Po thuaj se çdo kompani para se tё filloj tё funksionoj,bёnё planifikimin e tё ardhёmesё duke u pёrqёndruar nё tre pika themelore: parashikimi i sё ardhёmes,pёrfytrimi i pamjes qё doni tё ketё ajo dhe gjetja e mёnyrave pёr tu siguruar qё ajo tё jetё e tillё, ashtu siç e keni planifikuar punën.Ciat janë idet të cilat do t’i zvarrisnin planet tuaj?
Gjatë planifikimit tuaj, pa dyshim që nuk mund t’i ikni disa ideve të gabuara që teoricientët e biznesit i kanë cilësuar si ide të pashmangshëme që duhet eleminuar në planifikimin e një startegjie shitjesh apo diçka të ngjashme.
Ёshtё gabim qё tё mendoni qё nё start se mund tё mos keni sukses ose tё analizoni se mund tё dështoni. Pёr shembull nё vitet e 50-ta gati çdo komentues i biznesit kёmbngul qё fluksi i madh i emigrantve do tё krijonte njё numёr tё madh tё papunësisë në Amerikë, kur emigrantet filluan tё pёrfshihen nё rradhёt e punёtorve nё vitet e 60-ta. Kёta ekspert gabuan jo njё herë, po dy herё duke analizuar tё ardhёmen e vendit dhe zhvillimin e biznesit. Nuk arritën tё parashikojnё qё gratё do tё mbysninё fuqin punёtore në momentin që morën hove për tu punësuar. Sipas ekpertёve ky fluks do tё shtonte edhe mё shumё papunёsin. Mirёpo ndodhi e kundёrta nga viti 1965 e deri nё vitin 1985 , fuqi punёtore u rrit pёr 40% , ndёrkohё qё numёri i vendeve tё punёs u rrit nё 50%. Ky ёshtё numёri mё i madh vendesh pune se nё çdo kohё tjetёr nё historinё e Amerikёs nё kohё paqeje.
Meq po flasim pёr parshikimin e sё ardhёmes nuk mund tё parshikohet planifikimi i një biznesi. Mund tё marrim si shembull duhanin. Me gjithё paralajmrimet po thujase universale mbi rreziqet e duhanit, qё nga raportet e pёrgjithёshme tё kirugёve, zhdukja e plotё e personazheve qё pinё duhanё nё televizor e në filma,duhani duhet tё ishte zhdukur deri tashmё. Por nuk ёshtё kёshtu,nuk ka ndodh kjo. Kёto ishin disa shembuj rreth parshikimit tё sё ardhmesё nё shitjen e prodhimeve tuaja. Planifikuesit e mirё do tё duhej tё mendonin komplet tё kundёrtёn e kёsaj.Ju nuk e dini kurrё se çdo tё ndodh, pavarsishht investimeve qё i bёni, ёshtё mirë qё tё pёrgaditeni pёr disa variante tё ndryshme tё sё ardhёmes.
Gabim mund tё jetё po ashtu nёse mundoheni medoemos se duhet ta dini çfare doni tё arrini nё tё ardhmen edhe pse me fillimin e punёs duhet tё jetё njё vision i qartё se ky ёshtё caku im!Por,me zhvilllimin e punёs dhe ecjen e kompanis suaj ose gjatё shitjeve mund te marrё një kahje tjetёr. Xhorxh Bernard Shou citonte se nё jetё ka dy tragjedi:” Njёra ёshtё mos plotёsimi i dёshirave dhe tjetra ёshtё plotёsimi i tyre”. Kjo lidhet direkt me vizionin tuaj pёr tё ardhmen e biznesit tuaj. Me kalimin e kohёs ndrrohen edhe dёshirat pёr ta pasur atё qё dikuar keni planifikuar. Biznisment funksionojnё po në këtë mënyrë. Gjithёmon pretendojnё tё arrin tё pa mundurёn ate qё nuk e ka konkurenti i tij. Disa nga kompanit vdesin nga dёshira pёr tё qenё mё tё mirёt por kur shohin nё anёn tjetёr se tregu nuk i pranon ashtu si ata mendojnё.
E gjithë kjo nuk aludon në ate se nuk duhet të planifikoni cfarë duhet të bëni. Nё as njё mёnyrё. Por kush do qё merret me planifikim duhet tё ketё tё qartё tre nga pikat kyçet duke u nisur nga pranimi i kufizimit tё planifikimit, kjo lidhet direkt me atë se nëse i jepni nje mori informacion disa nga personave tё kompanis suaj pёr tё ndёrtuar diçka,mos mendoni se do tё jap rezultat menjiherё.E dyta e kёsaj ёshtё tё mos e vlersoni planifikimin nga rezultatet e tij. Dhe pika e tretё ёshtё tё mos planifikoni tё ardhmen por planifikoni afrimin e njerzve tё mirë.Punёsimi i njerёzve qё i pёrshtatet vizionit tuaj do ti shtyjё ata tё marrin vendime dhe tё mendojnё pёr ide tё reja rreth punёs qё bёjёnë,por jo një plan të caktuar por duke përdorur aftësit etyre.
Tё gjithё mendojnё nё strategji
Edhe pse literatura e biznesit i jep epёrsi shqyrtimin e strategjisё se sa taktikave. Historia e biznesit mbi pёrdorimin e taktikave tregon një komplet tё dёshtimeve kompanive që kanë zbatuar një varg tё strategjive. Nё njёrёn nga librat Harry Beckwith ka shkruar mbi dështimin e strategjive ku pesёmbёdhjetё vjet mё parё, shumё kompani tё etura pёr para e pushtet u pёrpoqёn tё fusin nё pёrdorim me tё madhe planifikimin e strategjive. Ndёrkaq gazeta Business Week nё vitin 1984 rishikoj historinё e tridhjetё e tre planifikimeve strategjike dhe zbuloi qё nёntёmbёdhjetё prej tyre kishin dёshtuar. Kështu që pushteti i madh i planifikimeve strategjike mori njё goditje. Nё kompanit e suksesshme taktikat i drejtojnё strategjitё po aq, nё mos mё shumё, se strategjitё i drejtojnё taktikat.Nga kjo vjen se kompanit marrin mёsim nga ajo qё bёjnё, ku ndodh shpesh qё taktika e parё qё vjenё nё zbatim ndyshon planet qё keni pasur.
Pёr tё pasur mё tё qartё pёrdorimin e taktikave qё pёrmisjonё strategjinё, po marrim shembull kompjuterat Apple Macintoch.Macintoch-i nuk ishtё prodhim i parё i artikujve, por ishte Lisa. Ajo bёri bujë dhe i tregoj Apple se pёr çfarё kishte nevoj tregu, fal një strategjie tё qartё: pёrgaditu, qёllo, shёno. Ose, shёnoni, godisni, dёgjoni, pёrgjigjuni, shёnoni pёrsёri. Taktikat nuk e plotёsojnё procesin ato vazhdojnё ta pёrmisojnё ate, ndodh qё ato tё jenё nё fillim, nё fund por megjithё ate luajn rol kyç dhe shpesh rol kryesor nё mbledhjen e informacionit.
Pёrveç strategjive njё planifikues i mirё duhet tё mendojё mirё rreth zbatimit tё ideve. Nёse i vini pa pasion idet tuaja nё zbatim, tё tjerёt pa dyshim që do mendojnё se nuk keni besim shumё nё atё qё po bёni. Ёshtё e mirё qё ti zbatoni idet tuaja tё reja mё shumё zell dhe pasion, sepse do keni mё shumё suksese se sa tё vini nё zbatim mendimin pёr ide tё pёrkryera.
A vlenё pёrvoja nё tё gjitha rastet
Thonё qё njerzit mёsojnё nga pёrvoja, pёr disa kjo ёshtё e vertetё. Por, ja se çfare thotё njё histori rreth pёrvojёs. Njёra nga kompanit amerikane nё njё reklam televizive pёrdori njerёz qё ishin tё njohur mё parё dhe kjo nuk tregoi efekt tek shikuesit edhe pse reklama ishte e punuar mjaft mirë. Pa dyshim drejtoresha e kёsaj kompanie nxorrin nё konkluzion se pёrdorimi i njerzve tё njohur nёpёr reklama nuk funksionon. Çfarё provon nё tё vertet pёrvoja juaj?Zakonisht shumё mё pak ngase kujtoni. Dhe ajo qё ju kujtoni se keni mёsuar, mund tё ju bёjё tё braktisni njё strategji apo njё taktik qё ishte 90% e drejtё. Mos i zini shumё besё asaj qё ju ka mёsuar pёrvoja.
Lidhurё mё kёtё ёshtё mirё qё tё ju shmangeni vetёsigurisё, kur njerzit nuk pёlqejn diçka tek produkti juaj apo nё reklamën tuaj. Besojuni atyre, sepse zakonisht njerzit qё thonё se jam i sigurtё nё vete 100% nё ate qё bёjё ose qё po promovoj tek klienti im. Ndodh shpesh qe kjo teori tё dёshtoj, sepse psikologёt vёrtetojnё se ata qё deklarojnё veten tё sigurtё nё diçka 100% janё tё sigurt rreth 85%. Kjo vlenё pёr ata biznismen qё kanё investuar dhe kanё bindje tё plotё tek kompania apo produkti qё shesin. Gjithёmon duhet tё ruhemi nga vetёsiguria dhe gjithmon duhet thёnё se ndoshta ai ka tё drejtё, pra personi qё jep njё kёshillё apo kritikё.
Tё ndjehurit i pёrsosur ёshtё njё nga gabimet mё të mёdha qё mund tё bёjё njё biznismen ose njё organizues të shitjes. Nëse njerëzit qё ju keni punёsura ju parashtroni njё planё tё pёrkryer, asnjёher nuk mund tё ja dalin duke i mundur me mendimin se nuk janё tё pёrkryer. Njё planifikues e ka të qartё se rruga drejtë pёrsosёmёrisё tё çon drejtё zvarritjes sё planit . Pёrpiquni t’i u ikni pёrsosmёrisё sepse ajo mund tё mos jetё rruga mё e mirё pёr ju por nё shumё raste mund tё jetё edhe dёshtim pёr ju.
Edhe pse dёshtimi mund tё jetё njё mundёsi pёr tё vazhduar mё tutje ose pёr tё pёrmisuar gabimet tuaja. Nuk ёshtё nё rregull tё shuani njё ide pёr tё cilёn mendoni se mund tё ju dёshtoni,por ёshtё mirё qё tё punoni nё tё,pavrishtё dёshtimit tё saj.Dёshtime janё rruga qё çojnё drejtё sukseseve tuaja.
A duhet konsultuar ekpertёt pёr planifikim?
Shtrohet pyetja se a duhet konsultuar ekpertёt rreth planifikimit,disa nga teoricientet e biznesit thonё se jo gjithmonё duhet marrё parsyshё pёrvoja e ekspertёve. Sepse vlera e pёrvojёs sё njё apo disa”ekpertёve” duhet parё me dyshim edhe pёr njё arsye tjetёr. Çdo pёrvojё nё jetё ёshtё e vaçant.Sa herё qё mendojmё tё pёrdorim dy pёrvoja nё praktikё,shpesh na del qё dy pёrvoja tё na dalin tё njejta. Mos mbёshtetni tek ekpertet pёr tё ju dhёnё zgjidhje tёrё problemit tuaj.Ata mund tё mos din mё shumё se ju. Ata thjesht mund tё jenё vetem mё tё informuar.
Pavarsishtё mendimit qё ekpertёt nuk mund tё jetёn ata qё do tё vendosin pёr planifikimin tuaj,mos ngurroni ti kundёrshtoni eprorёt tuaj,edhe pse janё mbi ju kjo nuk do tё thotё qё kanё gjithё njё tё drejtё. Studimet e Harry Beckwith tregojnё se shumica e eprorёve vetёm se tregohen si tё pa arritshёm pёr atё lёmi, por nё tё shumtёn e rasteve ata janё vetёm autoritar dhe pёr tё marrё dhe mbajturё pushtet.
Kёto ishin disa nga idet e gabuara tё cilat duhet t’i kёtё parasysh cdo planifikues biznesi ose organizues shitjesh pёr fillimin e nje biznesi ose njё strategjie tё re qё donё t’i jap biznesit tё tij. Ndrrimi i imazhit tё biznesit tuaj duke pasur parsysh tё gjitha kёto pika dhe duke konsiderur se çdo taktik dhe strategji qё pёrdor mund sjellin sukses por edhe dёshtim. Dёshtimi ёshtё njё mundёsi nё vete,ku shpie drejtё suksesit.
Fatmire HASANI
