Shkrimi politilogut gjerman që i praprin 10-vjetorit të Procesit të Berlinit
Në një artikull të botuar në Berliner Zeitung (BZ), në prag të 10-vjetorit të Procesit të Berlinit, i cili do të festohet në samitin e 14 tetorit në Berlin, Alexander Rhotert përpiqet të gjejë përgjigje për pyetjen: Si të arrihet sukses de-përshkallëzimi në Ballkanin Perëndimor?
Siç thuhet në tekstin e tij, ka shumë ngjarje që mund të ndikojnë në rrjedhën e mëtejshme të kësaj nisme. Rhotert më pas rendit atë që të gjithë kontribuan në përkeqësimin e ndjeshëm të situatës së sigurisë.
Kur bëhet fjalë për situatën në Kosovë, nënvizon autori i tekstit, në përkeqësimin e situatës ka ndikuar sulmi i forcave paramilitare serbe në Banjskë, ku mbetën të vrarë tre sulmues dhe një polic i Kosovës.
Mobilizimi në Serbi, i iniciuar nga presidenti Aleksandar Vuçiç, përfshin, sipas zëdhënësit të Këshillit të Sigurisë Kombëtare, një dislokim “të paprecedentë” të artilerisë dhe tankeve, të cilat “destabilizuan situatën”. Pas ndërhyrjes telefonike të Sekretarit amerikan të Shtetit Antony Blinken, Beogradi ka tërhequr trupat e tij, shkruan më tej BZ.
Alexander Rhotert më pas na kujton situatën e tensionuar në Bosnje dhe Hercegovinë dhe vizitën e papritur të drejtorit të Agjencisë Qendrore të Inteligjencës (CIA) William Burns në Sarajevë, i cili, sipas deklaratës së një diplomati amerikan për Radion Evropa e Lirë, ka diskutuar me zyrtarë qeveritarë për retorikën dhe aktivitetet shqetësuese secesioniste Milorad Dodik.
Megjithatë, konferenca strategjike e mbajtur në Beograd në qershor – nën udhëheqjen e Vuçiçit dhe Dodikut nën sloganin “Parlamenti gjithëserb: Serbia dhe Bosnja dhe Hercegovina. Entiteti RS – një komb, një parlament”, fjalë për fjalë “alarmoi” Uashingtonin, sepse qëllimi i parlamentit ishte të zbatonte qëllimin strategjik të “Botës Serbe”, domethënë të krijonte një “hapësirë politike dhe shtetërore” ku të gjithë serbët do të jetonin bashkarisht, siç e ka përcaktuar zv/kryeministrit serb, Aleksandar Vulin, shpjegon Rhotert.
“Vizita e papritur e drejtorit të CIA-s ishte e suksesshme, sepse pas takimit me bashkëpunëtoren e Dodikut, anëtare e kryesisë nga radhët e popullatës serbe në Kryesinë e Bosnjës dhe Hercegovinës, Zheljka Cvijanoviç, Dodik në platformën X ka shkruar se ai ‘asnjëherë nuk kishte synim të shkëputej nga Bosnja’. Kështu, vizita e Burns pati një ndikim më të fortë se dhjetëra përpjekje të BE-së,” shkruan BZ.
Në fund të tekstit, Rothert kujton se BE-ja dhe qeveria gjermane, si nikoqirë të samitit jubilar – të dhjetë të Procesit të Berlinit, tani po përballen me sfidën se si ta vënë nën kontroll krizën në Ballkanin Perëndimor.
“Besimi mund të ndërtohet gjithashtu nëse Beogradi braktis projektin ‘Bota Serbe’, i cili frikëson vendet fqinje dhe që shumë e shohin si vazhdimësi të planit të Slobodan Millosheviçit për një ‘Serbi të Madhe’”, përfundon Alexander Rhotert në artikullin e botuar në Berliner Zeitung. /tesheshi.com/
