Për herë të parë që kur Kombet e Bashkuara filluan dokumentimin e viktimave civile në Afganistan një dekadë më parë, më shumë civilë po vriten nga qeveria afgane dhe forcat amerikane sesa nga talebanët dhe kryengritësit e tjerë, sipas një raporti të publikuar këtët të mërkure.
Vdekjet civile të atribuara forcave pro-qeveritare u rritën në tremujorin e parë të këtij viti, edhe pse viktimat e përgjithshme civile ranë në nivelin më të ulët në atë periudhë që nga viti 2013.
Kombet e Bashkuara thanë në raportin e saj tremujor se forcat pro-qeveritare ishin përgjegjëse për 53 për qind të vdekjeve civile. Por kryengritësit ishin përgjegjës për shumicën – 54 për qind – të viktimave civile mbi të gjitha, edhe pse numri i bombave vetëvrasëse u zvogëlua krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit 2018, thuhet në raport.
“Është e paqartë nëse rënia e viktimave civile është ndikuar nga masat e marra nga palët në konflikt për të mbrojtur më mirë civilët, ose nga bisedimet në vazhdimsi midis palëve në konflikt”, tha raporti i Kombeve të Bashkuara.
Agjensia raportoi 581 civilë të vrarë dhe 1,192 të plagosur gjatë tremujorit të parë, një rënie prej 23 për qind në viktima të përgjithshme krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit 2018.
Numra të tjerë tremujorë mund të pasqyrojnë një mbështetje më të madhe ndaj sulmeve ajrore në një luftë në të cilën forcat afgane të sigurisë kanë tendencë të kapërcehen në baza të fortifikuara në vend që të sulmojnë sulmet agresive kundër luftëtarëve talebanë. Kur sulmohen, forcat Afgane shpesh bëjnë thirrje për sulme ajrore nga Forca Ajrore Afgane e trajnuar nga Amerika, për të larguar armikun.
Operacionet ajrore ishin shkaku i tretë më i lartë i viktimave civile, duke vrarë 145 civilë dhe duke plagosur 83 gjatë tremujorit – një rritje 41 për qind për ato lloj viktima krahasuar me të njëjtin tremujor në vitin 2018. Raporti i atribuoi pothuajse të gjitha këto viktima sulmeve ajrore amerikane .
“Një numër tronditës i civilëve vazhdon të vritet dhe treten çdo ditë,” tha në një deklaratë Tadamichi Yamamoto, përfaqësuesi i posaçëm i sekretarit të përgjithshëm të Kombeve të Bashkuara për Afganistanin. “Të gjitha palët duhet të bëjnë më shumë për të mbrojtur civilët”.
Shifrat më të fundit të siguruara nga ushtria e Shteteve të Bashkuara tregojnë se avionët amerikanë hodhën 790 bomba dhe municione të tjera në Afganistan në janar dhe shkurt. Kjo ishte një rënie e lehtë nga 847 që u hodhën gjatë dy muajve të njëjtë në 2018.
Kolonel Dave Butler, një zëdhënës i ushtrisë së Shteteve të Bashkuara në Afganistan, tha se forcat amerikane “mbajnë veten në standardet më të larta të saktësisë dhe llogaridhënies” dhe “përpiqen për saktësi në të gjitha operacionet tona”.
Kombet e Bashkuara thanë se forcat pro-qeveritare vranë 305 civilë dhe plagosën 303 – një rritje 39 për qind nga tremujori i parë i vitit të kaluar dhe 34 për qind e të gjitha viktimave civile për tremujorin e parë të këtij viti.
Angazhimet në terren ishin shkaku më i madh i të gjitha viktimave civile, duke përbërë rreth një të tretën e totalit. Shkaku i dytë kryesor i viktimave civile ishte improvizimi i pajisjeve shpërthyese, ose IEDs.