Dinastitë më të rëndësishme në botën muslimane

MAGRIBI– PERËNDIMI MUSLIMAN
(Spanja dhe Afrika pos Afrikës veriorelindore)

VENDET QENDRORE MUSLIMANE

(Afrika veriorelindore, Iraku, Anadollia, Azerbejxhani, Arabia).

MASHRIKU- LINDJA MUSLIMANE

(Irani, Afganistani, India, Azia qendrore)

Emevitët në Damask 661– 750

EMEVITËT,

Suni,

756-1031

(Spanja),

Halifët e vetëshpallur dhe hilafeti prej vitit 929

ABBASITËT,

Suni,

749-1258.

Halifët bagdadas, sunduesit efektivë gjatë 100 viteve të para. 

Vazhdimii halifatit në Kairomë 1261-1517.

SAMANIDËT,

Suni,

819-1005.

(Horasani, Turkestani)

Zhvilluan kulturën iraniane në Samerkand dhe Buhara.

IDRISITËT

789-926

(Marok, themeluesit e Fesit).

IMAMËT ZEJDITË,

shiit,

860-1281 dhe 1592-1962

(Jemen)        

Shiitë të matur.

SAFFARITËT,

Suni,

867-1495

(Horasan, Indi)

Dinasti iraniane lindore.

AGLEBITËT,

Suni,

800-909

(Tuniz, Libi, Siçili).

TULUNITËT,

Suni,

868-905.

(Egjipt, Siri),

mëkëmbës nominalë abasitë turq.

BUVEJHITËT

932-1062

(Iran,Irak),

 Një kohë sundues efektivë të Bagdadit.

FATIMITËT,

shiit,

909-1171

(Afrika veriore, Egjipti),

Ismailitët, halifët e vetëquajtur.

KARAMITËT,

shiit,

894-990

(Arabia veriore lindore),

 Ismailitë ekstremistë, përdhosën Kaben, duke marrë me vete Gurine Zi.

GAZNEVITËT,

Suni,

977-1186.

(Afganistani, India veriore),

Sollën Islamin në Indinë veriore.

ZIRITËT,

shiit,

972-1148

(Tunizia, Algjeria lindore),

Berberët;

Në fillim nën fatimitët; kryeqyteti është Kajrevani.

SELXHUKËT,

Suni,

1038-1194

(Iraku,Irani),

Dinastia e parë turke, i bashkoi vendet qendrore muslimane në Azi.

KARAHANITËT,

Suni,

992-1211.

(Turkestani)

Dinastia turke nëBuharë.

HAMMADITËT,

shiit,

1015-1152

(Algjeria),

Degë e ziritëve, themeluan shtetin tregtar.

Selxhukët romak ,

Suni,

1077-

1397 (Anadolli).

Shahët horezmianë,

Suni,

1077-1231.

(Turkestani),

Shtetin e themeluan mëkëmbësit selxhukian; e shkatërroi Xhingiz Hani.

El- Murabitunët /Almoravidasit

 Suni

1056-1147

(Marok, Spanjë),

Lëvizja fetare saharito- berberiane e bazuar në Merakesh.

Zenkitët,

Suni,

1127-1222.

(Siria, Iraku),

Administruesit sirian, filluan luftën kundër kryqtarëve.

Asasinët, alamutas – hashashunët,

shiit,

1090-1256

(Irani verior, Siria);

Grupi terrorist ismailit; i shkatërruan mongolët.

El- Muvehhidunët

/Almohaditët,

Suni,

113—1269.

(Afrika veriore, Spanja),

Lëvizja fetare berbere.

Ejjubitët,

Suni,

1169-1260,

(Egjipti, Siria);

Themelues Salahuddin Ejjubi.

Hordat e arta,

Suni,

1226-1502

(Rusia veriore)

Shteti i islamizuar i formuar me shpartallimin e mbretërisë mongole.

Merinitët,

Suni,

1196-1465,

(Marok).

Resulitët,

Suni,

1229-1454,

(Jemeni),

Turq.

Ilhanitët ,

Suni,

1256-1353

(Irani),

Shteti i islamizuar por i ndarë, trashëgimtar i perandorisë mongole.

Hafsitët,

Suni,

1228-1574, (Tunizi), Berberët të cilët i pushtuan osmanlinjtë.

Memlukët,

Suni,

1250-1517,

(Egjipti, Siria, Arabia),

Sulltanat i ushtarëve, i robërve të dikurshëm, të cilët i shkatërruan osmanlinjtë.

Timuritët,

Suni,

1370-1506

(Turkestani, Irani);

Themeluesi i dinastisë është Timur Lengu

Nasiritët,

Suni,

1230-1492,

(Granada në Spanjë),

Shteti  i vogël i fundit musliman në Spanjë.

Osmanlinjtë,

Suni,

1281-1924,

(Vendet Qendrore muslimane dhe Evropa Juglindore),  

Halifët prej vitit 1517-1924.

Shejbanitët,

Suni,

1500-1598.

(Turkesatni),

Kryeqendër Buhara.

Sa’ditët,

Suni,

1511-1659,

(Maroku),

Pretendonin se kinse janë pasardhës të Pejgamberit.

Ak Kojunlu,

Suni,

1378-1508.

(Anadollia lindore, Azerbejxhani),

Dinasti turkomane e “Dhenve të bardha”.

Safevitët,

shiit,

1501-1732.

(Irani),

Shi’izmin e proklamuan për mësim zyrtar në Iran.

Alevitët / Filalitët,

Suni,

1668 deri sot

(Marok),

Pretendonin se kinse janë pasardhës të pejgamberit; mbreti Muhammedi VI është mbreti i 18-të nga kjo dinasti.

Kara Kojunlu,

Suni,

1380-1468.

(Azerbejxhani, Iraku),

Dinasti turkomane të “Dhenve të zeza”.

Mogulët,

Suni,

1526-1858.

(India Veriore).

Husejnitët,

Suni,

1705-1957

(Tunizi).

Seiditët, harixhit,

Rreth vitit 1749 deri sot

(Omani, Zanzibari deri më 1964),

Ibaditë.

Pahlevitët,

shiit,

1925-1979.

(Irani).

Fulanitët,

Suni,

1804 – 1903,

(Nigeria veriore)

Lëvizje ripërtëritëse themeloi hilafetin në Sokot.

Hashimitët,

Suni,

1916 deri sot

(Arabia, shkurt Siria, Iraku dhe Jordani),

Pasardhësit kinse të Pejgamberit; sot sundojnë në Jordan.

Sauditët,

Suni,

Prej vitit 1924

(Arabia saudite).