Kur amerikanët të shkojnë sot në votime për të zgjedhur presidentin e ardhshëm të SHBA-së, ata nuk do ta përcaktojnë në mënyrë të drejtpërdrejtë kandidatin që do të shkojë në Shtëpinë e Bardhë.
Por, dhjetëra miliona amerikanë, që hedhin votën e tyre, do të votojnë, për formimin e “Kolegjit Zgjedhor” të përbërë nga 538 anëtarë.
Secili nga 50 shtete dhe Uashigntoni ka një numër të caktuar të delegatëve, varësisht nga popullsia.
Kalifornia, me popullatën më të madhe i ka 55, ndërsa kryeqyteti i SHBA-së, vetëm 3.
Curtis Gans, një profesor i shkencave politike në Universitetin Amerikan në Uashington, shpjegon se me disa përjashtime, kandidati që fiton votën popullore në secilin shtet, i fiton edhe të gjitha votat e delegatëve të Kolegjit Zgjedhor të atij shteti.
“Këta të zgjedhur paraqesin numrin e delegacionit të shtetit në Kongres, dy për senat dhe më shumë përfaqësues, dhe ata zgjidhen me metodën, fituesi i merr të gjitha votat e shtetit”, thotë Gans.
Për të fituar, një kandidati i duhen shumica e këtyre votave- 270.
Nëse Kolegji Zgjedhor është i barabartë, Dhoma e Përfaqësuesve ka fuqi për të zgjedhur presidenitn e ardhshëm.
Kolegji Zgjedhor është ndërtuar në vitin 1787, nga autorët e Kushtetutës, si kompromis ndërmjet avokatëve të votimit të drejtpërdrejtë dhe atyre të cilët donin që Kongresi të zgjedhë kreun e shtetit.
Është parë si një ekuilbër që i jep sheteteve të vogla më shumë fuqi në zgjedhjet presidenciale.
Kolegji Elektoral është kundërthënës, sepse mund ta shpërblejë me presidencë ndonjë kandidat, i cili në votën kombëtare radhitet i dyti.
Kjo ishte pikërisht ajo që ndodhi në vitin 2000, kur Al Gor fitoi shumicën e votave, por jo edhe shumicën e votave te Kolegjit Elektoral. George Bush u shpall fitues, me 271 vota elektorale kundrejt 266 votave të Al Gorit
Në vitin 1876, kur kandidati republikan, Rutherford B. Hayes u zgjodh president, demokrati Samuel Tilden u bë kandidati i parë presidencial që fitoi më shumë se 50 për qind të votave popullore, por humbi në Kolegjin Zgjedhor.
Në vitin 1824, me katër kandidatë që garonin nga partia Demokratiko-Republikane, asnjë kanddiat nuk fitoi shumicën e Kolegjit Zgjedhor. Si rezultat, Dhoma e Përfaqësuesve, u thirr dhe e zgjodhi John Quincy Adams.
Hera e vetme kur Dhoma e Përfaqësuesve ka thyer votat e barabarta të Kolegjit Zgjedhor ka qenë në vitin 1800 kur numri i njëtë i të zgjedhurve votuan për Thomas Jefferson dhe Aaron Burr-in.
