Ç’është halitosis?
Keni përjetuar ndonjëherë që gjatë takimit me shokë keni vërejtur që ata gjatë bisedës janë larguar një hap prapa, apo të kanë ofruar ndonjë mint a çamçakëz? Nëse po, atëherë ka gjasa që ju të vuani nga era e gojës apo halitosis siç është e njohur në mjekësi, nga e cila vuajnë rreth 30% e njerëzve.
Era e gojës është e turpshme, ajo mund të ndikojë në suksesin tuaj social dhe profesional.
A kam unë erë të gojës?
Deri në një masë ne të gjithë kemi një lloj ere të gojës dhe si ta dimë këtë, ekzistojnë disa mundësi:
e para: me gjuhën tënde lage dorën dhe prit për disa sekonda derisa pshtyma të thahet dhe ndije erën e saj. Ka aromë të këndëshme?
e dyta: vendosi duart para gojës dhe fry, njëkohësisht nuhat për ta ndjerë aromën e frymës.
e treta: merre një lugë, ktheje mbrapa, gërvishe anën e pasme të gjuhës, në lugë do ta vëresh një lëng të turbullt, ndije aromën e tij, kjo është aroma të cilën e liron gjatë të folurit.
Shkaktarët kryesorë
Shkaktarët kryesorë që shkaktojnë halitosis janë bakteret anaerobe squfur prodhuese . Në shumicën e rasteve era e gojës (halitosis) vjen nga prania e këtyre baktereve duke iu mundësuar kushte që promovojnë rritjen e tyre si pasojë e mospastrimit adekuat të dhëmbëve, gjithashtu mospastrimit të gjuhës. Çdo gjë që nxit rritjen e baktereve në gojë rrit edhe problemet e një personi me erë të keqe të gojës.
Lloji i ushqimit të cilin ne e përdorim
Çdonjëri nga ne e dimë se disa ushqime si qepa dhe hudhra shkaktojnë erë të keqe të gojës. Kur ne i hamë këto perime, sistemi digjestiv bën zbërthimin e molekulave përbërëse të tyre, këto molekula kalojnë në sistemin e qarkullimit të gjakut, gjaku kalon nëpër mushkri ku bëhet lirimi i disa prej këtyre molekulave përmes frymëmarrjes duke shkaktuar erë të pakëndshme. Kjo nuk është një lloj i erës së gojës që ne do e shpjegojmë në këtë broshurë, kjo erë e keqe e gojës evitohet duke u larguar nga këto lloj ushqimesh, pra mos hani qepë dhe hudhra sidomos nëse jeni duke shkuar në ndonjë vizitë.
Pirja e duhanit
Pirja e duhanit mund të jetë njëri nga faktorët që shkakton erë të gojës. Era e duhanpirësit është erë e neveritshme e cila mund të jetë si pasojë e katranit, nikotinës dhe substancave të tjera të pakëndshme që rrjedhin nga tymi.
Efekti i duhanit shkakton tharje të indeve të gojës, si pasojë kemi zvogëlim të pështymës në gojë që kufizon efektet mbrojtëse të pështymës ndaj baktereve dhe produktet e tyre si dhe pastrimin e gojës. Është e njohur që duhanpirësi është në rrezik të madh për të pasur sëmundje të mishrave të dhëmbëve.
Gingivitisi
Sëmundja e mishit të dhëmbëve (gingivitis) mund të jetë burim i problemeve të një personi me erë të keqe të gojës. Kjo sëmundje është një infeksion bakterial në indet që e rrethojnë dhëmbin (periodontiumin), forma të avancuara të sëmundjes periodontale rezultojnë në dëmtim të kockës që mbanë dhëmbët duke krijuar hapësira në mes dhëmbëve (gjepa periodontal), këta gjepa janë një vend ideal për bakteret që të jetojnë dhe shkaktojnë probleme të ndryshme.
Dhëmbi i prishur
Mos shërimi i dhëmbëve të prishur mundëson grumbullimin e mbeturinave dhe baktereve në hapësirat e dhëmbëve që mund të jetë burim i erës së gojës.
Protezat
Protezat fikse apo lëvizëse mund te kenë ndikim në erën e gojës si pasojë e grumbullimit të mbeturinave dhe baktereve nën to.
Sinusitet
Infeksioni i rrugëve të sipërme të frymëmarrjes apo sinusiti mund të ketë efekt mbi erën e gojës të një personi si pasojë e sekrecioneve që ndodhin dhe bakteret në gojë mund të ushqehen në këtë shkarkim dhe duke i liruar mbeturinat e tyre shkaktojnë erë të keqe të gojë. Njerëzit me infeksion të sinuseve shpesh do të kenë hundët e bllokuara dhe për këtë arsye do të kenë nevojë të marrin frymë përmes gojës. Efekti tharje e frymëmarrjes ne gojë mund të krijojë një mjedis që nxit erën e keqe.
Shkaktarë të tjerë
Edhe pse zakonisht burimi kryesor i erës së gojës është i lidhur me akumulimin e baktereve në gojë, raste të caktuara mjekësore mund të jenë shkak që një person të ketë erë të gojës si pasojë e problemeve në sistemin e frymëmarrjes (pulmonare ose bronkiale), gastrointestinale (lukth dhe zorrë), veshkë, mëlçi, etj.
Si të trajtohet era e gojës?
1.Pastro dhëmbët mirë dhe me rregull;
2.Pastroje gjuhën gjithashtu;
3.Përdor preparate për shpërlarjen e gojës (chlorhexidine 2%);
4.Shëro dhëmbët nëse i ke të prishur apo ke probleme me mishin e dhëmbëve.
5.Përdor mint apo çamçakëz pa sheqer;
6.Kontakto mjekun nëse ke probleme tjera si p.sh. me lukth, mushkëri etj.kohaislame