7.3 C
Pristina
Wednesday, November 27, 2024

Tërmetet më të mëdhenj në histori dhe katastrofat që lanë pas

Më të lexuarat

Tërmeti që goditi Shqipërinë të shtunën pasditen, ishte padyshim më i madhi në vend në 30 vitet e fundit, por fatmirësisht nuk pati viktima.

Kujtojmë tërmetet janë dukuri natyrore të paparashikushme dhe kanë marrë shumë jetë njerëzish.

Më poshtë keni disa nga tërmetet më të mëdhenj e regjistruar në historinë e njerëzimit:

Assam, Tibet, 15 gusht 1950 (8.6)

Ky tërmet shkaktoi dëme të mëdha në ndërtesa si dhe rrëshqitje të mëdha të dheut. 780 njerëz u vranë në Tibetin lindor, me shumë fshatra dhe qytete u prekën në Asam, Kinë, Tibet dhe Indi.

Lëkundjet u ndjenë deri në Norvegji.

Numri i përgjithshëm i vdekjeve ka të ngjarë të jetë më i lartë, pasi asnjë shifër përfundimtare nuk u dha.

Ndërsa tërmeti njihet si Tërmeti i Asamit, besohet se epiqendra mund të ketë qenë në Tibet.

Sumatra, Indonezi, 28 Mars 2005 (8.6)

Ky tërmet vrau 1313 njerëz, mbi 400 të plagosur nga cunami, aq sa shkoi deri në Sri Lanka.

Epiqendra ishte 205 km në veri-perëndim të Sibolga, Sumatra, në një thellësi prej 30 km.

Ky rajon, gjithashtu vend i cunamit 2004, është veçanërisht gjeologjikisht aktiv, me tre nga 15 tërmetet më të mëdha të njohura në këtë zonë, përcjell gsh.

Bregdeti i Ekuadorit, 31 Janar 1906 (8.8)

Ky tërmet shkaktoi një cunam, që raportohet të ketë vrarë nga 500 deri në 1.500 njerëz në Ekuador dhe Kolumbi.

Cunami shkoi deri në veri të San Francisko, në bregun perëndimor të SHBA, dhe në perëndim në Hawaii dhe Japoni. Cunami vijoi rreth 12 orë për të kaluar Paqësorin në Hilo, Hawai.

Bio-bio, Kili, 27 shkurt 2010 (8.8)

Ky tërmet dhe cunami pasues vranë të paktën 521 njerëz, 56 të zhdukur dhe 12,000 të plagosur.

Më shumë se 800,000 njerëz u zhvendosën dhe 1.8 milion njerëz preku në të gjithë Kilin, ku dëmi u vlerësua në 30 miliardë dollarë amerikanë.

Epiqendra ishte 335 km në jug-perëndim të Santiago, në një thellësi prej 35 km.

Një cunami i vogël udhëtoi përtej Paqësorit duke shkaktuar dëme në varka deri në San Diego, Kaliforni.

Kamchatka, Rusi, 4 nëntor 1952 (9.0) –

Ky tërmet krijoi një cunam që shkaktoi dëme të mëdha në ishujt Havai.

Dëmet u vlerësuan në rreth 1.000.000 dollarë amerikanë.

U raportuan dëme në gjë të gjalla, por asnjë njeri nuk u raportua i vrarë ngaqë epiqendra ra në një zonë të pabanuar.

Sendai, Japoni, 11 Mars 2011 (9.0)

Deri më tani, numri zyrtar i vdekjeve qëndron në disa mijëra nga efekti i kombinuar i tërmetit të fuqishëm dhe cunamit. Sidoqoftë, totali shkoi me disa vlerësime të fundit në mbi 10,000 të vdekur.

Ndikimet ekonomike ishin të mëdha, me mbylljen e reaktorëve bërthamorë të cilave shumë industri mbështeten në energji.

Sumatra, Indonezi, 26 Dhjetor 2004 (9.1)

Për sa i përket dëmtimit dhe humbjes së jetës, shkalla e katastrofës së shkaktuar nga cunami rezultoi të ishte shumë e madhe.

Në total, 227.900 njerëz u vranë ose u supozuan të vdekur, e rreth 1.7 milion u zhvendosën në mbi 14 vende në Azinë Jugore dhe Afrikën Lindore.

Epiqendra ishte 250 km në jug-lindje të Band Aceh, Indonezi, në një thellësi prej 30 km.

Disa ditë më vonë, më 28 dhjetor, një vullkan balte filloi të shpërthejë pranë Baratang, Ishujt Andamar, i cili mendohet se lidhej me tërmetin.

Alaska, 28 Mars 1964 (9.2)

Në krahasim me tërmetin e Kilit, ky tërmet ishte më pak i dëmshëm: cunami që rezultoi mori 128 jetë dhe shkaktoi dëme të përgjithshme në 311 milionë dollarë.

Tërmeti u ndje kryesisht mbi Alaska, si dhe disa vende në Kanada, ndërsa cunami i krijuar prej tij shkaktoi dëme deri në Hawaii.

Dëmi më i madh është pësuar nga qyteti i Anchorage, 120 km në veri-perëndim të epiqendrës. Tronditja nga tërmeti raportohet të ketë zgjatur tre minuta.

Valdivia, Kili, 22 maj 1960 (9.5)

Ky tërmet vrau 1655 njerëz, plagosi 3000 dhe zhvendosi 2 milionë banorë.

Ai i shkaktoi dëme Kilit në mbi 550 milionë dollarë amerikanë, ndërsa cunami që ai krijoi shkaktoi vdekje dhe dëme deri në Hawaii, Japoni dhe Filipine.

Zona e tërmetit ishte 1000 km e gjatë. Dy ditë pas tërmetit fillestar, vullkani Puyehue shpërtheu, duke dërguar hirin dhe avullin deri në 6 km në atmosferë për një periudhë prej disa javësh.

- Advertisement -spot_img

Më tepër

Të fundit