Çështja e sekularizmit dhe fesë në perëndim
Ai që dëgjon bisedat e laikëve të vendeve myslimane mbi relacionin shtet-fe, politikë-fe sikur e kaplon iluzioni për ndarjen e plotë mes fesë dhe politikës në vendet perëndimore. Ai mbetet i bindur për njëzëshmërinë e perëndimorëve për moton “feja nuk ka çfarë të përzihet në çështjet e shtetit dhe shteti duhet të mbetet laik” si dhe për parullën “feja është çështje personale e çdo individi.” Por nëse fillon të përcjellish atë që e thuan perëndimorët, në veçanti atë që thuhet në Amerikë, do të shohish që realiteti është ndryshe asaj që të është përshkruar nga laikët e vendit tënd. Do të shohish se realcioni shtet-fe është temë rreth të cilës zhvillohen beteja të vërteta, rreth të cilës shkruhet dhe flitet, debatohet dhe bisedohet. Qëndrimet ndaj këtij relacioni shkaktojnë ndarje në grupacione dhe parti. Po të ishin të përkthyera këto debatime pa e shpallur vendndodhjen e tyre do të mendoje që debata të tilla mundet të ndodhin vetëm në vendet Islame. Ja një shembull:
Para disa vite në një konferencë u takova me një njeri që ishte fetar, krishter i cili pasiqë kuptoi për besimin tim dhe përpikshmërinë në zbatimin e obligimeve fetare më tha: Mos u mashtroni siç u mashtruam ne më sekularizmin. Menduam se është sistem i cili nuk favorizon asnjë fe që më vonë të kuptojmë se është religjion që armiqëson fetë. Këto fjalë më befasuan mu ashtu siç ndoshta janë befasuar disa lexues të këtij teksti. Në vete thash si mundet që këto fjalë t’i thotë një perëndimor. Rreziku i sekularizmit për fenë krishtere ishte ndjenjë e cila në vitet e fundit u rrit dukshëm. Një profesor i filozofizë, me besim katolik, në vitin 1996 publikoi libër në të cilin vëllezërit e tij të krishterë i këshillon me këto fjalë:
“Prej çështjeve më të rëndësishme të këtij libri është fakti që ne kemi nevojë për rishqyrtim të kategorizimeve tek ne si dhe për riklasifikimin e forcave. Në fillimisht duhet të jemi të vetëdijshëm për gjendjen e luftës në të cilën jemi si dhe të kuptojmë ndryshimin rrënjësor të palëve në konflikt. Shumë prej armiqve tanë të kahmotshëm janë miq të sodit dhe shumë prej miqve tanë, humanistët për shembull, sot i kemi armiqë. (Peter Kreeft, Ecumenical Jihad: Ecumenism and the Culture War, fq.9)
Ashpërsia e fushatës krishtere kundër sekularizmit u rrit gjatë zgjedhjeve amerikane në të cilët Partia Demokratike, nga ana e Partisë Republikane u paraqit si parti laike liberale duke e promovuar vetën (P.Republikane) si parti e cila ndihmon fenë dhe mbron vlerat morale.
Njëri prej tyre në tekstin e tij “Feja kudër sekularizmit” (Religion vs. Secularism in Politics By Paul Strand, Washington Sr. Correspondent) shkruan kështu: “Çështja e fesë është bërë një nga faktorët më të rëndësishëm në përcaktimin e mënyrës së votimit. Ata që më shumë falen anojnë ka Partia Republikane, ndërkohë që ata që nuk falen anojnë kah Partia Demokratike. Sipas një anketës 63% prej atyre që më shumë se dy herë marrin pjesë në ritet fetare janë përcaktuar për P.Republikane, në kohë që 62% prej atyre që nuk marrin pjesë në rite të tilla ose i bëjnë rrallë kanë thënë se do të votojnë për P. Demokratike. Prania e madhe e jofetarëve në P. Demokratike është forcë e cila rrezikon të shndërron partinë në fjalë në parti sekulare. Autori pastaj ankohet nga mediat të cilët potencojnë dominimin e krishterëve fanatikë në Partinë Republikane (Fallwell-i për shembull) në kohë që neglizhojnë dominimin e sekularistëve në P. Demokratike. Pastaj cek rezultatet e hulumtimit nga dy sociologë sipas të cilëve prej vitit 1992, 70-80% prej sekularistëve dhe liberalëve votojnë për kandidatin demokrat ndërkohë që 2/3 të fetarëve tradicionalë votojnë për kandidatin republikan.
Një grua fetare kështu e përshruan dallimin në votim: Ata që mendojnë në zgjidhjet njerëzore votojnë për demokratët në në kohë që ata që besojnë në zgjidhje hyjnore të problemeve votojnë për republikanët.
Shumica e gazetarëve në Amerikë me lajmet e tyre përkrahin armiqt e besimtarëve. Sipas një anketës një e treta e të angazhuarve në media mendojnë se besimtarët e këtij lloji janë rreziku më i madh për demokracinë, mbi 50% janë kundër forcës së madhe politike që e kanë fetarët. Më pak se gjysma e gazetarëve nuk praktikojnë asnjë besim në kohë që afro 80% shumë rrallë i vizitojnë kishat.
Në muajt e fundit u publikua libri i autorit të njohur krishter David Limbaugh me titull “Persecution: How Liberals are waging war Against Christianity” “Persekutim: Si e luftojnë liberalët krishterizmit” i cili në pesë javët e para pas botimit ishte libri më i shitur sipas New york Times-it. Në një prej ceremonive fetare ai tha: Ne e përjetojmë luftën kundër kulturës (term me të cilin përcaktojnë besimin dhe vlerat morale). Krishterizmi është objektivi i luftës që e zhvillojnë humanistët sekularë. Krishterizmi në tërë botën është i rrethuar. Vlerat sekulare mbizotrojnë në vendin tonë. Ky është fakt që ne duhet ta marrim parasysh.
Në mesin e mjeteve të luftës kundër krishterizmit ai përmend largimin e fesë nga sektoret publike.
Nenin e kushtetutës që ndanë fenë nga shteti ai, si jurist, kështu e komenton: Themeluesit e shtetit tanë me këtë nen të kushtetutës nuk synonin ndarjen e shtetit nga feja. Ata këtë nen e vendosën në kushtetutë për të mbrojtur Kongresin dhe qeverinë federale nga formimi i një kishe të fortë.
Lufta kundër kulturës (besimeve dhe vlerave morale) me të madhe zhvillohet dhe rritet dita ditës në Sh.B.A. Për këtë luftë, shkaqet dhe rreziqet e saj janë shkruar shumë libra dhe punime shkencore. Liberalët dhe tradicionalistët vazhdojnë në akuzimin e njëri tjetrit për rritjen e ashpërsisë të kësaj lufte.
Disa prej tyre thuajnë: Demokratët janë shkaku i kësaj gjendjeje sepse partisë së tyre i dhan kahje majtiste. Shumë nga laikët dhe liberalët (që njihen si armiq të fetarëve) janë anëtarë në këtë parti për të cilën disa prej tyre pohojnë: Partia demokratike është parti në të cilën nuk ka vend për Zotin.
Shumë nga krishterët që jetojnë ne Evropë, katolikët në veçanti protestuan kundër kushtetutës së re evropiane në të cilën aspak nuk përmendet krishterizmi, bile as si element ndikues në formimin e kulturës perëndimore.
Në tetor të vitit 2004 kardinali Joseph Ratzinger (njëri prej kandidatëve për postin e papës) në një prej debatëve shprehi frikën e tij nga rritja e sekularizmit në Unionin Evropian:
“Sekularizmi si ideologji e shpikur shpien drejtë dominimit të parcializmit i cili kur të lirohet në fund do të ndeshet me vetën duke e shkatërruar punën njerëzore.”
“Si arsye për mospëmendjen e krishterizmit në kushtetutën e re evropiane përmendet mosprovokimi i muslimanëve. Si përgjigje themi: Ajo që gjithashtu hidhëron Islamin është ofendimi i Zotit dhe arroganca e laikëve që shkaktojnë fundamentalizmin fetar.”
Sipas fjalëve të këtij kardinali sekularizmi është ideologji parciale dhe ai si i tillë nuk mundet t’u përgjigjet sfidave të njerëzimit. Intelekti nuk është armik i besimit. Problemi shkaktohet kur nënçmohen Krijuesi dhe shenjtëritë. Liria sot kuptohet si gjë individuale pa e marrë në konsideratë faktin që njeriu është qenje shoqërore. Liria e përbashkët është liri për të gjithë dhe ajo si e tillë përkufizon lirinë.
Sekularizmi tek disa fetër perëndimorë konsiderohet si ideologji e cila përkufizon lirinë. Për këtë çështje kryetari i lidhjes së mjekëve të Katalonisë (Spanje) në faqen e tyre të internetit shkruan: Nëse në të kaluarën ne si ideologji shkatërruese përmendnim fashizmin dhe marksizmin sot atë mundemi tat hemi edhe për sekularizmin i cili përkufizon lirinë e të shprehurit dhe lirinë e praktikimit të besimit. Si shembull ata përmendën faktin që askush sot nuk mundet të bëhet mjek gjinekolog pa e praktikuar abortin. Lajmërimet e kësaj shoqate në spitalët e Francës ndalohen duke u komentuar si manifestime fetare!
Dr. Xha’fer Shejh Idris
Përktheu: Talha Kurtishi
