Pyetja:
A të përkushtohem në ibadet në ramazan apo të merrem me dituri?
***
Përgjigjja:
Falënderimi i takon Allahut.
Muaji i Ramazanit është muaj i madh dhe i bekuar, të cilin Allahu e ka bërë stinë për të bërë vepra të mira, për rritjen e devotshmërisë dhe arritjen e bekimeve. Në të, Allahu i Lartësuar e zbriti Kuranin, siç thotë: “O ju që besuat, agjërimi u është bërë obligim sikurse që ishte obligim edhe i atyre që ishin para jush, kështu që të bëheni të devotshëm. (Jeni të obliguar për) Ditë të caktuara, e kush është i sëmurë prej jush ose është në udhëtim (e nuk agjëroi), atëherë ai (le të agjërojë) më vonë aq ditë. E ata që i rëndon ai (nuk mund të agjërojnë), janë të obliguar për kompensim, ushqim (ditor), i një të varfëri, ai që nga vullneti jep më tepër, ajo është aq më mirë për te. Mirëpo, po qe se e dini, agjërimi është më i mirë për ju. (Ato ditë të numëruara janë) Muaji i Ramadanit që në te (filloi të) shpallet Kurani, që është udhërrëfyes për njerëz dhe sqarues i rrugës së drejtë dhe dallues (i të vërtetës nga gënjeshtra). E kush e përjeton prej jush këtë muaj le të agjërojë, ndërsa kush është i sëmurë ose në udhëtim, le të agjërojë aq ditë nga ditët e mëvonshme. Allahu me këtë dëshiron lehtësim për ju, e nuk dëshiron vështirësim për ju. (Të agjëroni ditët e lëshuara më vonë) Që të plotësoni numrin, ta madhëroni Allahun për atë se u udhëzoi dhe që të falënderoni.” (Bekare: 183–185)
Është një muaj fitimesh të mëdha dhe tregtari i zgjuar shfrytëzon në maksimum stinët e veçanta për të rritur fitimet e tij. Shfrytëzimi maksimal i këtij muaji mund të arrihet duke bërë ibadete, duke falur shumë lutje, duke lexuar Kur’an, duke i falur njerëzit, duke treguar mirësi ndaj të tjerëve, duke u dhënë bamirësi të varfërve dhe vepra të tjera të mira. I Dërguari i Allahut ﷺ e veçonte Ramazanin për ibadete që nuk i bënte në muajt e tjerë. Ibn Abasi (Allahu qoftë i kënaqur me të!) ka thënë: “I Dërguari i Allahut ﷺ ishte njeriu më bujar, e bujaria e tij arrinte kulmin gjatë Ramazanit, kur e takonte Xhibrilin. E takonte atë çdo natë Ramazani dhe e mësonte Kuranin me të. I Dërguari i Allahut ﷺ, në vepra të mira, ka qenë më bujar sesa era që fryn (plot mirësi).” [1]
Ibn Rexhebi ka thënë: imam Shafiu ka thënë: “Më pëlqen që njeriu të jetë më bujar në muajin e Ramazanit, duke ndjekur shembullin e të Dërguarit të Allahut ﷺ, dhe sepse njerëzit kanë nevojë për ndihmë gjatë atij muaji për të plotësuar nevojat e tyre, sepse shumë prej ata janë të hutuar nga agjërimi dhe namazi për të fituar jetesën, kështu që ai që është bujar gjatë Ramazanit është vërtet bujar dhe bujaria është diçka që kërkohet.” [2]
Aishja (Allahu qoftë i kënaqur prej saj) ka thënë: Kur fillonin dhjetë ditët e fundit të Ramazanit, i Dërguari i Allahut ﷺ rrinte natën zgjuar, zgjonte familjen e tij, përpiqej shumë dhe forcohej. mbështjellësin e belit të tij.” [3]
Kur fillonte muaji i Ramazanit, brezat e hershëm të muslimanëve (es-selefu salih) linin gjithçka dhe fokusoheshin në adhurim, veçanërisht në leximin e Kuranit. Në fakt, nga disa prej tyre është transmetuar se ata ndalonin ndjekjen e tubimeve të dijes për t’u fokusuar plotësisht në adhurimin dhe leximin e Kuranit. Ibn Rexhebi përcjell: “Kur fillonte Ramazani, imam Zuhriu thonte: Ky muaj është vetëm për të lexuar Kuran dhe për të ushqyer njerëzit.” [4]
Ibn Abdul-Hakim ka thënë: Kur fillonte Ramazani, imam Maliku largohej nga leximi i hadithit dhe ulja me dijetarët dhe fokusohej në leximin e Kuranit nga Mus’hafi. Abdu Rrezaku tha: Kur fillonte Ramazani, Sufjan eth-Theuri i linte të gjitha ibadetet dhe fokusohej në leximin e Kuranit. Një nga raportet që tregon se si gjeneratat e hershme (es-selefu salih) do t’i kushtonin kohën e tyre adhurimit dhe leximit të Kuranit në veçanti në Ramazan është raporti që thotë se ata e bënin Kuranin hatme shpesh në Ramazan. ‘Abd er-Rahman ibn ‘Abdillah nga ‘Abdullah ibn Mes’udi (Allahu qoftë i kënaqur me të) ka transmetuar se ai bënte Kuranin hatme për tri ditë në Ramazan, dhe në kohë të ndryshme përveç Ramazanit ai e përfundonte atë brenda një jave. [5]
Tabiini Ibrahim en-Nahaiu ka thënë: “Në Ramazan, Esvedi e plotësonte Kuranin çdo dy netë dhe flinte mes akshamit dhe jacisë; herë të tjera, ai do ta përfundonte atë për gjashtë ditë. [6]
Rabi’ ibn Sulejman ka thënë: “imam Shafiu e plotësonte një herë në ditë, dhe në muajin e Ramazanit e bënte hatme një herë në çdo natë dhe një herë në ditë, kështu që e plotësonte gjashtëdhjetë herë.” [7] Natën e parë të muajit të Ramazanit, Muhamed ibn Ismail el-Buhariu i mblidhte shokët e tij dhe iu printe në namaz, duke lexuar nga njëzet ajete në çdo rekat dhe vazhdonte të bëje këtë derisa të përfundojë Kuranin. Në mënyrë të ngjashme, në kohën para agimit, ai lexonte gjysmën deri në një të tretën e Kuranit dhe e plotësonte Kuranin para agimit çdo tre netë. Dhe e përfundonte çdo ditë gjatë ditës. [8]
Për të përmbledhur të gjitha sa më sipër, më e mira në muajin e Ramazanit është të përqendroheni në adhurim, veçanërisht në leximin dhe recitimin e Kuranit, por kjo nuk duhet ta pengojë njeriun të marrë pjesë në disa rrethe të dijes dhe të lexojë disa libra, duke e dhënë energji dhe duke kaluar pak kohë të lirë duke bërë diçka të dobishme, nëse kjo është e mundur dhe nuk do ta largojë njeriun nga praktikat e rregullta të adhurimit të Ramazanit, duke i kushtuar vëmendje asaj që u përmend më lart, se fokusi i tij kryesor duhet të jetë në adhurimin dhe kryerjen e shumë veprimeve vullnetare. adhurimi, leximi i Kuranit, bërja e veprave të mirësisë dhe bujarisë, dhënia e bamirësisë dhe ndihma e njerëzve; kjo duhet të jetë ajo që ai bën gjatë gjithë muajit. Diçka që gjithashtu do ta inkurajojë atë që të fokusohet në adhurimin gjatë Ramazanit është të dijë se shpërblimi për veprat e mira në Ramazan shumëfishohet në cilësi dhe sasi. Shejh Ibn Baz ka thënë: “Kur vjen Ramazani, me këtë virtyt madhështor, çdo adhurim dhe bindje që bëhet në këtë muaj është një virtyt i jashtëzakonshëm dhe sjell një shpërblim shumë të madh, dhe barra e mëkatit të kryer gjatë këtij muaji është më e keqe dhe më e madhe se ajo e një mëkati të kryer. në kohë të tjera. Kështu që muslimani duhet të përfitojë nga ky muaj i bekuar duke bërë ibadete dhe vepra të mira, duke hequr dorë nga veprat e këqija, me shpresën se Allahu xh.sh. t’i përmbahen të vërtetës me vendosmëri. Por veprat e këqija mbeten ashtu siç janë dhe nuk shumohen në numër gjatë Ramazanit apo në kohë të tjera. Sa i përket veprave të mira, ato mund të dhjetëfishohen, deri në shumë herë më shumë se kaq. [9]
islamqa.com
———————————–
[1] Buhariu (6) dhe Muslimi (2308)
[2] Letaif el-Ma‘arif, fq. 169
[3] Buhariu (2024) dhe Muslimi (1174)
[4] Lataif al-Ma‘arif (fq. 171)
[5] Seid ibn Mensur, Tefsir” (2/452) dhe Bejhekiu, “Sunen el-Kubra” (2/555
[6] ‘Abdu-Rrezaku, “Musanef” (1/565) dhe Sa‘id ibn Mensur, “Tefsir” (2/449)
[7] Tarikh Bagdad, 2/61
[8] Shuab el-Iman, 3/524
[9] Mexhmu ‘Fetava 15/447