Nga: Željko Trkanjec /Jutarnji.hr
Sido që të jetë shkaku i këtyre shpërthimeve të tmerrshme, fajtori për Bejrutin e shkatërruar është vetëm një – Hezbollahu
Për tragjedinë që shkatërroi Bejrutin, kryeqytetin e Libanit dhe mori dhjetëra jetë, së bashku me mijëra të plagosur, fatkeqsisht vlen shprehja “Nuk ishte në pyetje nëse do të ndodh, por kur do të ndodhë “.
Të dy skenarët e mundshëm përshtaten në këtë maksimë: I pari që është një veprim i qëllimshëm që bëhet automatikisht terrorizëm dhe I dyti që është një aksident, tragjik, i tmerrshëm.
Dhe në të dy rastet ekziston vetëm një fajtor: Hezbollahu. Një grup shiit i formuar në vitin 1985, gjatë luftës civile libaneze, kur Republika Islamike e Iranit, kryesisht Shiite, u përpoq të përhapte ndikimin e saj toksik në të gjithë rajonin. Sa larg kanëmenduar strategët e tyre bëhet e qartë kur mendon se atëherë Irani ishte në luftë me Irakun në të cilin humbi qindra mijëra njerëz.
Kur lufta civile mbaroi, Hezbollahu u bë mbrojtësi politik i Shiitëve në Liban. I cili nuk do të ishte problem nëse ai nuk do të ruante krahun e tij ushtarak, një milici që shumë shpejt u bë më e fuqishme se ushtria e rregullt e Libanit.
Qëllimi ishte i qartë: ta fusim Libanin nën kontrollin e tij politik dhe ushtarak. Në të cilën ai mori një ndikim të fortë në verën e vitit 2006 kur bëri luftë me Izraelin dhe nuk e humbi atë. Nuk fitoi, por gjëja e rëndësishme është që nuk e humbi atë. Që nga ai moment, dhe për shkak se ushtria Siriane duhej të largohej nga Libani pas vrasjes së ish-kryeministrit Sunni Rafik Hariri, Hezbollahu ka punuar për shpërndarjen e Libanit, në mënyrë që të mund ta marrë përsipër atë. Ngjarja kryesore ishte zgjedhja e presidentit, një pozicion që me marrëveshje u takon të krishterëve. Pas disa muaj bllokimi, Hezbollahu arriti të vendosë Michel Aoun, i cili është i afërt me ta, në atë pozicion. Dhe të krishterët e pranuan.
Hezbollahu fitoi një përvojë të madhe ushtarake gjatë luftës në Siri, duke mbushur objektet e saj të ruajtjes me raketa nga Irani që synonin Izraelin. Dhe u bë një kërcënim për shtetin hebre, por automatikisht edhe për Shtetet e Bashkuara. Dhe ajo që është edhe më e rëndësishme, për vendet arabe që e konsiderojnë Iranin një kërcënim më të madh se Izraeli. Dhe ky numër po rritet, nga Egjipti, përmes Jordanisë deri në Arabinë Saudite dhe Emiratet e Bashkuara Arabe.
Nuk është më sekret se eksplozivët, dhe ka shumë të ngjarë pjesa e arsenalit të Hezbollahut, janë mbajtur në pjesën e portit ku ndodhën shpërthimet. Dhe ky mund të ketë qenë një qëllim për secilën nga këto parti, përfshirë kundërshtarët lokalë, libanezë të Hezbollahut. Porositësit dhe ekzekutuesit mund të mos kenë pasur informacion të mjaftueshëm për pasojat e një shpërthimi në atë pjesë të portit.
Nëse është vetëm një aksident, atëherë gjaku i të vdekurve është përsëri në duart e Hezbollahut. Kjo lëvizje është “përgjegjëse” për bllokimin e veprimit të qeverisë, për rrëshqitjen afatgjatë të një vendi të suksesshëm në Lindjen e Mesme që nuk ka naftë në vorbullën e varfërisë. Por atëherë Hezbollahu është vetëm një nga fajtorët. Sepse në rënien e shtetit libanez, dhe kjo është pikërisht ajo që foli Ministri i Jashtëm Nassif Hitti këtë të hënë pasi ai dha dorëheqjen, të gjitha opsionet politike – në fakt fetare – kanë gisht (një paralajmërim i mirë për situatën në BiH).
Libani po bëhet një shtet i dështuar. Borxhi publik është më i lartë se 170 përqind, shteti pranoi në shkurt se nuk mund të paguajë më borxhet, FMN nuk është e gatshme të ndihmoj nëse qeveria nuk pranon të bëjë reforma, dhe kjo nuk i shkon në mend Hezbollahut. Për ta, slogani është i vlefshëm: “sa më keq, aq më mirë”, është e qartë për ta. Për shkak se një grup terrorist nuk ka nevojë për sundimin e ligjit, nuk ka nevojë për përgjegjësi fiskale. Qëllimi i tyre është të krijojnë një model të paligjshëm në të cilin ata do të shpërndajnë drejtësinë me armë.
Kryeministri i Libanit Hassan Diab tha të martën se ata e kanë ditur për mirëmbajtjen e dobët të depove që nga viti 2014. Në të cilën ishin me tona nitrat amoniumi, jashtëzakonisht të ndezshëm dhe eksploziv. Dhe a do të flasë ai tani. Dhe ti sjell fajtorët para drejtësisë. E vështirë. Sepse hezbollahu është akoma shumë i fuqishëm.
