Nga Josh Rogin
Në ëndrrat më të egra të presidentit kinez Xi Jinping, ai nuk mund të kishte parashikuar një rezultat më të mirë të samitit të Presidentit Trump me udhëheqësin e Koresë së Veriut Kim Jong Un – të paktën për sa i përket interesave të Pekinit.
Pas një dite takimesh, Trump ra dakord të ndalë stërvitjet ushtarake të SHBA-së me Korenë e Jugut, duke bërë pikërisht atë që qeveria kineze propozoi përpara samitit. Trump deklaroi publikisht se dëshiron të largojë të gjitha trupat e SHBA nga Koreja e Jugut, e cila do të ishte një fat i madh strategjik për Kinën. Trump pranoi se Kina po godet sanksionet mbi Korenë e Veriut, por tregoi se nuk mund të bëjë asgjë për këtë. Dhe Trump legjitimoi regjimin e Koresë së Veriut, duke filluar një proces të gjatë që do ta mbajë Pekinin si një lojtar kyç me levë të madhe në të dy anët.
“Trump pëlqen të karakterizojë gjërat si fituese dhe humbëse dhe Xi Jinping duket të jetë fituesi më i madh nga të gjithë pas samitit historik Trump-Kim”, tha Theresa Fallon, drejtore e Qendrës për Studime Ruse, Aziatike dhe të Evropës.
Vetëm disa muaj më parë, marrëdhënia Pekin-Pyongyang ishte në shkëmbinj. Por Xi dhe Kim kanë rregulluar gjërat, kanë koordinuar strategjinë e tyre dhe tani – në sajë të Trump – kanë arritur rezultatin e dëshiruar të samitit. Ndërkohë, koncesionet e Trump rrezikojnë të tjetërsojnë aleatët, duke minuar qëndrimin strategjik të SHBA në Azinë Lindore dhe duke miratuar kornizën e preferuar të Kinës për diplomacinë. Në fakt, “marrëveshja” që Trump dhe Kim ranë dakord në Singapor është në thelb marrëveshja “ngrijë-për-ngrirje” që fillimisht ishte parashtruar nga Pekini.
“Gërryeja e besimit në aleancat e SHBA është një fitore kyçe për Xi Jinping,” tha Fallon. “Pekini dëshironte” ngrirjen për ngrirjen “dhe të ndaleshin ushtrimer e përbashkëta, gjë që ishte pikërisht ajo që Trump dorëzoi me sa duket pa asnjë pengesë. Kaq e pati arti i ujdibërjes”.
Trump nuk vuri në pauzë vetëm ushtrimet ushtarake të SHBA-së me Korenë e Jugut. Ai përdori retorikën e Kinës dhe të Koresë së Veriut për të kritikuar ushtrimet, të cilat më parë Shtetet e Bashkuara kishin mbrojtur si të nevojshme për gatishmërinë ushtarake dhe parandalimin.
“Ne do të ndalojmë lojrat e luftës”, tha Trump në konferencën e tij të lajmeve të së martës. “Do të shpëtojmë një sasi të madhe parash. Plus, është shumë provokative”, shtoi ai.
Në të njëjtën konferencë për shtyp, Trump publikisht pranoi se ende dëshiron të largojë të gjitha trupat e SHBA nga Koreja e Jugut. Trump ka folur për atë privatisht për vite me radhë. Por të martën, ai tha se synonte të përfshinte reduktimet e trupave amerikane në bisedimet e ardhshme me Phenianin.
“Dua t’i nxjerr ushtarët tanë nga aty. Unë dua t’i sjell ushtarët tanë në shtëpi. Tani kemi 32,000 ushtarë në Korenë e Jugut”, tha Trump. “… kjo nuk është pjesë e [ekuacionit të Koresë së Veriut] tani. Në një moment, unë shpresoj se do të jetë”.
Trump gjithashtu i dorëzoi Pekinit një fitore në përpjekjen e saj për të minuar fushatën e “presionit maksimal” të udhëhequr nga Shtetet e Bashkuara, Korenë e Jugut dhe Japoninë. Trump jo vetëm që tha se do të ndalonte vendosjen e sanksioneve të reja mbi Korenë e Veriut, por ai pranoi gjithashtu se Kina nuk zbaton sanksionet në mënyrë rigoroze dhe më pas griu super për këtë.
“Presidenti Xi i Kinës … ka mbyllur me të vërtetë atë kufi, ndoshta pak më pak gjatë dy muajve të fundit, por kjo është në rregull,” tha Trump. “Mendoj se gjatë dy muajve të fundit, kufiri është më i hapur se sa kur filluam. Por kjo është ajo që është”, tha ai.
Ministria e Jashtme kineze ngriti të martën sqeparin për lehtësimin e sanksioneve për Korenë e Veriut, për të ndërtuar vullnetin e mirë nga takimi Trump-Kim. Pekini është i lumtur të pajtohet me Trump se samiti ishte një sukses vetëm për shkak se ndodhi.
“Fakti që udhëheqësit nga të dy vendet mund të ulen së bashku dhe të kenë një bisedë të barabartë tashmë ka kuptim të rëndësishëm. Kjo po krijon një histori të re dhe Pekini mirëpret dhe mbështet këtë rezultat”, tha në një deklaratë ministri i jashtëm kinez, Wang Yi.
Ish-drejtori i CIA-s Michael Hayden më tha që të kesh një takim të mirë me Kim që hap një proces për bisedimet e ardhshme është një gjë pozitive. Por ne nuk duhet të mendojmë se Koreja e Veriut ka rënë dakord për ndonjë gjë të re, dhe ne duhet të kuptojmë se kemi paguar një çmim të lartë.
“Ne e paguam atë duke hequr dorë nga pamja dhe realiteti – nëpërmjet fjalëve të presidentit – një ndjenjë e ekuivalencës me një nga diktatorët më të këqij të botës”, tha ai. “Dhe gjithçka që morëm nga ajo ishte një marrëveshje për të vlerësuar për të rënë dakord diku në të ardhmen”.
Si një bonus shtesë për Kinën, Trump ka hedhur konfuzion në aleancat e Amerikës me Korenë e Jugut dhe Japoninë. Zëdhënësi i Shtëpisë Blu të Seulit tha të martën: “Në këtë moment, kuptimi dhe qëllimi i vërejtjeve të Presidentit Trump kërkon një kuptim më të qartë”. Qeveria japoneze, e cila i ka kërkuar Trump që të mos bëjë lëshime ndaj Kim pa një shkatërrim të plotë, të verifikueshëm dhe të pakthyeshëm të programeve të tij bërthamore dhe raketore, duhet të jetë poshtëruar.
Trump tha se është duke u mbështetur në instinkte dhe beson se Kim e ka seriozisht në lidhje me denuklearizimin, dëshiron ndihmën e zhvillimit ekonomik që Trump po ofron dhe është i sinqertë në lidhje me qëllimin e tij për të ndjekur këtë proces.
“Unë mendoj se ai do t’i bëjë këto gjëra. Mund të gaboj. Dua të them, mund të qëndroj para jush pas gjashtë muajsh dhe të them, hej, kam gabuar”, tha Trump. “Nuk e di nëse do e pranoj këtë ndonjëherë, por do të gjej një lloj justifikimi”.
Besimi i verbër në sinqeritetin e një diktatori të Koresë së Veriut nuk është një bazë e vlefshme për të zhdukur qëndrimin strategjik të SHBA në Azi, duke vënë në dyshim marrëdhëniet e aleancave dhe heqjen e presionit mbi Korenë e Veriut. Nëse qëllimi strategjik i Pekinit është të dobësojë qëndrimin e Amerikës në rajonin e saj, Trump sapo bëri një pjesë të mirë të punës së tyre për ta./The Washington Post – Lexo.al
