Blerja e ushqimit është bërë gjithnjë e më e shtrenjtë. Fatkeqësisht, shkuarja në supermarket nuk pritet të jetë shumë më e lirë në vitin 2022.
Kërkesa e shumta, kostot e larta të transportit dhe moti i keq mund të vazhdojnë të rritin çmimin e produkteve si misri, kakao dhe sheqeri. Kjo mund të mbajë të larta çmimet globale të ushqimeve, edhe nëse inflacioni ulet në pjesët e tjera të ekonomisë, raporton cnn.
“Ne presim që çmimet të mbeten në këto nivele të larta”, tha Michael Magdovitz, analist i mallrave bujqësore në Rabobank.
Indeksi i Çmimeve të Ushqimit të FAO-s nga Kombet e Bashkuara u ngjit në nivelin më të lartë në 10 vjetët e fundit, transmeton Telegrafi.
Ndërprerjet nga pandemia – duke përfshirë mungesën e fuqisë punëtore dhe mungesën e kontejnerëve për mallra – rritën kostot për prodhuesit ashtu siç u rrit kërkesa, veçanërisht në Kinë. Moti ekstrem, duke përfshirë thatësirat dhe përmbytjet, e përkeqësuan situatën në botë.
Çmimet e mallrave bujqësore u rritën me rreth 28 për qind vitin e kaluar dhe ato qëndrojnë rreth 40 për qind mbi nivelet e para pandemisë, njoftoi Rabobank.
Sipas të dhënave nga Refinitiv, çmimet për misrin janë rreth 28 për qind më të larta se në fillim të vitit. Gruri është rritur me 24 për qind gjersa çmimet e kafesë janë ngritur në qiell më shumë se 80 për qind.
Kohët e fundit, kostot e transportit kanë rënë pak. Por kjo mund të mos mjaftojë për të ndryshuar thellësisht pamjen.
Një problem, tha Magdovitz, është se para pandemisë, konsumatorët blinin shumë produkte bujqësore. Më pas erdhi coronavirusi dhe blerësit u penduan që nuk i krijuan stoqet e tyre – veçanërisht kur u rrit kërkesa. Nëse çmimet bien tani, shumë do të nxitojnë për të rimbushur inventarët.
“Nëse ka një thyerje të madhe në treg – të cilën ne nuk e shohim domosdo në shumë prej këtyre mallrave – ai do të merret me të dy duart nga konsumatorët”, tha Magdovitz duke shtuar “Kjo do të kufizojë aftësinë për rënien e çmimeve”.
Kur bëhet fjalë për bujqësinë, prodhuesit nuk mund të rrisin me shpejtësi furnizimin. Është e vështirë të rritet shpejt toka e punueshme ose të përmirësohet në mënyrë dramatike rendimentet.
Një çështje tjetër janë pritshmëritë e vazhdueshme, të cilat janë të paqëndrueshme. Kushtet atmosferike të quajtura La Nina janë shfaqur në Paqësor. Kjo zakonisht sjell mot më të thatë dhe më të ngrohtë se mesatarja në Argjentinë, në jug të Brazilit dhe në jug të Shteteve të Bashkuara.
Ndërkohë, përmbytjet e shpejta, ngricat e papritura dhe thatësirat e tjera që u shfaqën në vitin 2021 mund të shtrihen ose të përsëriten vitin e ardhshëm.
“La Nina ka një ndikim të madh, vërtetë të madh”, tha Magdovitz, duke vënë në dukje kërcimin e fundit të çmimit të sojës.
Çmimi i artikujve si soja dhe misri është vetëm një arsye për tronditjen e tregut ushqimor. Kompanitë e ushqimit po merren gjithashtu me paketim më të shtrenjtë dhe kosto më të larta të shpërndarjes. Edhe pagat për punëtorët po rriten.
Disa nga këta faktorë mund të lehtësohen në 12 muajt e ardhshëm. Por, për momentin, prodhuesit nuk parashikojnë shumë ndryshime. Kraft Heinz (KHC) dhe Mondelez (MDLZ) kanë thënë tashmë se planifikojnë të rrisin çmimet për klientët e tyre me pakicë në fillim të vitit 2022.
Tregtimi në Wall Street është dukshëm më i lehtë këtë javë. Por investitorët që ende po ndryshojnë portofolet e tyre përpara fundit të vitit, kanë shpresë se do të ketë rritje, pavarësisht përhapjes së shpejtë të variantit Omicron.
S&P 500 përfundoi në një nivel rekord të hënën pas lajmeve pozitive për një sezon të fortë blerjesh gjatë festave. Mastercard (MA) zbuloi se shitjet me pakicë në SHBA u rritën me 8.5 për qind nga viti në vit, pasi amerikanët u kthyen në dyqane dhe shfaqën gjithnjë e më shumë rehati në blerjen e dhuratave nga divanet e tyre në shtëpi.
Çmimet e naftës gjithashtu kanë pësuar rritje. “West Texas Intermediate”, standardi i SHBA-së, sërish janë në rritje – sesioni i pestë tregtar i fitimeve.
A e dinit? Wall Street mund të jetë plakur për shkak të besimit te Babagjyshi (ju kërkojmë falje lexuesve tanë nën moshën 10 vjeçare). Por ajo ka besim në të ashtuquajturin “Rally Santa Claus”.
Dhjetori është zakonisht një nga muajt më të mirë për stoqet. Kjo është pjesërisht për shkak të forcës në pesë ditët e fundit të vitit. Kohët e mira zakonisht shtrihen edhe në dy ditët e para të vitit të ardhshëm, sipas Ryan Detrick të LPL Financial, transmeton Telegrafi.
“Pse janë këto shtatë ditë kaq të forta? Qoftë optimizmi për vitin e ri që po vjen, shpenzimet për pushime, tregtarët me pushime, institucionet që mbledhin librat e tyre – apo shpirti i festave – përfundimi është se demat priren të besojnë te Babagjyshi”, tha Detrick.
“Tubimi i Babagjyshit” shtatë-ditor është materializuar i gjithi, përveç gjashtë herë që nga mesi i viteve 1990. Dhe në ato raste, viti i ardhshëm ishte zakonisht i vështirë. Deri më tani, shumë mirë në vitin 2021, megjithatë.
Goldman Sachs njoftoi punonjësit se personat që dëshirojnë të punojnë në zyrat e bankës në SHBA do t’u kërkohet të tregojnë prova të një vaksine përforcuese të COVID-19.
Politika e re hyn në fuqi më 1 shkurt dhe zbatohet si për punonjësit, ashtu edhe për vizitorët. Lëvizja vjen pasi një rritje e rasteve të coronavirusit ndërlikon kthimin e punonjësve në zyre.
Goldman Sachs gjithashtu planifikon të dyfishojë testimin e detyrueshëm në dy herë në javë për ata që hyjnë në zyrat e SHBA duke filluar nga 10 janari.
Andy Slavitt, ish-këshilltari i presidentit amerikan, Joe Biden për COVID-19 tha në fillim të këtij muaji se “nuk ka dyshim” se CEO-të duhet të kërkojnë që punonjësit të marrin përforcues në dritën se sa ngjitës është varianti Omicron.
“Nëse të gjithë janë të përforcuar, kjo është mundësia juaj më e mirë për t’i kthyer të gjithë”, tha Slavitt.
Dr. Anthony Fauci, eksperti më i lartë i sëmundjeve infektive në Shtetet e Bashkuara, tha të hënën se qeveria e SHBA duhet të marrë në konsideratë kërkesën e njerëzve që të vaksinohen për të fluturuar brenda vendit.
Kjo bisedë, së bashku me lëvizjen e Goldman Sachs, dërgon një mesazh të qartë: Rregullat rreth vaksinimit nuk po shkojnë askund. /Telegrafi/
