Partitë politike në SHBA vendosin për kandidatët e tyre në Shtëpinë e Bardhë përmes grupeve drejtuese dhe zgjedhjeve paraprake. Suksesi, apo dështimi, në Iowa është jashtëzakonisht i rëndësishëm, por pse?
Vështirë se dikush në SHBA me të vërtetë e kupton se çfarë është dallimi në mes grupeve drejtuese dhe zgjedhjeve primare dhe si ndryshojnë rregullat e demokratëve dhe ato të republikanëve. Por të gjithë e dinë se grupi drejtues në Iowa dhe zgjedhjet primare në New Hampshire janë ato që vendosin për të ardhmen e atyre që shpresojnë të nominohen nga partitë e tyre përkatëse si kandidatët e tyre presidencialë.
Për dikë që nuk është familjarizuar me sistemin, është e vështirë për të kuptuar pse një rol kaq i rëndësishëm luhet në Iowa, një shtet i vogël, në të cilën jeton vetëm 1 për qind e popullsisë amerikane, ku ka katër herë më shumë derra se njerëz dhe që njihet për prodhimin e misrit. Ky është vendi ku beteja zyrtare për nominimet për President fillon më 1 shkurt, transmeton “Zëri”
Zgjedhjet e vogla paraprake me rëndësi të madhe
Pse këto zgjedhje primare në Iowa dhe New Hampshire luajnë një rol të tillë është pothuajse një pyetje filozofike. A janë ato kaq të rëndësishme, sepse shpesh e parashikojnë drejtimin që do të marrin të gjitha grupet parlamentare dhe zgjedhjet paraprake? Apo ato janë kaq të rëndësishme për shkak se rezultatet e njerëzve që marrin pjesë merren aq seriozisht saqë vendoset për kahjen e muajve që do të pasojnë?
Përgjigja në këtë pyetje mund të jetë në të vërtetë kuptimplotë vetëm për filozofët. Por kandidatët e dinë se ata prej tyre të cilët nuk kalojnë mirë, nuk do të jenë në gjendje të kyçen më vonë në fushatë, veçanërisht jo në këtë vit të çuditshëm të zgjedhjeve. Dështimi për të fituar në secilin shtet mund të thotë një fund shumë i papritur. Por pse?
Trump-it nuk po i shkon përdore kudo
Sigurisht, pritjet ndryshojnë sipas kandidatit. Le të fillojmë me Donald Trump: Ai ka qenë i formësuar sesi mediat perceptojnë republikanët për më shumë se gjashtë muaj. Në kundërshtim me të gjithë komentuesit dhe pavarësisht paraqitjeve të tij shqetësuese publike, ai përbën titullin e lajmeve. Nëse sondazhet janë për t’u besuar, njerëzit e adhurojnë atë, sepse ai e ka kuptuar se si të pozicionojë veten si një “autsider”, si dikush që nuk mund të korruptohet, të cilit mund t’i besohet. Para së gjithash, ai e ka pozicionuar veten e tij si një njeri që e di se si duhet fituar.
Dhe kjo është arsyeja pse Iowa mund të jetë shthurja e tij. Iowa është e vogël, shumë e bardhë dhe shumë fetare. Ajo ka një popullsi prej fermerësh që e kanë frikë Perëndinë, të cilët ndoshta nuk i pëlqejnë shakatë jo të hijshme. Ata mund të mos e pëlqejnë “shfaqjen” e Trumpit. Sarah Palin, e cila u angazhua kohën e fundit nga multi-milioneri i New York-ut nën kapelën e tij për të fituar mbi klasën punëtore fetare, nuk parashihet se do t’ia arrijë qëllimit.
Po në lidhje me demokratët?
Bernie Sanders është kandidati provokues në anën tjetër të spektrit. Vetëm disa javë më parë dukej e pamundur që ky i panjohur, i vetëshpallur socialist mund të ketë një shans serioz kundër dinastisë Clinton, me Hillary-n në krye të saj. Por edhe një herë, nëse sondazhet janë për t’u besuar, kjo tani duket shumë të jetë e mundur.
Çfarë do të thotë kjo për Hillary Clinton-in nëse Sanders fiton në Iowa? Nëse ai arrin të bëjë atë që bëri Barack Obama në vitin 2008? Këshilltarët e Obamës më vonë pohuan se kjo fitore e kishte hapur rrugën për emërimin e tij. Sepse fituesi merr gjithë vëmendjen, ndërsa humbësi bëhet objekt i talljeve dhe njerëzit fillojnë të pyesin nëse ai ose ajo me të vërtetë do t’ia dalë deri në fund, kur kjo të bëhet një çështje e votuesve që vendosin për veten e tyre dhe jo makineria. Dyshimet e tilla janë helmuese për mbështetësit financiarë, adhuruesit dhe votuesit e pavendosur. Historia është përplot me shembuj të njerëzve të cilët kanë sakrifikuar bindjet e tyre që të jenë në anën e fituesit.
