Ky ndryshon i vetëshpalluri sionist nga paraardhësi i tij Trump
Një sionist i vetëshpallur, Presidenti Joe Biden citohet shpesh nga këshilltarët e tij kryesorë të ketë thënë se nëse nuk do të kishte Izrael, SHBA do ta krijonin një të tillë.
Pra, kur Biden hyri në Shtëpinë e Bardhë, aktivistët palestinezë të të drejtave dhe votuesit amerikanë me origjinë arabe që votuan për të nuk prisnin ndryshime të mëdha në qëndrimin e SHBA-së ndaj Izraelit dhe liderëve të tij.
Megjithatë, për shkak të premtimeve të fushatës së Biden-it dhe fillimit të mandatit të tij me një politikë të jashtme që fokusohej në të drejtat e njeriut, shumë shpresonin se ai të paktën do të zhbënte disa nga vendimet e marra nga paraardhësi i tij, Donald Trump, që i afruan SHBA-në dhe Izraelin.
Por aktivistët thonë se presidenti demokrat deri më tani ka dështuar të përmbushë premtimet e tij modeste ndaj palestinezëve dhe pozicioni aktual i SHBA-së është akoma më afër atij të epokës së Trump se sa ishte në epokën e Barack Obama-s.
Ndërsa Biden viziton Izraelin, për herë të parë si president, Al Jazeera paraqet një pjesë të vendimeve të Trump që Biden ka ndryshuar, si dhe ato që janë ende në fuqi:
Ambasada Amerikane në Jerusalem
Nga të gjitha ndryshimet e politikave që Trump ka bërë në favor të Izraelit, lëvizja e ambasadës amerikane nga Tel Avivi ka qenë ndoshta më e rëndësishmja. Lëvizja e vitit 2018 ishte një miratim i qartë i pretendimeve të Izraelit se i gjithë qyteti i shenjtë është kryeqyteti i tij.
Izraeli aneksoi ilegalisht Jerusalemin Lindor në 1980 pasi e pushtoi atë në 1967.
Edhe pse palestinezët shprehën pakënaqësinë e tyre për vendimin e Uashingtonit dhe OKB-ja e shpalli me shumicë dërrmuese masën “të pavlefshme”, ajo mori mbështetje të zëshme nga të dyja partitë kryesore në Uashington.
Me një përgjigje të heshtur arabe, Trump tha se Jeruzalemi “nuk ishte për diskutim” përpara lëvizjes së ambasadës.
Kur bëhet fjalë për Biden, kthimi i ambasadës në vendndodhjen e saj origjinale nuk u konsiderua kurrë seriozisht. Nën administratën e tij, SHBA po e trajton Jeruzalemin si kryeqytetin e Izraelit dhe po përdor gjuhë të paqartë në përshkrimin e pikëpamjes së saj për Jeruzalemin Lindor.
Për shembull, raporti vjetor i Departamentit të Shtetit për të drejtat e njeriut përmend Jeruzalemin Lindor në seksionin mbi Izraelin. Por shton: “Gjuha e përdorur në këtë raport nuk synon të vendosë një pozicion mbi ndonjë status përfundimtar që duhet rënë dakord nga palët në konflikt, duke përfshirë kufijtë e saktë të sovranitetit izraelit në Jerusalem ose kufijtë midis Izraelit dhe çdo të ardhmeje të shtetit palestinez”.
Konsullata për Palestinezët në Jerusalem
Në vitin 2019, Trump hoqi konsullatën për marrëdhëniet me palestinezët në Jerusalem dhe ia ngarkoi punën e saj ambasadës amerikane në Izrael në qytetin e shenjtë.
Ky veprim ndërpreu lidhjet me palestinezët dhe shprehu refuzimin e Amerikës ndaj aspiratave të tyre për Jerusalemin.
Si kandidat, Biden premtoi rihapjen e konsullatës, por ai është në pushtet për një vit e gjysmë dhe ky premtim nuk është përmbushur kurrë.
Edhe pse zyrtarët amerikanë thonë se mbeten të përkushtuar për të rivendosur trupin diplomatik, Biden dhe aleatët e tij kryesorë hezitojnë të përplasen publikisht me Izraelin, i cili kundërshton hapjen e konsullatës.
“Si president, Biden do të ndërmarrë hapa të menjëhershëm për të rivendosur ndihmën ekonomike dhe humanitare për popullin palestinez, në përputhje me ligjin amerikan, duke përfshirë ndihmën për refugjatët, punën për zgjidhjen e krizës aktuale humanitare në Gaza, rihapjen e konsullatës së SHBA në Jerusalemin Lindor dhe rihapjen e misionit të PLO në Uashington”, sipas fushatës dhe platformës së Bidenit për 2020 për votuesit arabë.
Misioni i Organizatës për Çlirimin e Palestinës (PLO) në Uashington, të cilin Trump e mbylli në 2018, nuk është gjithashtu i hapur për shkak të presionit të brendshëm dypartiak kundër vendimit.
Vendbanimet
Gjatë kandidimit të tij, Biden tha se do të kundërshtonte aneksimin e territorit dhe zgjerimin e vendbanimeve. Ndryshe nga Trump, i cili kurrë nuk i ka kundërshtuar publikisht lëvizjet e Izraelit, administrata Biden herë pas here ka kritikuar verbalisht miratimet për ndërtimin e vendbanimeve të reja në Bregun Perëndimor të pushtuar.
Por shumica e kritikave të heshtura vijnë në formën e deklaratave të paqarta që tërheqin paralele midis lëvizjeve izraelite dhe palestineze dhe deklarojnë se SHBA hedh poshtë lëvizjet nga të dyja palët që po përshkallëzojnë situatën.
Në një shpërthim të rrallë tetorin e kaluar, zëdhënësi i Departamentit të Shtetit Ned Price kritikoi hapur Izraelin për shpalljen e një plani të ri për zgjerimin masiv të vendbanimeve.
“Ne jemi fuqimisht kundër zgjerimit të vendbanimeve, i cili nuk është në asnjë mënyrë në përputhje me përpjekjet për të ulur tensionet dhe për të siguruar paqen,” tha Price në atë kohë.
Por ai fjalim i drejtpërdrejtë u zhduk shpejt.
I pyetur javën e kaluar nëse SHBA po i bënte presion Izraelit të ndalonte projektet e zgjerimit të vendbanimeve që do të ndanin komunitetet palestineze në Bregun Perëndimor nga Jerusalemi Lindor, Price u përgjigj: “Ne jemi në kontakt të vazhdueshëm me të dyja palët dhe i inkurajojmë ata të mos bëjnë lëvizje që do të rrisin yensionet, si lëvizjet, do të na distancojnë më tej nga një zgjidhje me dy shtete të mosmarrëveshjes”.
Maya Berry, drejtore ekzekutive e Institutit Arabo-Amerikan (AAI), një organizatë me bazë në Uashington, i tha Al Jazeera-s javën e kaluar se administrata vazhdon të krijojë përjashtime për të justifikuar abuzimin e Izraelit ndaj palestinezëve.
“Bëhet fjalë për vazhdimin e qasjes së politizuar. Qoftë administrata Biden apo anëtarë të caktuar të Kongresit, ata po bëjnë përjashtime për Izraelin. Asnjë vend tjetër nuk do të lejohej të bënte atë që po bën Izraeli pa pasojat politike me të cilat do të përballej në skenën botërore. Dhe mbrojtësi kryesor në të gjitha këto janë SHBA-të”, komentoi Berry për politikën e Bidenit në mosmarrëveshje.
Ndihma për Izraelin
Pavarësisht thirrjeve gjithnjë e më të zëshme për të kushtëzuar ose kufizuar ndihmën e SHBA-së për Izraelin, Biden në fakt ka rritur alokimet e Uashingtonit për aleatin kryesor të rajonit në krahasim me kohën e Obama-s dhe Trump.
Izraeli merr 3.8 miliardë dollarë ndihmë në vit, dhe këtë vit ai mori një miliardë shtesë për të “rivendosur Kupolën e Hekurt”, një sistem mbrojtjeje raketore, pas luftës së Gazës në maj 2021.
Në një kolonë të botuar javën e kaluar në Washington Post, Biden theksoi me krenari kalimin e “paketës më të madhe të ndihmës për Izraelin” në histori.
Ndihma për palestinezët
Ndërsa Trump praktikisht ka bllokuar të gjithë ndihmën e SHBA për palestinezët, duke pezulluar plotësisht fondet për Agjencinë e OKB-së për Refugjatët Palestinë (UNRWA), Biden ka rivendosur disa forma ndihme.
Që nga marrja e detyrës në vitin 2021, Biden tha se administrata e tij ka rikthyer 500 milionë dollarë ndihmë për palestinezët, duke përfshirë financimin për UNRWA, e cila merrte rreth 350 milionë dollarë në vit nën Obama.
Normalizimi
Administrata Biden është plotësisht e përkushtuar ndaj përpjekjeve për normalizimin e marrëdhënieve midis Izraelit dhe shteteve arabe që filluan nën Trump, të njohura më mirë si Marrëveshja e Abrahamit.
Departamenti i Shtetit deklaron se normalizimi arabo-izraelit nuk plotëson nevojën për paqe mes Izraelit dhe palestinezëve. Por analistët thonë se Biden po shtyn të njëjtin normalizim nga epoka e Trump, e cila anashkalon palestinezët.
Më saktësisht, në prag të vizitës së tij në Lindjen e Mesme, Biden vazhdimisht theksoi normalizimin si arsye të vizitës.
“Një pjesë e qëllimit të kësaj vizite në Lindjen e Mesme është forcimi i integrimit izraelit në rajon, të cilin besoj se mund ta arrijmë dhe që është e mirë për paqen dhe sigurinë izraelite. Dhe kjo është arsyeja pse udhëheqësit izraelitë e mbështetën fuqishëm vizitën time në Arabinë Saudite”, tha ai muajin e kaluar.
Lartësitë e Golanit
Kur Trump njohu sovranitetin e Izraelit mbi lartësitë e pushtuara siriane të Golanit, shumë ekspertë të së drejtës ndërkombëtare paralajmëruan se masa do të minonte ndalimin e marrjes së tokës me forcë.
Edhe pse Biden mbështet konceptin e integritetit territorial në Ukrainë, administrata e tij ka mbajtur qëndrimin se Lartësitë Golan i përkasin Izraelit.
Edhe pse Sekretari Amerikan i Shtetit Antony Blinken ka përdorur më parë deklarata të paqarta për të përshkruar territorin sirian, nuk ka pasur asnjë ndryshim në politikën e SHBA-së për këtë çështje që kur Biden mori detyrën.
“Politika e SHBA-së për Golanin nuk ka ndryshuar dhe të gjitha pretendimet për të kundërtën janë të rreme”, shkroi në Twitter Zyra e Departamentit të Shtetit për Çështjet e Lindjes së Mesme vitin e kaluar.
Marrëdhëniet me palestinezët
Ndërsa Trump ka injoruar palestinezët në politikat e tij kur bëhet fjalë për rajonin, administrata Biden po kërkon të rivendosë marrëdhëniet amerikane me udhëheqësit palestinezë.
Janë regjistruar disa biseda telefonike mes zyrtarëve amerikanë dhe palestinezë, duke përfshirë një bisedë mes Bidenit dhe presidentit palestinez Mahmud Abbas.
Muajin e kaluar, administrata amerikane njoftoi se Seksioni i Marrëdhënieve Palestineze i Ambasadës së SHBA në Jerusalem do të fillonte të raportonte drejtpërdrejt në Zyrën e Departamentit të Shtetit për Çështjet e Lindjes së Mesme për “çështje të rëndësishme”.
Kështu, superstruktura diplomatike e Njësisë për Çështjet Palestineze (PAU) u bë Zyra e SHBA për Çështjet Palestineze (OPA). Por ekspertët thonë se kjo është vetëm një lëvizje kozmetike dhe theksojnë se kjo zyrë nuk është përgjigja e duhur ndaj kërkesave për një konsullatë të vërtetë për palestinezët në Jerusalem.
“Në rrethanat aktuale, mund të them hapur se ky është thjesht një veprim PR për të adresuar zhgënjimet e palës palestineze, veçanërisht në dritën e vizitës së presidentit në rajon,” tha Khalil Jahshan, drejtor ekzekutiv i Qendrës Arabe në Uashington DC.
Megjithatë, administrata mburret se masa po përmirëson marrëdhëniet me Autoritetin Palestinez.
“Kemi punuar me Izraelin, Egjiptin, Katarin dhe Jordaninë për të ruajtur paqen pa lejuar që terroristët të riarmatosen. Gjithashtu, ne po rivendosim lidhjet e Amerikës me palestinezët”, shkroi Biden për Eashington Post.
Organizatat ndërkombëtare
Biden u rilidh me OKB-në dhe organizatat ndërkombëtare nga të cilat Trump u tërhoq për shkak të kritikave të tyre ndaj Izraelit, duke përfshirë Këshillin e të Drejtave të Njeriut (HRC).
Megjithatë, zyrtarët amerikanë gjithmonë kanë theksuar se ata kthehen në këto organizata për të mbrojtur Izraelin brenda tyre dhe jo për të mbështetur luftën për të drejtat e njeriut palestinez.
Muajin e kaluar, Departamenti i Shtetit qortoi komisionin e HRC-së për një hetim, raporti i të cilit akuzonte Izraelin se kërkonte kontroll të përhershëm mbi palestinezët “pa synim për t’i dhënë fund okupimit”.
Në një deklaratë të datës 7 qershor, Price deklaroi se ky komision “përfaqëson një qasje të njëanshme që nuk bën asgjë për të përmirësuar shanset për arritjen e paqes”.
Administrata Biden ka hequr sanksionet e vendosura nga Trump ndaj zyrtarëve të Gjykatës Penale Ndërkombëtare (ICC), por mbetet kundër hetimeve të ICC-së për shkeljet izraelite.
Gjatë javëve të fundit, Departamenti i Shtetit ka theksuar në mënyrë të përsëritur se ICC nuk është “vendi i përshtatshëm” për të hetuar vrasjen e gazetares së Al Jazeera-s, Shireen Abu Akleh, e cila u vra nga forcat izraelite në Bregun Perëndimor të pushtuar këtë maj. /tesheshi.com/
