Kolesteroli i lartë mund të shkaktojë shumë probleme kardiovaskulare nëse nuk kontrollohet. Specialistët rekomandijnë të bëhet analizë e niveleve të kolesterolit të përgjithshëm, i miri (HDL) dhe i keqi (LDL) sikurse dhe të trigleceridave. Ka disa gjëra që optimizojnë kolesterolin dhe arrihen lehtë
Më pak ushqime të dhjamura
Është e dëshirueshme të kontrollojmë sasirat e përgjithshme të yndyrnave të “forta”. Shmangni pranimi i kolesterolit që përmbahet në produktet shtazore dhe bulmetet. Në vend të tyreve shtoni në menun krund tërshëreje dhe bërthama, agrume, mollë, bizele dhe fasuleja. Këto ushqime përmbajnë fibra të tretshme që me siguri ulin nivelin e kolesterolit në gjakun.
Më shumë peshk
Peshku është veçenarisht i dobishëm për të mbajtur niveli i shëndetshëm të kolesterolit. Ai përmban acide yndyrore omega-3 që janë provuar në uljen e niveleve të kolesterolit dhe triglicerideve. Më të psur me omega-3 janë salmoni, harenga dhe skumbri. Disa studime tregojnë se për të siguruar sasirat e nevojshme omega-3 acide yndyrore njeriu duhet të hajë peshkë 5 herë në javë. Në rast marrja më e vogël është mirë të përdoren shtesa që përmbajnë omega – 3. Në tavolinën rekomandohet të ketë më shumë produkte të sojës që ndihmojnë për uljen e kolesterolit të përgjithshëm dhe të kolesterolit të keq, sikurse dhe trigliceridet. Pranimi i sojës po ashtu rrit kolesteroli i mirë dhe rreziku nga problemet me zemrën ulen.
Pakësim i alkoolit, cigaret dhe sheqeri
Pranimi i alkoolit në sasira të moderuara ndihmojnë për rritjen e nivelit të kolesterolit të mirë (HDL). Doza e arsyeshme për gratë ësht[ 50 ml në ditë kurse për burrat – 100 ml. Tek të gjitha trigleciridet rekomandohet të mos konsumohet fare alkool. Sheqeri dhe ëmbëlsirat gjithashtu duhet të përjashtohen nga menuja. Për normalizimin e kolesterolit të mirë kontribon dhe shmangjien e cigareve.
Aktiviteti fizik
Trashja dhe mungesa e lëvizjes të çojnë në rritjen e nivelit të kolesterolit të përgjithshëm. Rekomandohet programë për aktivitet fizik për uljen e kilogrameve. Ushtrimet e rregullta dhe të vazhdueshme balansojnë peshën dhe nga këtu niveli i kolesterolit mund të mbahet benda kufijve normale.
Kolesteroli
Kolesteroli është pjesë përbërëse e zakonshme të të gjithave membranave qelizore të organizmit të njeriut. Ai është i nevojshëm për sintenzimin e hormoneve seksuale mashkullore dhe femërore, të hormoneve të gjëndrës mbiveshkore, të vitëminës D dhe të dhietra lëndeve të tjera. Kolesteroli nuk është patjetër i dëmshëm në përbërsit e trupit të njeriut por ka nivele mbi të cilave ka rrezik për probleme më serioze shëndetësore. Mënyrë e sigurt për mbajtje niveleve normale të kolesterolit është kontrolli i tij të rregullt. Specialistët rekomandojnë përveç kolesteroli i përgjithshëm të kontrollohen veçmas kolesteroli i keq (LDL) dhe i miri (HDL) dhe trigliceridet. Dihet se në 20 vjeç është mosha në të cilën duhet të bëhet analiza e parë për të vërtetuar niveli i kolesterolit. I kapur në kohë kolesteroli i lartë mund të zotërohet dhe të mos shkaktojë probleme shëndetësore më vonë.
Kur kolesteroli është “normal”?
Përmbajtja normale e kolesterolit të përgjithshëm në gjakun e njeriut është rreth 3,36–7,76 mmol/L (rreth 1,3–3,0 g/L). Njeri i moshuar i shëndosh ka rrezh 5 litra gjak dhe gjithsej 6,5–15,0 gram kolesterol në të. Në tërësi në trupin e njeriut ka rreth 250g kolesterol. Nivelet normale të kolesterolit të përgjithshëm janë 5,2 kurse kufiri është deri 6,5. Tek kolesteroli i keq vlerat janë nga 4,0 deri 5,0 kurse për i miri – nga 1,0 deri 0,9. Çdo tjetër që është jashtë këtyre kufijve konsiderohet si gjendje e sëmurë dhe rekomandohet të merren masa.
