Dy dekada për t’u ndërtuar, 24 mijë punëtorë të angazhuar, 800 jetëhumbje në front
Autostrada Karakoram është rruga më e lartë ndërkombëtare në botë dhe kalon midis Kinës Perëndimore dhe Pakistanit duke kaluar male mbresëlënëse dhe disa nga terrenet më të paarritshme në Azi.
E quajtur jozyrtarisht “Mrekullia e Tetë e Botës”, autostrada 1,300 km u ndërtua me bashkëpunimin e qeverive të Pakistanit dhe Kinës – fillimisht e quajtur Autostrada e Miqësisë Kinë-Pakistan – dhe mori pothuajse 20 vjet (nga 1959 deri në 1979) dhe 24,000 punëtorët për të përfunduar.
Historia dhe rëndësia e tij gjeopolitike
Itinerari ishte një nga degët e “Rrugës së Lashtë të Mëndafshit” që përshkonte Himalajet dhe më perëndimoren prej tyre, me një histori që nis nga shekulli i dytë para Krishtit.
Megjithëse Pakistani fillimisht propozoi rrugën përmes Kalimit Mindaka, në vitin 1966 Kina rekomandoi kalimin e pjerrët Kunjarab, duke përmendur cenueshmërinë e Mindakës ndaj sulmeve ajrore. Gjatë ndërtimit të autostradës vdiqën rreth 800 punëtorë pakistanezë dhe 200 kinezë, shumë prej tyre nga rrëshqitjet e dheut dhe rrëzimet.
Rrëshqitjet e dheut, rrëshqitjet e shkëmbinjve, përmbytjet dhe ortekët janë një rrezik i përhershëm që nga koha e ndërtimit të rrugës e deri më sot. Edhe pas përfundimit të saj, autostrada kërkon mirëmbajtje të vazhdueshme dhe vazhdon të funksionojë si një rrugë kryesore tregtare dhe transporti që forcon lidhjet ekonomike, kulturore dhe ushtarake midis dy vendeve, duke kaluar brezin midis pllakave euroaziatike dhe indiane ku Kina, Taxhikistani, Afganistani dhe Pakistani janë 250 kilometra nga njëri-tjetri.
Kalimi Khujerab është pika më e lartë kufitare në botë dhe pika më e lartë në autostradën Karakoram.
Rruga
Rruga që ndjek një nga rrugët e shumta të “Rrugës së lashtë të mëndafshit” shtrihet nga qyteti i vogël i Hassan Abdal në Kashgar në Rajonin Autonom të Xinjiang të Kinës, nëpërmjet Khunjerab-it, pikëkalimit kufitar më të lartë të aksesueshëm në botë, në një lartësi prej rreth 4700 metra.
Fillimi zyrtar i rrugës madhështore fillon nga Hasan Abdal, rreth 60 km nga Islamabadi dhe kalon nëpër disa nga peizazhet dhe pikat turistike më mahnitëse si mali i nëntë më i lartë në Tokë, Nanga Parbat, Lugina Hunza, Liqeni Atabad etj. Në luginën e Hunzës dhe për 194 kilometra rruga është e rrethuar nga malet Karakoram që i japin edhe emrin autostradës.
Historia e liqenit Athabat fillon me një rrëshqitje të madhe dheu që rrafshoi shumë fshatra me dhjetëra shtëpi dhe njerëz të vdekur, duke mbyllur shtratin e lumit Hunza dhe duke krijuar gradualisht liqenin aktual që mori emrin e fshatit Athabat.
Rajoni i Hunzës dhe rrethet e Gilgit-Baltistanit deri në shekullin e 20-të ishin në pjesën më të madhe të shkëputur nga bota. Rajoni i largët, shtëpia kryesisht e Buruso dhe Waki, ka gjuhët, muzikën dhe kulturën e vet, ndryshe nga çdo gjë në Pakistan apo kudo tjetër në botë. Në fakt, shumë vendas shpesh deklarojnë se paraardhësit e tyre kanë ardhur nga Maqedonia, duke iu referuar Aleksandrit të Madh, dhe këmbëngulin se dialekti Burusaski i folur nga fiset në luginë rrjedh nga gjuha maqedonase.
Te autostrada Karakoram, megjithëse një atraksion i njohur turistik, ekziston një rrezik i vazhdueshëm i rrëshqitjeve të dheut dhe rënies së shkëmbinjve.
Destinacioni i udhëtimit
Lartësia mbresëlënëse e rrugës, si dhe kushtet e vështira në të cilat u ndërtua, i dhanë pseudonimin “Mrekullia e 8-të e Botës”. Është një destinacion i përhershëm për udhëtarët aventurier ose ekspeditat malore dhe çiklizmit që kërkojnë qasje në tre nga vargmalet malore më të rëndësishme në botë: Karakoram, Himalajet dhe Hindu Kush.
Për të arritur atje mund të merrni autobusin e natës nga terminali kryesor i autobusëve NATCO në Islamabad për pak më pak se 20 dollarë.
Pavarësisht reputacionit të saj si një rrugë e rrezikshme, autostrada është përgjithësisht e sigurt. Qeveria pakistaneze ka bërë shumë përpjekje për të përmirësuar sigurinë e saj vitet e fundit dhe numri i aksidenteve është ulur ndjeshëm.
Koha ideale për të udhëtuar është midis qershorit dhe shtatorit. Autostrada është e hapur gjatë gjithë vitit, përveç kalimit të Khunjerabit, e cila është e hapur vetëm nga 1 maji deri më 31 dhjetor. /tesheshi.com/
