Problem mjaft i shpeshtë që shfaqet jo rrallë te vrapuesit janë dhimbjet e barkut (abdominale). Ato janë më të rralla gjatë trajnimeve të lehta dhe atyre gjysmë maratonike, por dinë të jenë mjaft të shpeshta në trajnimet e gjata maratonike dhe te ushtrimet me rritje frekuence.
Sipas disa studimeve 40 deri 50% e vrapuesve maratonikë kanë pasur në të kaluarën apo kanë ende probleme me dhembje të barkut. Arsyet kryesore që ndikojnë në shfaqjen e dhimbjes së pjesës së poshtme abdominale janë: tendosjet e këtyre muskujve, cikli menstrual, infeksionet e brendshëm, gurët në veshka, etj. Kjo dhembje mund të vijë prej tri regjioneve: muskujve të murit të përparmë të barkut, diafragmës dhe sistemit tretës.
Muri i përparmë abdominal paraqet atë pjesën e parë që i ekspozohet stresit të shtuar përgjatë vrapimit dhe rënies së furnizimit me oksigjen (përkundër frymëmarrjes së shtuar dhe mjaft të fuqishme). Kështu, kombinimi i zgjatjeve të tepruara dhe mungesës së furnizimit të mjaftueshëm të fibrave muskulore me gjak qon në rritje të eksitueshmërisë në mbaresat nervore dhe shfaqje të dhimbjes. Për të larguar dhimbjen në këto raste, fillimisht duhet ulur ritmin e aktivitetit, e pastaj mund të masazhohet regjioni me qëllim të lehtësimit të gjendjes.
Diafragma është membrana muskulore që ndan hapësirën e poshtme të barkut, prej asaj të sipërme torakale ku ndodhen mushkëritë, zemra, mëlçia etj. Forma më karakteristike e dhimbjes së diafragmës është dhembja që shfaqet menjëherë nën brinjë, atëherë kur aktiviteti fizik është më i madh se në të kaluarën. Te këto raste është e rëndësishme që të përshtatet niveli i aktivitetit fizik dhe sidomos vrapimit me aq sa e duron trupi. Kështu, ngadalësohet vrapimi, zvogëlohet ngarkesa dhe provohet që gradualisht të relaksohet frymëmarrja me fundin e barkut (diafragmatike abdominale), duke e bërë frymëmarrjen sa më ritmike dhe assesi pa mbajtje fryme.
Dhembjet që vijnë prej sistemit tretës më rrallë shfaqen si të vetme, por zakonisht shoqërohen me simptoma të tilla si: gromësirë, ndjenja e të vjellurit, të vjella, barkqitje, etj. Edhe pse mund të ketë mjaft arsye për shfaqjen e këtyre dhimbjeve, dy prej shkaqeve kryesore janë dehidrimi dhe kequshqyerja një ditë më parë apo mëngjesin para garës apo aktivitetit fizik.
Dehidrimi është një problem i cili mund të rezultojë si mjaft serioz në qoftë se nuk tregohet kujdes ndaj tij. Rekomandohet të pihen 400-600ml lëngje të ftohta 10-20 minuta përpara ushtrimeve (pasi që lëngjet e ftohta thithen 50% në shpejt se lëngjet në temperaturë trupore), është e nevojshme të pihen sasi të vogla të lëngjeve çdo 10-15 minuta (për të larguar ndjenjën e stomakut të mbushur) dhe poashtu duhet konsumuar kombinime që përmbajnë komplekse sheqernash (sikurse maltodextrina, pasi që ato nuk e ngadalësojnë shkallën e përthithjes, përderisa sheqernat e thjeshta sikurse glukoza e ngadalësojnë përthithjen deri në 50%). Në anën tjetër kequshqyeshmëria në ditën e garës (kompeticionit) dhe një ditë para saj është poashtu një faktor kyç në shfaqjen e çrregullimeve të tretjes. Sipas një studimi të bërë në këtë fushë rezulton që ushqimet që përmbajnë sasi të mëdha fibrash i shkaktojnë problemet më të mëdha në procesin tretës.
Sidoqoftë, një fakt nuk duhet harruar kurrë: pa marrë parasysh faktorët e përgjithshëm që ndikojnë në shfaqjen e dhimbjeve të barkut gjatë aktivitetit fizik, njeriu duhet përshtatur gjithçka edhe me organizmin e tij dhe përshtatshmërinë e këtij të fundit ndaj faktorëve të jashtëm. /Telegrafi/
Ass. Arben Boshnjaku
Fizioterapeut
