Fatura e energjisë elektrike për muajin prill të vitit të ardhshëm, qytetarëve të Kosovës do të mund t’iu vijë mbi 30 për qind më e lartë se aktualisht.
Këtë e konfirmojnë për Radion Evropa e Lirë zyrtarë të Kompanisë kosovare për Distribuim të Energjisë Elektrike (KEDS), duke thënë se kriza energjetike në Evropë prek direkt edhe Kosovën.
“Rritja do të jetë e domosdoshme, mbi 30 për qind, në bazë të gjendjes së tanishme. Mirëpo, çfarë do të ndodhë gjatë muajve të dimrit, cili do të jetë konsumi? Cili do të jetë çmimi i importit? Cili do të jetë pastaj edhe prodhimi vendor? Kjo e determinon edhe rritjen”, thotë për Radion Evropa e Lirë zëdhënësi i KEDS-it, Viktor Buzhala.
Evropa, tash e sa javë, është përfshirë nga kriza energjetike, për shkak të rritjes së çmimit të gazit dhe faktorëve të tjerë. Për rrjedhojë, konsumatorët janë duke marrë fatura shumë më të larta të rrymës.
Qytetarët e Kosovës aktualisht paguajnë çmimin me të ulët në rajon për energjinë e shpenzuar elektrike. Për një kilovat në orë, ata paguajnë rreth 6 centë.
Sipas Agjencisë Evropiane të Statistikave, në Serbi një kilovat orë kushton rreth 8 centë, në Maqedoni të Veriut po ashtu rreth 8 centë, në Bosnje e Hercegovinë rreth 9 centë, në Shqipëri rreth 9.5 centë dhe në Mal të Zi më së shtrenjti: rreth 10 centë.
Sipas zyrtarëve të KEDS-it, çmimi në Kosovë nuk pritet të ndryshojë së paku deri më 1 prill, 2022, kur Zyra e Rregullatorit të Energjisë (ZRRE) të bëjë rishikimin e rregullt të tarifave.
Disa qytetarë thonë se nuk përballojnë dot rritje të çmimeve
Qamil Nika, një pensionist që jeton në Prishtinë, thotë se rritja e çmimit të rrymës, do ta vështirësonte edhe më shumë jetën, në kohën kur çmimet e produkteve të tjera të konsumit tashmë janë rritur.
“Sidomos rryma nuk bën të shtrenjtohet assesi. Këtë muaj kam paguar 71 euro. Nëse rritet çmimi i energjisë elektrike, duhet ta bëj gati një pension për ta paguar. Pension i marr 182 euro”, thotë Nika.
Nëse rryma shtrenjtohet për 30 për qind, fatura e tij prej 71 eurosh mund të arrijë në mbi 90 euro.
Nika thotë se në familjen e tij 8-anëtarëshe, disa punojnë, porse kanë paga të ulëta për të mbuluar koston e jetesës.
“Nuk po guxojmë të futemi as në shitore. Nuk ke pse futesh, vetëm nëse futesh dhe i shikon produktet rreth e rreth. Po gënjejnë kinse po i lirojnë produktet, por, në të vërtetë, ata po i shtrenjtojnë”, thotë Nika.
Idriz Fazliu thotë se fatura e tij e rrymës për muajin tetor ka qenë 20 euro. Ai jeton i vetëm në shtëpi dhe ngrohjen e bën me djegie të drurëve.
“Krejt çmimet janë dyfishuar, me sheqer, me çaj e me artikuj të tjerë, nuk ka asgjë lirë. Çdo ditë janë duke u shtrenjtuar. Si ta paguajmë edhe rrymën me rritje?”, pyetet Fazliu.
Në Kosovë, muajve të fundit, janë shtrenjtuar dukshëm çmimet e produkteve bazë.
Sipas të dhënave të Agjencisë së Statistikave të Kosovës, rritja e çmimeve ka filluar nga muaji prill me 1.2 për qind, duke arritur në 4.9 për qind në muajin shtator.
Lëvizje më të mëdha të çmimeve kanë pasur: buka, vaji, sheqeri, mielli dhe pemët e perimet.
Katërfishimi i çmimit të energjisë së importuar
Përkundër shqetësimit të qytetarëve, në KEDS thonë se rritja e çmimit të rrymës do të jetë e domosdoshme, në rast se çmimet e importit të energjisë elektrike vazhdojnë të jenë të larta.
Zëdhënësi i KEDS-it, Buzhala, thotë se rritja e konsumit në Kosovë është vërejtur qysh në muajin tetor – gjë që, sipas tij, e ka shtyrë këtë kompani të importojë energji elektrike me çmim 4 deri në 5 herë më të shtrenjtë se vitin e kaluar.
“Në bazë të kalkulimeve që i kemi bërë – të çmimeve aktuale të importit – kostoja shtesë do të jetë diku rreth 60 milionë euro, mirëpo kjo mund të rritet apo të zvogëlohet, varësisht edhe nga konsumi dhe prodhimi vendor”, thotë Buzhala.
Sipas KEDS-it, çmimi mesatar për megavat/orë për energjinë e importuar në muajin tetor të vitit 2020 ka qenë 49 euro, për dallim prej tetorit të këtij viti, kur ky çmim ka arritur në 242 euro.