Frika bërthamore: për çfarë shteti hebre akuzon shtetin shiit?
Izraeli akuzon Iranin se dëshiron të ndërtojë një bombë bërthamore, të cilën Teherani e mohon, duke thënë se programi i tij është krijuar për qëllime paqësore.
Izraeli është “thellësisht i shqetësuar” për një marrëveshje të mundshme bërthamore midis fuqive botërore dhe Iranit, tha të dielën presidenti izraelit Isaac Herzog.
Duke folur në një konferencë të përbashkët për shtyp me presidentin gjerman Frank Ëalter Steinmeier në Berlin, ai tha se ata po ndjekin nga afër bisedimet në vazhdim për ringjalljen e marrëveshjes bërthamore të vitit 2015.
“Ne jemi jashtëzakonisht të shqetësuar për marrëveshjen e mundshme, sepse jemi të shqetësuar për mungesën e sinqeritetit, ndershmërisë dhe respektimit të rregullave botërore nga regjimi iranian”, tha Herzog.
Ai akuzoi Iranin për shkelje të rregullave ndërkombëtare dhe tha se Teherani po bën thirrje hapur për çrrënjosjen dhe shkatërrimin e Izraelit.
“Pra pse, pse bota duhet t’i besojë Iranit në ndonjë nga qëllimet e tij?”, pyeti Herzog, duke shtuar se ai e ngriti çështjen gjatë bisedës së së dielës me Steinmeier dhe përcolli shqetësimet e Izraelit.
Izraeli akuzon Iranin se dëshiron të ndërtojë një bombë bërthamore, të cilën Teherani e mohon, duke thënë se programi i tij është krijuar për qëllime paqësore.
Bisedimet indirekte midis diplomatëve amerikanë dhe iranianë, të ndërmjetësuara nga Bashkimi Evropian, përfunduan në Vjenë muajin e kaluar me një marrëveshje mbi një projekt-tekst për të ringjallur marrëveshjen bërthamore të vitit 2015.
Teherani iu përgjigj draft-marrëveshjes së BE-së më 15 gusht, shtatë ditë pas përfundimit të negociatave në Vjenë.
Administrata e presidentit amerikan Joe Biden iu përgjigj komenteve të Iranit përmes koordinatorit të BE-së.
Shefi i politikës së jashtme të BE-së Josep Borrell tha javën e kaluar se një zgjidhje mund të arrihet shumë shpejt.
“Fushata e presionit maksimal”
Marrëveshja bërthamore e vitit 2015 – e quajtur zyrtarisht Plani i Përbashkët Gjithëpërfshirës i Veprimit (JCPOA) – u nënshkrua nga Irani, SHBA, Kina, Rusia, Franca, Britania e Madhe, Gjermania dhe BE-ja.
Ish-presidenti i SHBA-së, Donald Trump, tërhoqi në mënyrë të njëanshme SHBA-në nga marrëveshja në vitin 2018 dhe rivendosi sanksionet si pjesë e një “fushate të presionit maksimal” ndaj Teheranit.
Irani u hakmor duke u tërhequr nga detyrimet e programit bërthamor sipas marrëveshjes.
Që atëherë Teherani ka tejkaluar kufijtë e pasurimit të uraniumit, si dhe sasinë që lejohet të zotërojë sipas marrëveshjes.
Izraeli, akuza Iranit për atë që akuzohet
Nga ana tjetër, Izraeli i atribuon Iranit handikape morale për cilat dhe vetë akuzohet si shtet e si politike nga vendet të tjera. Nëse shteti hebre pretendon se shteti shiit është “i pabesë”, e njëjta gjë i atribuohet dhe vetë atij. Për këtë, sillen si argument rezolutat e shumta të OKB-së që Izraeli shkel prej dekadash sa i përket sjelljes me palestinezët. /tesheshi.com/
