Ragheed Ahmad al-Tatari, i përshkruar nga aktivistët për të drejtat e njeriut si një nga të burgosurit politikë më jetëgjatë në botë, është liruar pas 43 vitesh pas hekurave në Siri. Ai u burgos në vitin 1981, kur ishte 27 vjeç, pasi një pilot koleg i tij dezertoi duke fluturuar për në Jordani me një avion luftarak.
Al-Tatari u akuzua për mosdhënie informacioni mbi planet e arratisjes së kolegut të tij. Pasi kaloi dy vite në izolim të plotë në burgun Mezzeh, ai u transferua në burgun famëkeq të Tadmor-it (Palmyra), ku qëndroi deri në vitin 2000. Më pas, ai u zhvendos në një tjetër institucion famëkeq, burgun Sednaya, dhe në vitin 2011 në burgun qendror Adra në Damask. Gjykata ushtarake që e dënoi me burgim të përjetshëm e shpalli vendimin në vetëm një minutë.
Kur pyetej për dënimin e tij, al-Tatari shpesh reflektonte mbi përvojat e tij: “Sa vite të kanë dhënë?” Dhe ai përgjigjej me buzëqeshje: “Pesë vite.” Një ish-i burgosur, që kërkoi të mbetej anonim, kujtoi bisedën e parë me al-Tatarin, ku ai shtoi: “Dënimi yt është i barabartë me vitet që unë kam kaluar vetëm në tualet.”
Gjatë kohës në burg, al-Tatari zhvilloi një talent të jashtëzakonshëm si artist dhe skulptor, duke krijuar vepra delikate nga thërrimet e bukës, sheqeri, acidi citrik dhe farat e ullirit. Ai gjithashtu organizoi turne shahu, duke bërë figurat nga brumi i bukës dhe duke vizatuar tabelën mbi një copë pëlhure.
I biri i tij, Vail, tani në të dyzetat, ndau kujtimet e tij mbi rritjen pa babanë. Si fëmijë, nëna i thoshte se babai i tij thjesht “ishte zhdukur.” “Sa herë shihja një të huaj që ecte vetëm, mendoja: ‘Ndoshta është babai im.’ Shkoja te dera dhe prisja. Por kurrë nuk ndodhi gjë. Pas disa vitesh, u bë e padurueshme dhe ndalova së bëri këtë,” kujton Vail.
Gjatë viteve, janë qarkulluar versione të ndryshme të arrestimit të al-Tatarit, duke përfshirë pretendime se ishte për shkak të refuzimit të tij për të bombarduar qytetin sirian të Hamës ose për mosraportimin e dezertimit të kolegëve të tij. Fushata Siriane, një organizatë për të drejtat e njeriut që ka studiuar rastin e tij, konfirmoi se ai ishte i burgosuri politik më jetëgjatë në Siri.
/trt BALLKAN/
