Pyetja:
Nëse fitojmë pasuri haram dhe me të blejmë apartamente. A duhet t’i falim apo shesim ato?
***
Përgjigjja:
Falënderimi i takon Allahut.
Së pari: Lusim Allahun e Lartësuar që t’jua pranojë pendimin dhe t’ju bekojë me furnizim të ligjshëm, hallall. Duhet të kuptoni se një nga kushtet e pendimit është ndreqja e gabimeve që u janë bërë njerëzve. Pra, nëse ndonjë nga këto para është marrë pa pëlqimin e pronarit të saj, si për shembull me vjedhje, mashtrim ose mashtrim, atëherë ju duhet t’i ktheni paratë pronarëve të saj. Nëse nuk ka asnjë mënyrë për t’i arritur ata ose trashëgimtarët e tyre pasi përpiqeni shumë për t’i gjetur ata, atëherë duhet ta jepni sadaka me qëllimin që shpërblimi të jetë për ta. Pastaj, nëse pronari i saj vjen ndonjë ditë, duhet t’i jepni atij zgjedhjen në mes të kthimit të parave, në të cilin rast shpërblimi për bamirësinë do të jetë i yti, ose miratimi i aktit të bamirësisë dhe shpërblimi do të jetë i tij.
Së dyti: Nëse e keni marrë pasurinë haram në këmbim të transaksioneve ose punës haram, me pëlqim të ndërsjellë, si çmimi i alkoolit, ose pagesa për të kënduar, luajtur instrumente muzikore, tregim fati, regjistrim riba, dëshmi të rreme ose veprime të tjera të ndaluara, atëherë çështja është objekt i diskutimit të mëtejshëm: a.. Çfarëdo që një person ka fituar nga paratë e tilla kur nuk ka qenë në dijeni për ndalimin e tyre, ai mund ta mbajë atë dhe nuk është i detyruar t’i heqë qafe ato, sepse Allahu i Lartësuar ka thënë për ribanë, pasi ka shpallur ndalimi i tij: “Pra, kushdo që ka marrë këshillë nga Zoti i tij dhe heq dorë, mund të ketë atë që ka kaluar dhe çështja e tij qëndron tek Allahu. Por kushdo që kthehet në (kamatë), ata janë shokët e zjarrit, ata do të qëndrojnë aty përgjithmonë.” (Bekare: 275)
b.. Nëse ka qenë i vetëdijshëm se këto para janë haram, por i ka shpenzuar dhe i ka shkuar, atëherë nëse pendohet, nuk ka pse të bëjë asgjë tjetër.
c.. Nëse paratë janë ende aty, atëherë ai duhet t’i heqë ato duke i shpenzuar për qëllime bamirësie, përveç nëse i nevojiten, në këtë rast ai mund të mbajë aq sa duhet dhe të heqë qafe pjesën tjetër.
Dijetarët e Komisionit të Përhershëm për Fetva u pyetën: Nëse një person ka fituar para nga prodhimi i alkoolit ose shitja e tij, ose shitja e drogës dhe ai pendohet tek Allahu i Madhëruar, atëherë këto para që ai i ka fituar duke bërë alkool ose duke e shitur atë, ose duke shitur dhe promovuar drogë është e lejuar (që ai të mbajë). Ata u përgjigjën: Nëse në kohën kur i ka fituar paratë ka qenë i vetëdijshëm se ato janë haram, atëherë nuk i lejohet (mbajtja e tyre) si rezultat i pendimit. Përkundrazi, ai duhet ta heqë qafe atë duke e shpenzuar për bamirësi dhe punë të mira.” [1]
Ibn Kajimi ka thënë: Nëse dikush përfshihet në një transaksion të paligjshëm dhe si rezultat merr para, si në rastin e një prostitute, një këngëtareje, një shitësi alkooli, ai që jep dëshmi të rreme dhe të ngjashme, atëherë ai pendohet dhe ende i ka ato para në posedim të tij, atëherë një grup dijetarësh thanë se duhet t’ia kthejë pronarit të saj, sepse janë të atij personi dhe ai nuk i ka marrë me lejen e Ligjvënësit dhe pronari i saj nuk e ka marrë. çdo përfitim të lejuar prej tij në këmbim të saj. Një grup tjetër dijetarësh thanë: Më saktë, pendimi i tij përfshin dhënien e saj si sadaka dhe jo dhënien e atij prej të cilit e mori atë. Kjo është pikëpamja e favorizuar nga Ibn Tejmije dhe është më e sakta nga të dy pikëpamjet.” [2]
Ibn Kajimi e diskutoi gjerësisht këtë çështje ku ai konfirmoi se mënyra e vetme për të hequr qafe këto para dhe për të përsosur pendimin e dikujt është dhënia e tyre në bamirësi. Por nëse ka nevojë, ai mund të marrë aq sa ka nevojë dhe pjesën tjetër ta japë në lëmoshë. [3]
Ibn Tejmije ka thënë: Nëse kjo prostitutë dhe ky shitës vere janë penduar dhe janë të varfër, lejohet t’u jepet aq sa kanë nevojë nga këto para, por nëse ai është i aftë për t’u marrë me tregti ose për të bërë ndonjë zanat të tillë si endja dhe tjerrja, atij mund t’i jepet mjaftueshëm për të krijuar kapital (për të ngritur në një biznes të tillë). [4]
Bazuar në këtë, nëse keni nevojë për banesën dhe pjesën tuaj të taksisë, atëherë shpresojmë që Allahu t’ju falë dhe nuk keni pse të hiqni qafe asgjë nga këto. Por ju duhet të përpiqeni shumë për të bërë vepra të mira dhe të jepni shumë sadaka, sepse Allahu i Lartësuar thotë: “Por, me të vërtetë, unë jam Falësi i përhershëm i atij që pendohet, beson dhe bën vepra të mira e pastaj vazhdon në udhëzim.” (Ta Ha: 82) Allahu e di më së miri.
islamqa
———————–
[1] Fetaua el-Lejneh ed-Daimah 14/33
[2] Madarixh es-Salikin 1/389
[3] Zaad el-Mead (5/778)
[4] Mexhmu’ el-Fataua (29/308)
