Organizata Botërore e Shëndetësisë thotë se nivelet e mosshtimit të popullsisë në botë kanë mbetur relativisht të pandryshuara që prej vitit 1990, me një përjashtim të rëndësishëm, Afrikës nën-Sahariane. Korrespondenti i Zërit të Amerikës, Joe De Capua sjell hollësi.
Punonjësja e sektorit të statistikave në OBSH, Gretchen Stevens drejtoi studimin lidhur me nivelet e rënies së lindjeve.
“Ky studim mat përqindjen e atyre që nuk lindin në vend të nivelit të lindjeve dhe këtë e bëmë pasi arritëm në përfundimnin se në fushën e shëndetit riprodhues nuk i është kushtuar rëndësi studimit të pakësimit të lindjeve”.
Studimi analizoi qindra familje në 190 vende në periudhën 1990-2010. Zonja Stevens thotë
“Në përgjithësi, njerëzit shqetësohen për vënien në dispozicion të kontraceptivëve që të parandalohen shtatzanitë e padëshiruara. Dhe vemendja nuk është përqëndruar, për shembull, tek çiftet që duan të kenë fëmijë dhe nuk munden. Ky është në fakt studimi i parë që shqyrton nivelet e mosshtimit të popullsisë në vende të ndryshme dhe në gjithë botën. Dhe këtë e bëmë me shpresën që të mësohet më shumë rreth këtij aspekti”.
Rezultatet e studimit u botuan në revistën online, PLOS Medicine. Studimi u përqëndrua tek paaftësia e grave të reja për të pasur fëmijën e parë dhe të dytë.
“Në shumicën e vendeve të botës nivelet e lindjeve nuk ndryshuan, me përjashtim të Afrikës nën-Sahariane, ku mësuam një rënie të madhe. Lindjet e para në këtë rajon ranë nga 2.7 për qind në vitin 1990 në 1.9 për qind në vitin 2010. Dhe lindjet e dyta ranë nga 13.5 për qind në vitin 1990 në 11.6 për qind në 2010-tën”.
Zonja Stevens thotë se studimi nuk shqyrtoi arsyet e këtyre rënieve në Afrikën nën-Sahariane.
“Ne kemi disa ide rreth arsyeve, por nuk kemi prova për këtë. Disa studime kanë treguar se në Afrikën nën-Sahariane një prej arsyeve kryesore të rënies së lindjeve ka të bëjë me infeksionet e transmetuara nga marredhëniet seksuale. Një prej hipotezave është se ndoshta disa prej ndryshimeve në përgjigje të epidemisë nga virusi HIV mund të ketë shkaktuar rënien e shtatzanive”.
Ndryshime të tilla do të përfshinin përdorimin e kontraceptivëve të ndryshëm dhe praktikave të sigurta seksuale. Studjuesja e Organizatës Botërore të Shëndetsisë thotë se kujdesi shëndetsor gjatë shtatzanisë mund të ketë qënë faktor dhe kjo sepse numri i vdekjeve mes grave shtatzanë ka rënë në Afrikën nën-sahariane. Por për t’u siguruar, thotë ajo, duhet të kryhen studime në këtë aspekt.
“Disa herë pamundësia për të mbetur shtatzënë shkaktohet nga faktorë tek femrat, disa herë tek faktorë tek meshkujt dhe herë të tjera nga faktorë tek të dy gjinitë. Mendoj se në shumë rajone të Afrikës nën-Sahariane, prirja ka qënë që të fajësohen femrat dhe ky nuk duhet të jetë presupozimi fillestar”.
Zonja Stevens thotë se u befasua që rezultatet e përgjithshme të studimit treguan se nivelet e mosshtimit të popullsisë mbetën të njëjta. Dhe kjo sepse në vendet me të ardhura më të larta ka pasur shqetësime rreth faktorëve të mjedisit, që mund të ndikojnë në cilësinë e spermës dhe rreth rritjes së moshës së shtatzanisë mes grave. Por ajo thotë se studimi nuk gjeti prova që të mbështesin idenë se këta faktorë ndikojnë në shkallën e rënies së lindjeve.
