritë konvencionale.
Në shumë raste, ishte mjaft e qartë se qeveria e presidentit rus Boris Yeltsin, gjatë kolapsit ekonomik të viteve 1990, nuk ishte në gjendje të paguante rrogat e oficerëve dhe ushtarëve dhe korrupsioni u rrënjos.
Rekrutët ishin shpesh në prag të urisë për shkak të shitjes së racioneve të destinuara për ta dhe vjedhjeve masive, keqtrajtimit dhe mosdisiplinës.
Korrupsioni u përkeqësua pas pushtimit “kaotik” rus të Gjeorgjisë në vitin 2008. Presidenti Vladimir Putin filloi të shpenzonte para për forcat e armatosura. Ai inkurajoi dhënien e parave për projekte luksoze nga kontraktorët dhe gjeneralët për të rritur bilancet e tyre bankare. Rusët dukej se nuk bënë shumë përpjekje për të rishikuar doktrinën e tyre ushtarake.
Koncepti rus i luftës urbane nuk ishte zhvilluar ende që nga Lufta e Dytë Botërore, pasi artileria e tyre shkatërroi gjithçka në rrugën e saj dhe e ktheu atë në gërmadha. Kjo qasje ka vazhduar gjatë ndërhyrjes ruse në luftën siriane që nga viti 2015.
Dimri në anën e kundërshtarëve të Putinit
Autori i artikullit e konsideroi aneksimin e Krimesë nga Putini si një lloj reagimi të tij të zemëruar ndaj revolucionit ukrainas, i njohur gjithashtu si revolucioni Euromaidan ose Revolucioni ukrainas i dinjitetit, i cili detyroi aleatin e tij, Presidentin Viktor Janukoviç, të ikte. Ajo çoi gjithashtu në një shpërthim luftimesh në rajonin rusishtfolës Donbas të Ukrainës lindore.
Tetë vjet pas atij revolucioni, konkretisht në shkurt 2022, Putin filloi “operacionin e tij special ushtarak” në Ukrainë. Gardës më pas iu kërkua të hiqte uniformat e tyre në përgatitje për një festë fitoreje, të cilën Beevor e përshkroi në artikullin e tij si një nga shfaqjet më të mëdha të arrogancës ushtarake në histori.
Por pas shtatë muajsh “katastrofale”, pasi Kremlini më në fund u detyrua të urdhëronte një “mobilizim të pjesshëm” të popullsisë ruse, ishte një lloj paralajmërimi për ata që thirreshin se kishte mungesë uniformash, pajisjesh dhe madje edhe fasha.
Historiani britanik arrin në përfundimin se problemi strukturor, nga i cili vuan prej kohësh ushtria ruse, është mungesa e ushtarëve me përvojë luftarake, gjë që shkaktoi edhe pamundësinë e saj për të ruajtur armët, pajisjet dhe automjetet. Ai tregon se kjo mungesë do të bëhet veçanërisht e shtrenjtë në stinën e dimrit, duke pasur parasysh përdorimin e teknologjisë së ndjeshme, siç janë dronët.
Duke pasur parasysh se lufta po hyn në një fazë më të vështirë dhe më sfiduese, rezultati i konfliktit do të varet kryesisht nga morali dhe vendosmëria.
Ndërsa ushtria ruse vuan nga mungesa e ushqimit të nxehtë, forcat ukrainase po marrin aktualisht ndihma të mëdha materiale në veshje kamuflazhi, tenda, soba dhe thasë gjumi, të dërguara atyre nga Kanadaja dhe vendet nordike.
Putini duket se po injoron kushtet me të cilat përballet ushtria e tij, ndërsa “dimri rus” këtë herë është në anën e kundërshtarëve të tij. Ai mund të ketë bërë një gabim tjetër duke i fokusuar raketat e tij në rrjetin elektrik të Ukrainës dhe popullsinë e saj civile të cenueshme, “të cilët do të durojnë vuajtjet më të mëdha pa shumë gjasa për të thyer vullnetin e tyre”, përfundoi Beevor artikullin e tij. /tesheshi.com/