A ka ndonjë lidhje mes “mbjelljes së reve” dhe hatasë së motit që shkaktoi shkatërrime të pallogaritshme?
Qershorin e kaluar, Princi i Kurorës i Dubait, Sheikh Hamdan bin Mohammed bin Rashid Al Maktoum, miratoi një fond prej 21.8 miliardë dollarësh për të zgjeruar dhe ridizajnuar sistemin e kullimit. Në janar, një agjenci e re për menaxhimin e përmbytjeve u krijua në qytet. Shiu, më i denduri në 75 vjet, i cili e ktheu qytetin e Dubait në një liqen të madh, i kapërceu planet.
Tani, ndërsa ujërat tërhiqen, ata po zbulojnë shkallën e shkatërrimit nga stuhia historike që mori 19 jetë në Omanin fqinj dhe të paktën një në Dubai. Nuk janë vetëm imazhet e kaosit në aeroportin e Dubait – i cili është gjithashtu më i ngarkuari në planet – me udhëtarët e grumbulluar në dysheme për të fjetur, as supermakinat ultraluksoze që u varrosën nën tonelata ujë, as rrugët e trotuaret, ku madje edhe bulevardi i famshëm Sheikh Zayed me 12 korsi u përmbyt, duke shkaktuar bllokim trafiku prej orësh në pjesët “e thata” të tij, por janë dhe qindea shtëpi të shndërrura në të pabanueshme.
detyruan të ngjitnin dhjetëra kate me shkallë – pasi ashensorët prej bodrumeve të përmbytura dolën jashtë funksionit – për të konstatuar se banesa e tyre nuk kishte ujë, energji elektrike, telefon, lidhje interneti. E ndërsa në disa lagje njerëzit lëviznin me kamerdare apo edhe dërrasa sërfi, është dëmtuar edhe një pjesë e Metrosë së qytetit.
Autoritetet vendore nuk kanë ende informacione për vlerën totale të dëmeve të shkaktuara, pasi cisternat ende po pompojnë ujin dhe baltën nga zonat më të prekura.
Debati në Dubai është nëse “mbjellja artificiale e reve”, është përgjegjëse për stuhinë historike. Në Emiratet e Bashkuara Arabe, kjo teknikë është përdorur që nga vitet ’90 për të trajtuar anominë pasi në shumë raste ato mund të shkaktojnë reshje. Megjithatë, në këtë rast të veçantë, në përgjigje të thashethemeve se një aeroplan i Qendrës Kombëtare Meteorologjike të Dubait që fluturoi të dielën shkaktoi katastrofën, meteorologët në qendër mohojnë çdo lidhje. Ata thonë se është e pamundur të shkaktohet një përmbytje e tillë prej një arsyeje njerëzore.
Ajo që shkencëtarët thonë është se temperaturat gjithnjë e më të nxehta të Dubait dhe, natyrisht, në rajon e më gjerë, kanë kontribuar në motin e keq historik dhe do ta bëjnë këtë më shpesh në të ardhmen. Siç shpjegojnë ata, ajri i ngrohtë mund të mbajë më shumë lagështi (rreth 7% për çdo gradë Celsius shtesë) gjë që mund të rrisë intensitetin e reshjeve.
Në rastin e Dubait, problemi nuk është vetëm sistemi i pamjaftueshëm i kullimit – pasi disa rrugë nuk kanë as kanale kullimi dhe uji i shiut përfundon në shtëpi, ose ngec në to. Është gjithashtu fakti që qyteti i Dubait ka pak hapësira të gjelbra për të thithur një pjesë të lagështirës. Ekspertët thonë se qyteti duhet të përshtatet me kushtet e reja dhe të përshtatë infrastrukturën e tij për ta mbrojtur atë nga realiteti i ri që sjell ndryshimet klimatike. Ndaj, përveç periudhave të gjata thatësire dhe nxehtësie – diçka normale për shkretëtirën në të cilën është ndërtuar – të jetë gati për reshje të dendura shiu, të aftë për të shkaktuar fenomene përmbytjesh. Sepse ky ishte “moti i keq i shekullit”, më i keqi që ka parë Dubai që nga viti 1949, kur mbahen të dhënat e motit, por ndoshta jo i fundit i këtij intensiteti që do të përjetojë në vitet e ardhshme…/tesheshi.com
