Një problem i ri mes dy superfuqive nxitur nga një pretendim amerikan
Burimet amerikane bëjnë me dije se Rusia po zhvillon një armë bërthamore kundër satelitore me bazë në hapësirë, gjë që u mohua kategorikisht si nga ministri rus Sergei Shoigu ashtu edhe nga presidenti Vladimir Putin, shkruan Reutes.
Çfarë pretendon SHBA?
Shtetet e Bashkuara besojnë se Rusia po zhvillon një armë bërthamore kundër satelitit të bazuar në hapësirë, shpërthimi i së cilës mund të prishë gjithçka, nga komunikimet ushtarake te shërbimet telefonike, sipas një burimi të paidentifikuar amerikan.
I njëjti burim tha se sistemi do të përfshijë një pajisje shpërthyese bërthamore të vendosur në orbitë.
Raportet për zhvillimin e mundshëm rus të armëve të tilla dolën pasi Komiteti i Inteligjencës i Dhomës së Përfaqësuesve të udhëhequr nga republikanët lëshoi një deklaratë të fshehtë në shkurt duke paralajmëruar për një “kërcënim serioz për sigurinë kombëtare”.
Traktati i Hapësirës së Jashtme i vitit 1967 ndalon nënshkruesit – duke përfshirë Rusinë dhe Shtetet e Bashkuara – të vendosin “në orbitën e Tokës çdo objekt që mban armë bërthamore ose çdo lloj tjetër arme të shkatërrimit në masë”. Uashingtoni mendon se Moska po e shkel atë.
New York Times raportoi në shkurt, pa cituar burime, se javët e fundit ka pasur një paralajmërim nga agjencitë e inteligjencës amerikane se Rusia mund të planifikojë një tjetër lëshim sekret të një sateliti ushtarak dhe se pyetja kryesore është nëse do ta përdorë atë për të vënë armët aktuale bërthamore në hapësirë.
Bloomberg raportoi muajin e kaluar se Rusia mund të vendosë një armë bërthamore ose një kokë luftarake në hapësirë që në fillim të këtij viti.
Ai citon gjithashtu burime të paidentifikuara të thonë se Shtetet e Bashkuara besojnë se Rusia nuk po planifikon të shpërthejë pajisjen, por se ekziston rreziku i një shpërthimi aksidental që mund të çaktivizojë shumë satelitë.
Shtëpia e Bardhë dhe Zyra e Drejtorit të Inteligjencës nuk pranuan të komentojnë raportin e Bloomberg.
Çfarë thotë Moska?
“Pozicioni ynë është i qartë dhe transparent: ne kemi qenë gjithmonë kategorikisht kundër dhe tani jemi kundër vendosjes së armëve bërthamore në hapësirë,” i tha Putini ministrit të tij të mbrojtjes, Sergei Shoigu, në një takim televiziv në Kremlin.
“Ne bëjmë thirrje jo vetëm për respektimin e të gjitha marrëveshjeve që ekzistojnë në këtë fushë, por gjithashtu kemi ofruar shumë herë t’i forcojmë ato”, tha Putin.
Ai shtoi se aktivitetet e Rusisë në hapësirë nuk ndryshojnë nga aktivitetet e vendeve të tjera, përfshirë SHBA-në.
Shoigu tha se Moska nuk ka plane siç thuhet nga burime të paidentifikuara në Shtetet e Bashkuara të Amerikës.
Ai akuzoi Shtëpinë e Bardhë se po përpiqet të ngacmojë ligjvënësit amerikanë për të dhënë më shumë fonde për Ukrainën, si pjesë e planit të Uashingtonit për të shkaktuar atë që ai tha se ishte një humbje strategjike ndaj Rusisë.
Çfarë do të thotë armë bërthamore të vendosura në hapësirë?
Natyra e saktë e armës së supozuar është e paqartë. Si Rusia ashtu edhe Shtetet e Bashkuara kanë arsenale masive bërthamore dhe programe të avancuara hapësinore.
Satelitët e kërcënuar mund të shkaktojnë të gjitha llojet e problemeve – duke penguar komunikimin, mbikëqyrjen, inteligjencën, komandën dhe kontrollin në mbarë botën, duke përfshirë edhe sferën bërthamore.
Por është e paqartë pse Rusia do të përdorte armë bërthamore për të shkatërruar një satelit, kur armët konvencionale mund ta bëjnë këtë punë, ose nëse Shtetet e Bashkuara po zhvillojnë aftësi bërthamore në hapësirë.
Nëse Rusia do të zhvillonte një armë të tillë, atëherë Shtetet e Bashkuara do të detyroheshin të bënin diçka të ngjashme, ndoshta edhe Kina – dhe do të ekzistonte rreziku i një lloj gare hapësinore bërthamore.
Rusia dhe Shtetet e Bashkuara së bashku kanë rreth 90 për qind të armëve bërthamore në botë dhe të dyja kanë satelitë ushtarakë të avancuar që rrotullohen rreth Tokës.
Në vitet e para të Luftës së Ftohtë, pasi Rusia përparoi në garën hapësinore dhe të dyja palët zhvilluan raketa balistike ndërkontinentale, Perëndimi propozoi një traktat që ndalonte armët bërthamore në hapësirë. Rezultati përfundimtar ishte traktati i vitit 1967.
Shtetet e Bashkuara i konsiderojnë Rusinë dhe Kinën konkurrentët e saj më të mëdhenj kombëtarë dhe thonë se të dyja po zhvillojnë një sërë sistemesh të reja armësh, duke përfshirë aftësitë bërthamore, kibernetike dhe hapësinore.
Rusia thotë se dominimi i Shteteve të Bashkuara të Amerikës pas Luftës së Ftohtë po shkatërrohet dhe se Uashingtoni ka bërë kërdi në të gjithë planetin për vite me radhë, duke injoruar interesat e fuqive të tjera.
Moska thotë se Shtetet e Bashkuara po zhvillojnë gjithashtu një mori armësh të reja. /tesheshi.com/